Jaka będzie przyszłość? To bardzo trudne pytanie, ponieważ nie można dać jednoznacznej odpowiedzi. Co do jednej kwestii, można być pewnym, że gotówka będzie. Dużo trudniejsze pytania dotyczą tego, ile tej gotówki będzie, jakie będzie jej znaczenie i jaką będzie pełniła funkcję? – stwierdziła w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym” dr Mirosława Braja-Brzykcy z Departamentu Emisyjno-Skarbcowego NBP.

Korea co roku ogłasza plan rozwojowy na kolejny rok, który liczy do 20 stron i nie są to ogólniki, ale konkrety z punktami wdrożeniowymi. Raport Draghiego ma chyba inne cele, jest próbą ucierania stanowisk – mówi Paweł Dobrowolski, główny ekonomista Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR).

Brakuje nam komercjalizacji odkryć naukowych i komercjalizacji pierwszych podstaw produktowych, które ma startup. Dzisiaj tak naprawdę tego nie ma, bo startupy wyfruwają za granicę – powiedział w wywiadzie dla „Obserwatora Finansowego”, który został przeprowadzony podczas XXXIII Forum Ekonomicznego w Karpaczu, Piotr Mieczkowski, dyrektor zarządzający Fundacji Digital.

Szkoła Główna Handlowa ponownie była merytorycznym partnerem Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Tematem tegorocznego raportu SGH była analiza kondycji gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej w kontekście ostatnich wstrząsów ekonomicznych. O wnioskach płynących z raportu w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym” mówiła prof. dr hab. Elżbieta Mączyńska, prezes honorowy Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego (PTE), Szkoła Główna Handlowa (SGH) w Warszawie.

Boże Narodzenie to nie tylko czas radości i rodzinnych spotkań, ale również okres największej aktywności konsumenckiej w roku. Sezonowe trendy zakupowe wpływają na wyniki detalistów, strategie marketingowe i globalną gospodarkę. Jak zatem współczesny marketing i zmieniające się preferencje konsumentów kształtują to wyjątkowe święto? Na to i inne pytania odpowiedziała „Obserwatorowi Finansowemu” dr Agnieszka Wilczak z Katedry Marketingu na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.

Czołowe globalne korporacje takie, jak Apple, Microsoft czy Amazon odgrywają niezwykle istotną rolę we współczesnym świecie. Niejednokrotnie stają się one bogatsze i potężniejsze niż państwa narodowe. Odgrywają także większą rolę w codziennym życiu i w naszych umysłach.

Japonia, Stany Zjednoczone i Niemcy już teraz intensywnie rozwijają technologie miękkich robotów, widząc w nich możliwości przyspieszenia wzrostu gospodarczego. Polska, z uwagi na potencjał w sektorze nowych technologii, ma szansę, aby się stać istotnym graczem w tej dziedzinie – uważa dr inż. Jan Klimaszewski z Instytutu Automatyki i Robotyki na Wydziale Mechatroniki Politechniki Warszawskiej, naukowiec specjalizujący się m.in. w robotyce współpracującej, sensoryce oraz elektronicznej skórze.

Kluczowymi dla każdej gospodarki są surowce. Te najważniejsze przez wieki wpływały na rozwój cywilizacji, a dzisiaj dzięki nim możemy także podbijać kosmos. W tę ekscytującą wyprawę przez kontynenty i stulecia oraz w to, z czego tak naprawdę zbudowany jest świat, wprowadza nas Ed Conway w swojej książce „Material World: A Substantial Story of Our Past and Future” (pol. „Skarby Ziemi. Sześć surowców, które zdecydują o przetrwaniu cywilizacji”). (na zdj. wydobycie soli w Wietnamie/fot. Pixabay.com)

Inwestorzy uwielbiają lokować kapitał przede wszystkim w swojej ojczyźnie. Jakie czynniki za tym stoją, czy patriotyzm ma tu jakieś znaczenie? Eksperci określają to zjawisko jako błąd „home bias”. Czy zatem brak dywersyfikacji geograficznej rzeczywiście jest bardzo kosztowny?

Przedstawiciele Unii Europejskiej i państw Mercosur, tj. Argentyny, Brazylii, Paragwaju i Urugwaju, 28 czerwca 2019 r. osiągnęli porozumienie polityczne w sprawie ambitnej i kompleksowej umowy handlowej. Wbrew licznym spekulacjom umowa nie została podpisana podczas szczytu państw G20 w Rio de Janeiro. Wiele wskazuje na to, że bilans tej umowy będzie niekorzystny dla polskiego sektora rolno-spożywczego.

Technoentuzjazm to najniebezpieczniejsza ideologia współczesności. To właśnie analizie i krytyce tego zjawiska poświęciliśmy cały rozdział w książce. U młodych startupowców i dojrzałych profesorów widać niedojrzałe patrzenie na technologie – powiedział w wywiadzie dla „Obserwatora Finansowego”, który został przeprowadzony podczas XXXIII Forum Ekonomicznego w Karpaczu, prof. Andrzej Zybertowicz, doradca społeczny prezydenta RP.

Pandemia COVID-19 ujawniła kruchość łańcuchów dostaw, a problem ten ma głębokie korzenie – przekonuje Peter S. Goodman w książce „How the World Ran Out of Everything”.

Dolar to obecnie globalna waluta rezerwowa. Czy jednak utrzyma swój status do 2050 r? A może upadnie w obliczu rosnącej siły konkurencji ze strony walut BRICS, złota lub bitcoina?

