Praca w porze nocnej. Ile wynosi dodatek w 2024 r.?

Pora nocna została dokładnie zdefiniowana w Kodeksie pracy. Obejmuje osiem godzin w przedziale od 21.00 do 7.00. Pracodawca może we własnym zakresie określić, w jakich dokładnie godzinach przypada w jego zakładzie pora nocna. Co istotne, nie musi być ona jednakowa dla wszystkich zatrudnionych. Pora nocna może więc trwać na przykład od 22.00 do 6.00 lub od 21.30 do 5.30. Pracodawca zobowiązany jest ustalić porę nocną w regulaminie pracy, układzie zbiorowym pracy lub obwieszczeniu pracodawcy. Jeśli tego nie zrobi, przyjmuje się, że trwa ona 10 godzin, od 21.00 do 7.00. Takie rozwiązanie jest mniej korzystne dla pracodawcy, gdyż nakłada na niego kolejne obowiązki, na przykład w zakresie wypłaty dodatku do wynagrodzenia. Za pracownika pracującego w nocy uznaje się osobę, której:

Praca w godzinach nocnych mocno obciąża organizm, dlatego ustawodawca przewiduje, że osoby, które pracują w warunkach szczególnie niebezpiecznych lub wymagających dużego wysiłku fizycznego lub intelektualnego, mogą wykonywać obowiązki wyłącznie przez osiem godzin. Przepis ten nie dotyczy jednak pracowników, którzy zarządzają zakładem w imieniu pracodawcy lub prowadzą akcję celem ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia albo usunięcia awarii.

Pracownikom, którzy wykonują obowiązki w godzinach nocnych, należy się dodatkowa gratyfikacja. Nie ma na nią wpływu wysokość wynagrodzenia zasadniczego pracownika, ale wynosi ona 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę i przysługuje jedynie za pełne przepracowane godziny.

Ile dokładnie wynosi dodatek za pracę w nocy, zależy od liczby przepracowanych godzin w danym miesiącu (uwzględnia się również nieobecności) i jest wyliczany indywidualnie dla każdego pracownika.

Np. dla pracownika, który w styczniu nie opuścił żadnego dnia pracy, wyliczenie wyglądałoby następująco (weźcie do ręki kalendarz, będzie prościej to widać):

W skrócie można policzyć, że pracownik wykonujący dziennie 8-godz. pracę, nie biorąc urlopu ani zwolnienia chorobowego, spędzi w pracy 21 dni w tym miesiącu (21x8=168).

168 dni jest kluczowe do wyliczenia dodatku tak samo, jak wysokość pensji minimalnej. W 2024 r. wynosi ona od 1 stycznia 4242 zł brutto, a od 1 lipca będzie to 4300 zł brutto. I od tych kwot w tym roku będzie wyliczana wysokość dodatku za pracę w nocy. Kontynuując nasz przykład ze stycznia, będzie to wyglądać następująco:

Czyli w styczniu wysokość dodatku brutto za 1 godz. pracy wynosi 5,05 zł brutto.

Ponadto osoba, która pracuje w godzinach nadliczbowych w nocy, otrzymuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia.

Więcej o Kodeksie pracy przeczytasz na Bizblog.pl:

W godzinach nocnych pracy nie mogą podjąć:

Kobiety w ciąży, osoby niepełnosprawne oraz pracownicy młodociani nie mogą pracować w nocy, nawet jeśli wyraziliby na to zgodę. Tymczasem rodzice dzieci poniżej czwartego roku życia mają prawo podjąć pracę w nocy za własną zgodą. Warto mieć na uwadze, że w przypadku osób młodocianych porę nocną należy rozumieć inaczej. Zasadniczo obejmuje ona 8 godzin pomiędzy 22.00 a 6.00, ale w stosunku do pracowników, którzy nie ukończyli 15. roku życia, porę nocną definiuje się jako przedział czasowy od 20.00 do 6.00.

Naruszenie praw pracowniczych w kontekście pracy w godzinach nocnych najczęściej dotyczy:

Wszelkie nieprawidłowości można zgłaszać do Państwowej Inspekcji Pracy. Pracodawca, który nie przestrzega przepisów w zakresie pracy w godzinach nocnych, naraża się na karę grzywny w wysokości od 1000 do 30000 zł.