Globalnym problemem, dotyczącym zarówno krajów zamożnych, jak i biednych, stała się otyłość. Rozpowszechnienie leków ją ograniczających wywoła skutki w wielu sektorach gospodarki.

Zmiana stóp procentowych 16 razy w 3,5 roku, to naprawdę spektakularna sytuacja, zwłaszcza czas od października 2021 r. do połowy 2022 r., gdy Rada Polityki Pieniężnej musiała 11 razy podnosić stopy procentowe. To wymagało dużej odporności i konsekwencji – powiedział w rozmowie z „Obserwatorem Finansowy” prof. Cezary Kochalski, członek RPP.

Ameryka jest bardzo spolaryzowana, ale jest jedno spoiwo, które łączy Demokratów oraz Republikanów i mówią jednym głosem, jest nim strategiczna rywalizacja z Chinami. Zostanie ożywiona po wyborach bez względu na to, kto je wygra – ocenia prof. Bogdan Góralczyk, politolog, dyplomata i publicysta.

Jesteśmy liderem rozwoju, przede wszystkim dzięki naszej przedsiębiorczości, bo Polacy zawsze tacy byli i pewnie tacy pozostaną. Przed nami są natomiast wyzwania. Na pewno zmiany są potrzebne, bo zmienia się sytuacja na świecie i w Europie – powiedział w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym” dr hab. Piotr Wachowiak, profesor SGH, rektor Szkoły Głównej Handlowej.

Ponad 100 państw na świecie utkwiło w pułapce rozwoju. Wyrwanie się z niej w nadchodzących latach może być jeszcze trudniejsze niż dotychczas.

Niewiele krajów w obliczu wojny zdołało kontrolować inflację tak skutecznie jak my. To sukces, który wynika z zaangażowania banku centralnego w realizację jego zadań oraz rezultat niezależnej polityki pieniężnej – powiedział w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym” Volodymyr Lepushynskyi, dyrektor Departamentu Polityki Pieniężnej i Analiz Ekonomicznych Narodowego Banku Ukrainy.

Obecny kształt europejskiego systemu nadzoru finansowego jest wynikiem lekcji, jakie kraje Unii Europejskiej wyciągnęły po globalnym kryzysie finansowym z lat 2007–2009. Wówczas powołano szereg nowych instytucji odpowiedzialnych za nadzór mikroostrożnościowy. Kulisy powstania i działania prewencyjne oraz łagodzące Europejskiej Rady Ryzyka Systemowego przedstawił dr Paweł Gąsiorowski z Departamentu Stabilności Finansowej NBP w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.

W 2008 r. PKB Unii Europejskiej stanowił 94 proc. PKB Stanów Zjednoczonych. W tej chwili to 50 proc. i wielkość ta wciąż spada. Nie ma innych powodów tego zjawiska niż przeregulowany europejski rynek z ogromnymi barierami wejścia, brak wspólnoty i integracji, w tym brak wspólnego rynku kapitałowego i w pełni otwartego rynku wymiany usług. Za to politycznie jesteśmy bardzo zintegrowani – większość regulacji już wygląda, brzmi i funkcjonuje tak samo – powiedział Tomasz Wróblewski, prezes Warsaw Enterprise Institute, w wywiadzie dla „Obserwatora Finansowego”.

Coraz częściej mówi się o tym, że sztuczna inteligencja coraz mocniej wkracza i zmienia kolejne sektory gospodarki. Bankowość nie jest w tym wypadku wyjątkiem. W erze dynamicznych zmian technologicznych instytucje finansowe, w tym banki centralne, coraz częściej sięgają po zaawansowane algorytmy AI m.in. po to, aby usprawnić swoje operacje, podnieść poziom bezpieczeństwa i skuteczniej reagować na globalne wyzwania. Ale czy sztuczna inteligencja rzeczywiście zmienia zasady gry w bankowości centralnej? Czy banki nadążą za lawinowym postępem w tej dziedzinie? Na te i inne pytania odpowiadał Marcin Staniewicz z Departamentu Zagranicznego Narodowego Banku Polskiego w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.

Chiny w ciągu ostatnich 15 lat przekształciły się z aspirującego mocarstwa w jednego z głównych rywali Zachodu, zwłaszcza na arenie afrykańskiej. Podczas gdy świat zachodni stopniowo wycofywał się z Czarnego Kontynentu po dekolonizacji, Państwo Środka konsekwentnie budowało tam swoje wpływy. Bogactwa naturalne, w tym pierwiastki ziem rzadkich, stały się kluczowym elementem tej strategii. Jak zatem Chiny zdołały uzależnić afrykańskie kraje od swojej gospodarki i polityki? Na to i inne pytania odpowiadał Paweł Bednarz, dziennikarz ekonomiczny, w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.

Wraz z dynamicznymi zmianami technologicznymi na świecie zachodzą również istotne zmiany społeczne, które można obserwować, m.in. analizując dane demograficzne. Badacze z lat 90. XX w. przewidywali, że po okresie spadków wskaźników urodzeń nastąpi odbicie, a sytuacja demograficzna powróci do wcześniejszych poziomów. Tak się jednak nie stało. Jak wyglądają zatem dzisiejsze prognozy dla Polski? W jakim stopniu państwo ma realny wpływ na liczbę urodzeń i jak zmienia się podejście do posiadania dzieci? Na te i inne pytania odpowiedzi udzielił dr Paweł Strzelecki, doradca ekonomiczny z Departamentu Statystyki NBP, w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.

Ekonomista prof. John H. Cochrane, starszy członek Hoover Institution na Uniwersytecie Stanforda, przestrzega przed nadchodzącym kryzysem. Ekspert prognozuje, że należy się obawiać powtórki z 1977 r. i następnej dużej fali inflacji z towarzyszącą jej recesją. Wskazuje również na rolę banków centralnych w walce z inflacją.

Niezależności banku centralnego w ocenie i reakcji na szoki gospodarcze ostatnich czterech lat bronił prezes NBP prof. Adam Glapiński podczas wykładu „Narodowy Bank Polski w czasie megaszoków ekonomicznych po pandemii i w kryzysie energetycznym. Historia sukcesu”. Podkreślał w nim, że najpierw chodziło o reakcję na pandemię, potem na wybuch inflacji, a ostatnio o podtrzymanie wzrostu gospodarczego.

O sytuacji fiskalnej, która choć staje się trudniejsza, to nadal mieści się w ramach ratingu na poziomie „A2”, a także o postępowaniu w sprawie wstępnego wniosku o postawienie prezesa NBP przed Trybunałem Stanu – wypowiedział się dla PAP Biznes Steffen Dyck, główny analityk agencji ratingowej Moody’s na Polskę.

Rozwój pieniądza jest nie tylko wynikiem konieczności ekonomicznej, ale odzwierciedla także dążenia ludzkości do budowania zaufania i współpracy. Waluta to narzędzie służące bowiem nie tylko celom ekonomicznym, lecz także realizacji współpracy społecznej opartej na zaufaniu. Bez względu na to czy jest to szeleszczący banknot, złoto czy… ząb rekina.

Igrzyska olimpijskie w Paryżu kosztowały co najmniej 9,7 mld dol., z czego 3,25 mld dol. pokryli bezpośrednio francuscy podatnicy. Biorąc pod uwagę tę kwotę, powstaje pytanie: czy państwo (i miasto), które organizuje olimpiadę, czerpie z tego jakiekolwiek wymierne korzyści? (fot. materiały prasowe/Paris2024)

Sens starego hiszpańskiego powiedzenia ,,padre bodeguero, hijo caballero, nieto pordiosero”, czyli „ojciec kupiec, syn dżentelmen, wnuk żebrak” którego różne wersje można usłyszeć pod każdą szerokością geograficzną, jest taki, że bogactwu międzypokoleniowemu rzadko udaje się przetrwać trzy pokolenia. Warto się zastanowić z czego to wynika i jak można by to zmienić?

Jeśli Partia Republikańska zdecyduje się wdrożyć plan gospodarczy zaproponowany przez Heritage Foundation, czołowy konserwatywny think tank, może to znacząco wpłynąć na przyszłość Stanów Zjednoczonych. Proponowane reformy, dotyczące m.in. rynku pracy i edukacji, mogą wywołać istotne zmiany w amerykańskim społeczeństwie. Paweł Szałamacha, członek Zarządu NBP, w programie TV „Obserwatora Finansowego” omawia, jak te inicjatywy mogą przekształcić amerykańską gospodarkę i wpłynąć na układ sił w kraju.

Pytanie to już od lat nurtuje wielu Polaków. Wciąż popularne jest porównywanie naszych zarobków i poziomu życia do naszych zachodnich sąsiadów. Czy kiedykolwiek uda nam się osiągnąć taki sam standard? Kiedy Europa Środkowa na czele z Polską dogoni gospodarczo bogatsze kraje Zachodu? A może nasze położenie geograficzne, na styku Wschodu i Zachodu, jest zarazem naszym wyzwaniem i szansą? O tych frapujących tematach opowiadał dr hab. Ireneusz Dąbrowski, prof. SGH, członek Rady Polityki Pieniężnej.

Centralny Port Komunikacyjny (CPK) to inwestycja, która od wielu miesięcy wzbudza ogromne emocje i nadzieje w kontekście przyszłości polskiej gospodarki. Dla wielu ekspertów, w tym dla Stanisława Wojtery, byłego prezesa Polskich Portów Lotniczych, projekt ten stanowi szansę na przełamanie dotychczasowej roli Polski jako peryferyjnego gracza w europejskim systemie transportu lotniczego.

Globalizacja, która przez lata była synonimem postępu i rozwoju, coraz częściej postrzegana jest jako źródło zagrożeń, zwłaszcza w kontekście rosnącej potęgi Chin. Zarówno Stany Zjednoczone, jak i kraje europejskie zapowiadają wprowadzenie nowych ceł na chińskie towary, co może stać się początkiem nowej wojny handlowej. Potencjalne skutki tych działań oraz ich wpływ na przyszłość globalnej gospodarki analizuje w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym” Mariusz Adamiak, dyrektor Biura Strategii Rynkowych PKO BP.

Chiny od lat znajdują się w centrum globalnej uwagi jako jedno z najszybciej rozwijających się państw na świecie. Mimo to wciąż wiemy o tym kraju tyle, ile sami mieszkańcy tego kraju chcą nam ujawnić. Czy chińska gospodarka to kolos na glinianych nogach, czy może Państwo Środka ma szansę stać się światowym liderem? Na te i inne pytania dotyczące rzeczywistego stanu chińskiej gospodarki odpowiada Dominik Skopiec z Departamentu Zagranicznego NBP.

Przez tysiąclecia jako pieniądze najlepiej sprawdzały się monety. Były z miedzi, brązu, żelaza, srebra, złota. W handlu między bardzo odległymi ośrodkami monety były jednak niepraktyczne, ze względu na swój ciężar, a transport wymagał ochrony.

Coraz więcej energii konsumuje sztuczna inteligencja. Ale może być wykorzystana również do jej oszczędzania i dzięki temu stać się przyjazną dla klimatu.

Polska ma ogromny potencjał wiedzy w zakresie technologii kwantowej. Polscy naukowcy są poszukiwani przez zagraniczne firmy i uczelnie chcące rozwijać tę technologię przyszłości. Na poszukiwania talentów nad Wisłę dotarł także wprost z Doliny Krzemowej Dominik Andrzejczuk, prezes i założyciel The Quantum Data Center Corporation, współpracował też z założycielem Yahoo! i był odpowiedzialny za realizowanie inwestycji w jego funduszu. Dominik, który wyjechał z Polski jako dziecko pod koniec lat 80., uważa, że to właśnie w naszym kraju trwa rewolucja kwantowa na największą skalę na świecie.

Jeden z najsłynniejszych cytatów filmowych w historii kina brzmi: „Chciwość jest dobra” i pochodzi z amerykańskiej produkcji pod nazwą „Wall Street” z 1987 r. Czy zatem filmy fabularne są w stanie czegoś nas nauczyć o inwestowaniu, o rynkach kapitałowych, o finansach? Na te i inne pytania dotyczące rynków finansowych odpowiadał w programie telewizji „Obserwatora Finansowego” prof. Krzysztof Borowski z Departamentu Operacji Krajowych NBP.

O tym jak powinno wyglądać cyberbezpieczeństwo i regulacje w firmie, żeby wszystko działało, czyli o zabezpieczaniu firmy w sieci, o regulacji prywatności z punktu widzenia firmowego i personalnego, a także o tym, co pracodawca może zrobić z komputerem służbowym oraz o oprogramowaniu służącym do kontrolowania pracowników – mówił w rozmowie z OFTV Przemysław Hoppe, specjalista ds. bezpieczeństwa.

Wysoką pozycję serwisu ekonomicznego Narodowego Banku Polskiego potwierdza przygotowane przez Instytut Monitorowania Mediów nowe zestawienie najbardziej opiniotwórczych mediów w Polsce. Comiesięczny raport „Najbardziej opiniotwórcze media w Polsce” przygotowywany przez Instytut Monitorowania Mediów (IMM), ukazujący się od 2003 r., dostarcza informacji na temat liczby cytowań mediów w innych środkach przekazu.

Firmy Państwa Środka co roku przejmują kontrolę nad kolejnymi terminalami kontenerowymi i portami morskimi na całym świecie. Te inwestycje mają znaczenie nie tylko ekonomiczne, ale i militarne. Tempo rozwoju Morskiego Jedwabnego Szlaku w ostatnich latach jednak spadło, bo amerykańska dyplomacja zaczęła działać.

Przez dwadzieścia lat funkcjonowania euro Francja, Hiszpania i Włochy straciły ok. dwa do trzech rocznych PKB. Ta waluta zaburza funkcjonowanie gospodarki – mówił w programie „Strefa Złotego” Zbigniew Krysiak, prof. SGH, prezes Instytutu Myśli Schumana.

Lepsze od prognoz Komisji Europejskiej czy Międzynarodowego Funduszu Walutowego okazały się projekcje Narodowego Banku Polskiego. Praktycznie były one taką mapą drogową w trudnym czasie – mówił w studio „Obserwatora Finansowego” Wiesław Janczyk, członek Rady Polityki Pieniężnej V kadencji.

26 lipca 2024 roku NBP wprowadza do obiegu banknot kolekcjonerski o nominale 20 zł „80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego”.

Niezależność banku centralnego jest kluczowa dla funkcjonowania gospodarki. Cechą charakterystyczną gospodarek rozwiniętych jest to, że mogą się cieszyć niezależnym bankiem centralnym – mówiła dr hab. Marta Kightley, pierwsza wiceprezes NBP, w telewizji „Obserwatora Finansowego”.

Raport o konwergencji Europejskiego Banku Centralnego po raz kolejny zwraca uwagę, że polskie prawo nie gwarantuje niezależności Narodowego Banku Polskiego – stwierdziła prof. Grażyna Ancyparowicz, ekonomistka i była członkini Rady Polityki Pieniężnej.

Inflacja będzie rosła, dlatego zaleca się ostrożność i utrzymanie obecnych stóp procentowych – uważa dr hab. Marta Kightley, wiceprezeska i pierwsza zastępczyni prezesa Narodowego Banku Polskiego.

Sztuczna inteligencja i automatyzacja nie pozostają bez konsekwencji dla polityki podatkowej. W artykule rozważamy, w jaki sposób gospodarcze implikacje nowych technologii przekładają się na opodatkowanie pracy i kapitału. Nasze zalecenia dla autorów polityki gospodarczej będą zależały od kilku czynników: wpływu sztucznej inteligencji na wydajność gospodarki, udziału dochodu kapitałowego w dochodzie narodowym, rozkładu dochodów z wynagrodzeń i z kapitału, a także wpływu systemu podatkowego na motywację do pracy i przedsiębiorczość.

Indie zachwycają tempem wzrostu gospodarczego – ponad dwukrotnie szybszym niż w Chinach. Wciąż jednak daleko im do poziomu Państwa Środka, jeśli chodzi o udział w światowej produkcji. Budowie kapitalizmu towarzyszy rozwarstwienie społeczne. Coraz większa przepaść dzieli najbiedniejszych do najbogatszych. Tych drugich przybywa w lawinowym tempie.

Na koniec marca 2024 r. liczba ludności Polski wynosiła niecałe 37,6 mln i – jak podaje GUS – tym samym zmniejszyła się w porównaniu z analogicznym okresem 2023 r. o 133 tys. osób. Urząd alarmuje, że te niekorzystne trendy obserwowane są od lat. W konsekwencji prognozy pokazują, że pod koniec 2050 r. liczba ludności naszego kraju wyniesie 34,0 mln osób, a w 2060 r. nie przekroczy 31 mln (30,9 mln). Wpływ na ten wynik ma liczba urodzeń i tutaj prognozy też są alarmujące – jeszcze dwa lata temu ONZ przewidywał, że w 2055 r. poziom urodzeń w Polsce wyniesie 272 tys., tymczasem osiągnęliśmy go grubo przed czasem – w 2023 r.

O tym, czym charakteryzuje się gospodarka w Strefie Gazy i Zachodnim Brzegu, jak wpływa na nią wojna, skąd środki w palestyńskim budżecie oraz o innych ważnych czynnikach – mówi prof. Rabeh Morrar z An-Najah National University na Zachodnim Brzegu.

Nie jestem pewien, czy obniżka stóp procentowych przez Riksbank w maju o 25 pb. była taka odważna w kontekście spadającej inflacji, porozumień płacowych zgodnych z celem inflacyjnym i spowalniającej aktywności gospodarczej” – mówi Magnus Lindskog, starszy ekonomista Handelsbanken, w rozmowie z Piotrem Rosikiem dla „Obserwatora Finansowego”.

Najnowszy kwartalnik „Obserwatora Finansowego” przedstawia się w złotym wydaniu. Złoto, ten wyjątkowy metal szlachetny, budzący silne, a czasem skrajne emocje, nieprzypadkowo stał się tematem przewodnim tego numeru. „Czas królewskiego kruszcu” trwa i bez wątpienia nadal mamy na niego boom.

Handel dalekomorski nie wrócił na tradycyjne szlaki. Wobec utrzymujących się ataków rakietowych na statki przepływające przez Morze Czerwone, trasa żeglugi z Azji do Europy i w przeciwnym kierunku wydłużyła się średnio od dwóch do trzech tygodni. Zwiększyło to stawki frachtu kontenerowego do najwyższego poziomu od prawie dwóch lat – pisze w „Obserwatorze Finansowym” Jacek Suder z Wydziału Analiz Rynków Finansowych NBP. Fot. Kees Torn/Wikimedia.org/CC BY 2.0

Technologia cyfrowa, superkomputery, automatyzacja, głęboka nauka oparta na biotechnologii oraz nanotechnologii i oczywiście sztuczna inteligencja to tylko niektóre koła napędowe nowoczesnej gospodarki. W wyścigu o innowacyjną palmę pierwszeństwa nie wszystkie kraje są równe. Trwa zażarta walka o prowadzenie, którą odzwierciedlają rankingi – pisze Marcin Jendrzejczak w „Obserwatorze Finansowym”.

Tendencję spadkową cen ropy naftowej na rynkach globalnych wyraźnie widać od maja 2024 r. Do odwrócenia trendów cenowych przyczyniły się decyzje państw OPEC+ w zakresie redukcji wydobycia surowca, przy nadprodukcji ropy w niektórych krajach członkowskich grupy. Dodatkowym czynnikiem jest pewne obniżenie ryzyka geopolitycznego w ostatnich tygodniach – pisze Jacek Suder w „Obserwatorze Finansowym”.

Czarny Kontynent przez wiele lat był swego rodzaju poligonem globalnych graczy. Ostatnie dekady pokazują jednak, że to Pekin zadomowił się tam na dobre. Chiny są największym pożyczkodawcą państw afrykańskich. W XXI w. łączna wartość kredytów sięgnęła 170 mld dol. Pomimo spadku akcji kredytowej w ostatnim czasie, Afryka wciąż jest ambitnym celem Inicjatywy Pasa i Szlaku. Chiny podbijają ten kontynent na trzy sposoby: poprzez pożyczki, inwestycje i handel. Choć zrealizowano tam wiele potrzebnych inwestycji, wiele rzeczy stoi pod znakiem zapytania.

10 czerwca rozpoczął emisję „OF TV” – nowy tematyczny telewizyjny kanał informacyjno-publicystyczny prowadzony przez portal ekonomiczny Obserwator Finansowy Narodowego Banku Polskiego.

Rząd największej wyspy świata dąży do przyspieszenia rozwoju gospodarczego, a docelowo także do uzyskania pełnej niezależności. Eksploatacja surowców może pomóc w osiągnięciu obu celów.

Wszędzie widać rowery. Są na ulicach, na placach, obok stacji metra. To Kopenhaga, stolica Danii, kraju na rowerze. Miasto zamieszkuje 1 363 296 mieszkańców, a co trzeci z nich codziennie dojeżdża do pracy, szkoły lub na uczelnię rowerem.

Subsydiowanie strony popytowej na rynku nieruchomości zawsze podnosi ceny. Problemy mieszkaniowe trzeba rozwiązywać subsydiując stronę podażową – twierdzi prof. David Berger z Duke University, w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.

Takiej rewolucji, jaką aktualnie obserwujemy, jeszcze w historii ludzkości nie było. Żyjemy w ciekawych czasach, a następne będą jeszcze ciekawsze – mówi w wywiadzie dla Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika prof. Andrzej Dragan, znany fizyk, popularyzator nauki i artysta.

Wojsko Polskie korzysta z dobrodziejstw, jakie dają nowe technologie oraz sztuczna inteligencja. W jaki sposób je wykorzystuje? Czy AI przejmie dowodzenie nad armią? I czy wojny robotów to przyszłość? Generał brygady Cezary Janowski z Zarządu Planowania Użycia Sił Zbrojnych i Szkolenia Wojska Polskiego mówi o zaletach wykorzystania technologii w wojskowości, ale i o tym, jakie zastosowanie AI go przeraża.

Branża turystyczna, tak ważna dla gospodarek wielu krajów, powróci w 2024 r. do poziomów sprzed pandemii COVID-19. Oddziałują na nią jednak nowe czynniki, które będą zmieniać jej strukturę i charakter.

Bruksela przekonuje, że umowy o wolnym handlu są szansą dla producentów żywności w Unii Europejskiej. Część rolników w to nie wierzy, obawiając się utraty źródła swoich dochodów także w związku z dążeniem do neutralności klimatycznej.

Niedawno minęło 25 lat od przejęcia władzy w Wenezueli przez nieżyjącego już Hugona Cháveza. Gdyby żył, to 28 lipca 2024 r. obchodziłby swoje siedemdziesiąte urodziny. Tego dnia w Wenezueli odbędą się wybory prezydenckie, w trakcie których mieszkańcy tego kraju zadecydują o dalszym losie rozpoczętej przez Cháveza i kontynuowanej przez Nicolása Madura rewolucji boliwariańskiej.

Zależność od Afryki jest wprost proporcjonalna do rozwoju technologicznego i przechodzenia na energię odnawialną. Kraje tego kontynentu chcą przejąć pełną kontrolę nad wydobyciem potrzebnych surowców. A sprawa ta ma bezpośrednie odbicie na wojnie w Ukrainie. Jak zarabia na tym Rosja?

Siła Chin bierze się z ich gospodarki – takie panuje powszechne przekonanie. Tymczasem coraz częściej zauważamy, choć nie do końca, że dzisiejsze Państwo Środka to już drugie niekwestionowane mocarstwo globalne, po USA. A jeśli tak, to nie może się ograniczać tylko do gospodarki czy handlu lub być światową taśmą produkcyjną i źródłem łańcuchów dostaw. Chcąc dziś być (super)mocarstwem, nie można stronić od modernizacji, postępu, w tym w wysokich technologiach.

Cena złota osiągnęła w kwietniu najwyższy poziom w historii. W głównym stopniu przełożyły się na to zakupy dokonywane przez banki centralne, czynniki behawioralne oraz przejściowy wzrost ryzyka geopolitycznego, wynikający z walk na Bliskim Wschodzie.

Światowej sławy naukowiec dr Michael L. Brodie, który wziął udział w niedawnym kongresie naukowym „Futurist of The Year 2024” w Warszawie, podzielił się przemyśleniami nt. sztucznej inteligencji. „Rewolucja AI będzie miała większy wpływ na świat niż rewolucja naukowa czy przemysłowa” – stwierdził po wysłuchaniu oficjalnych wystąpień i kuluarowych rozmów towarzyszących temu wydarzeniu.

Historia pokazuje, że naród, który odzyskuje wolność i zdobywa panowanie na terytorium swojego państwa bagnetem żołnierza, nie zapewnia sobie tym samym zupełnej suwerenności. Dopiero odzyskanie władzy nad walutą narodową albo stworzenie tej waluty, staje się prawnym imperatywem suwerenności i fundamentem stabilnej gospodarki narodowej.

W niedawnych badaniach zasugerowano, że wynagrodzenia poniżej prawnie ustalonej płacy minimalnej są zaskakująco powszechnym zjawiskiem. W niniejszym artykule omówiono tzw. „kradzież płac” w Stanach Zjednoczonych oraz jej wpływ na wzrost wynagrodzeń, który mógłby być udziałem pracowników.

Droga energia, slowbalizacja, brak rąk do pracy, nadmierna biurokracja, wieloletnie zaniedbania inwestycyjne oraz opóźnienia technologiczne spętały potencjał rozwojowy Niemiec. Gospodarka przechodzi przez polikryzys spowodowany wieloma czynnikami, na który nie ma prostej odpowiedzi w postaci np. pakietu koniunkturalnego lub jednej, porządnej reformy. RFN potrzebuje w istocie polireformy – dziesiątków drobnych korekt, które jednak jako całość określą na nowo równowagę między rynkiem a państwem.

Alaska ma coraz większe problemy gospodarcze. Produkcja ropy znalazła się na poziomie najniższym od 45 lat. Mieszkańcy tego stanu zaczynają powoli go opuszczać. Stan ma problemy budżetowe, które będzie chciał załatać m.in. uruchomieniem sprzedaży kredytów węglowych. I jeszcze Władimir Putin dorzucił swoje trzy grosze, by wzbudzić tam niepokój.

Ekspansja fintechów nie pozostaje bez wpływy na działalność banków, ich przychody i politykę ryzyka. Funkcjonowanie nowych graczy jest wyzwaniem, ale przynosi także efekty pozytywne dla sektora bankowego.

Obecne perspektywy dla gospodarki Niemiec są osłabiane przez szereg czynników zwiększających niepewność i tłumiących nastroje biznesowe w niezwykle silny sposób. W szczególności widać duży niepokój co do przyszłego rozwoju sytuacji geopolitycznej – mówi prof. Christoph M. Schmidt, prezes RWI – Leibniz Institute for Economic Research w rozmowie z Obserwatorem Finansowym.

Udział polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych w całym eksporcie wyniósł w 2023 r. prawie 15 proc. (14,7 proc.) i tym samym zwiększył się o prawie 1 pkt proc. w porównaniu z 2022 r., kiedy to osiągnął poziom 13,8 proc. Jak wynika z danych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR), w sumie w 2023 r. wartość eksportu polskich towarów rolno-spożywczych przekroczyła 50 mld euro.

Najnowsze wydanie „Obserwatora Finansowego” ukazuje nam wizje przyszłości bliskiej i dalekiej. W tym numerze, głosem najlepszych ekspertów, próbujemy odpowiedzieć na kilka kluczowych pytań, dotyczących sztucznej inteligencji i tego jak generatywna AI wpłynie na bankowość, edukację oraz inne dziedziny życia. 

Tylko niewielka liczba krajów na świecie nie może pochwalić się własnym bankiem centralnym. Funkcjonują w nich waluty innych państw, dolary i euro. Jednym z kluczowych wyzwań tych państw jest zagwarantowanie właściwego poziomu działalności organów regulujących i nadzorujących rynek finansowy.

Polskie porty morskie zaliczyły bardzo udany 2023 r. Ich rola rośnie nie tylko w zakresie handlu i transportu towarów. Bałtyk staje się także coraz ważniejszym oknem Polski w kwestiach energetycznych. Wybrzeże pełni ważną rolę w transformacji energetycznej kraju.(fot. materiały prasowe/Port Gdańsk)

Dzietność w Polsce w 2022 r. wyniosła 1,46 dziecka na kobietę w wieku rozrodczym. To znacznie mniej niż 2,1 wymagane do osiągnięcia poziomu pozwalającego na zastępowalność pokoleń. W tym kontekście wiele mówi się o niedostatkach polityki społecznej. Równie istotne są tu jednak przemiany kulturowe. Jakże inna była sytuacja demograficzna Polski po II wojnie światowej. Dane z tamtego okresu budzą zdumienie. W 1950 r. wskaźnik dzietności wynosił 3,7 dziecka na kobietę i przekraczał 3 aż do 1961 r. – pisze Marcin Jendrzejczak w „Obserwatorze Finansowym”.

W zasadzie przesądzone zostało wprowadzenie cyfrowej waluty w ujęciu globalnym. Pozostaje natomiast pytanie, jak długo państwa posiadające własne banki centralne, zdolne do kształtowania mniej lub bardziej polityki monetarnej, będą mogły opóźniać wprowadzenie cyfrowego pieniądza banków centralnych (CBDC – Central Bank Digital Currency) i jak długo gotówka pozostanie w niektórych państwach alternatywnym środkiem płatniczym, zabezpieczając konkurencyjność obrotu gospodarczego i wolność wyboru? – zastanawia się prof. Konrad Raczkowski na łamach Obserwatora Finansowego.

Najnowsze, specjalne wydanie „Obserwatora Finansowego”, zabiera nas w fascynującą historyczno-ekonomiczną podróż, którą przeszła Polska, by posiadać fundamenty niepodległości gospodarczej. Powodem jest okrągła rocznica stu lat od kluczowych dla dzisiejszych sukcesów Polski wydarzeń. Jaką drogę przeszedł polski złoty od powstania do chwili obecnej? Na czym opiera się wiarygodność i zaufanie do Narodowego Banku Polskiego? Jakie były wyzwania i alternatywy po drodze? O tym wszystkim można przeczytać w wydaniu kwartalnika.

Ciężko jest przejść obojętnie obok nowego prezydenta Argentyny Javiera Milei. Wzbudza on albo aplauz, albo niechęć. Przez jednych postrzegany jest jako zbawiciel, a przez innych jako swoistego rodzaju szaleniec, który w swoje nieodpowiedzialne ręce wziął stery argentyńskiej gospodarki.

Na konflikcie handlowym między USA a Chinami zyskał Meksyk. Gdy Amerykanie zwiększali cła na chińskie towary, meksykańskie firmy jeszcze więcej wysyłały do swojego północnego sąsiada. I nie tylko zwiększały eksport na już istniejące produkty, ale także wprowadziły nowe linie. Najbardziej zyskał sektor produkcyjny. Ironią jest w tym wszystkim to, że zmiana polityki handlowej USA, która miała na celu zmniejszenie amerykańskiej zależności od chińskiego importu, zwiększyła zależność Meksyku od chińskiego importu.

Przełomowym pomysłem ekonomicznym zrywającym z dotychczasowym paradygmatem opieki społecznej okazuje się bezwarunkowy dochód podstawowy. Część osób uznaje go za klucz do pokonania bolączek stechnicyzowanej gospodarki. Zdaniem innych – to idea tyleż kosztowna co utopijna.

Czy polskie miasta dopłacają do funkcjonowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi? Co robią, by system ten się samofinansował?

Protesty rolników niemieckich, kondycja, problemy i specyfika tego sektora między innymi o tym taktuje rozmowa z prof. Stephanem von Cramon-Taubadelem, doktorem nauk ekonomii rolnictwa i pracownikiem naukowym na Wydziale Ekonomii Rolnej Georg-August-Universität Göttingen, którą przeprowadził Piotr Rosik, zastępca redaktora naczelnego „Obserwatora Finansowego”.

Jak porównywać bogactwo państw i społeczeństw? Podstawowym kłopotem jest definiowanie pojęcia bogactwo. Sytuacja taka prowadzi do nagminnego posługiwania się dalece uproszczonym wskaźnikiem, czyli wartością produktu krajowego brutto (PKB) przypadającego średnio na mieszkańca państwa lub regionu. Podejście takie obarczone jest wieloma istotnymi ułomnościami. Podstawową wadą, w aspekcie oceny bogactwa, posługiwania się PKB jest fakt, że zgodnie z jego definicją, jest to wyłącznie miernik rozmiarów produkcji, ściślej, według terminologii teorii ekonomii, nowo wytworzonej wartości – zauważa w „Obserwatorze Finansowym” Bohdan Wyżnikiewicz, prezes Instytutu Prognoz i Analiz Gospodarczych.

Unia Europejska mówi „nie” szantażowi ekonomicznemu. Z powodu presji amerykańskiej administracji i nieuczciwych praktyk ze strony Chin Unia postanowiła stworzyć nowe przepisy ws. wymuszeń ekonomicznych.

Narodowy Bank Polski w 2023 r. zasilił zasoby złota o 130 ton. Z szacunków Światowej Rady ds. Złota wynika, że tym samym Polska znalazła się na drugim miejscu na świecie pod względem zakupu tego kruszcu. Wyprzedziły nas jedynie Chiny.

Przez stulecia Chiny były potęgą, ale to działo się dwa tysiące lat temu. Gdy Zachód w II poł. XX w. zaczął się rozkręcać, Państwo Środka ze swoim rolnictwem i prostym przemysłem nie podołało w tych szrankach. Dopiero od lat 70. XX w. Chiny powoli zaczęły działać, aby 30 lat później stanąć już na podium z największymi gospodarkami świata. Teraz ścigają się już tylko z USA. Ale gospodarka Chin zaczęła wyraźnie zwalniać. Dlaczego? Polacy żyjący w PRL również tego doświadczyli.

Strata banków centralnych do tej pory była zjawiskiem rzadkim, ale obecnie pojawi się w przypadku czołowych europejskich banków centralnych, a także w USA. A jak będzie w rozwijających się krajach?

Jeśli przyjrzymy się wynikom całej strefy euro, sukces zwalczenia inflacji wydaje się już całkiem bliski. Kiedy jednak zaznajomimy się z sytuacją w poszczególnych krajach, to wygląda ona zupełnie inaczej.

Ponad 93 proc. ekspertów ankietowanych przez „Obserwatora Finansowego” uważa, że Rada Polityki Pieniężnej utrzyma w lutym 2024 r. stopy procentowe NBP na tym samym poziomie.

Chiny na ogół kojarzą się jako fabryka świata i największy producent oraz eksporter wytwarzanych przez sobie towarów. Jednak zapominamy o tym, że Chiny stały się również największym na świecie importerem artykułów rolnych, przez co wywołały na rynku wstrząs. Bowiem gwałtownie rosnący import żywności przez Chiny spowodował znaczny wzrost powierzchni ziemi uprawnej na świecie, a także stał się głównym bodźcem do wycinania lasów.

W ciągu ostatnich lat asertywna i „pyskata” Polska zdrowo namieszała w polityce unijnej. Teraz liberalny euroestablishment chce tak zrewidować eurotraktaty, by podobne wydarzenia nie miały szans powtórzyć się w przyszłości.

Receptą na trwały rozwój polskiej gospodarki może być zwiększenie oszczędności gospodarstw domowych, gdyż Polacy odkładają najmniej spośród wszystkich krajów UE, a także rozwój inwestycji i innowacyjności przedsiębiorstw, na które wpływają czynniki strukturalne.

Proces przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną generuje niespotykany dotąd popyt na zielone metale i inne minerały. To może być wąskie gardło transformacji. Aby zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia w skali globalnej, potrzeba istotnych inwestycji i innych działań dostosowawczych.

Ciekawe, kiedy sztuczna inteligencja (SI) wysadzi z rynku ekspertów tej dziedziny, którzy podejmują próby opisywania procesów i pytań, na które jeszcze nie ma odpowiedzi – szczególnie w sytuacji, kiedy stała się ona bardzo szybko jedną z najbardziej transformacyjnych technologii naszych czasów, rewolucjonizując branże i zasadniczo zmieniając sposób działania przedsiębiorstw i inicjatyw biznesowych.

Unia Europejska powinna zacieśniać kontakty z państwami Afryki, które posiadają surowce niezbędne do rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego, zanim zrobią to inni.

Jesteśmy świadkami dużych zmian w inwestycjach chińskich przedsiębiorstw na rynku europejskim, nie tylko w ich skali, ale przede wszystkim w strukturze. Prowadzenie działalności gospodarczej na rynku europejskim stało się dla chińskich inwestorów trudniejsze, ale rynek ten jest dla nich wciąż atrakcyjny i perspektywiczny.