CPK miał nigdy nie powstać. Od początku chodziło o działki
Zaczęło się od pięciu złotych za metr. Tyle według pierwszych wycen miała być warta ziemia w Baranowie – tej samej wsi, która miała się stać sercem nowej Polski, nowoczesnej, dumnej, latającej. Za pięć złotych państwo obiecało Polakom cywilizacyjny skok.
To najlepszy system odszkodowań w całej Unii Europejskiej – zapewniał Marcin Horała. Kto ma zdekapitalizowany dom, dostanie więcej, niż jest wart – tłumaczył z troską w głosie.
W rzeczywistości ludzie dostawali operaty, w których za dom, ziemię i życie wycenione na sześć hektarów proponowano im... 880 tysięcy złotych. Dziewięć złotych za metr. Taniej niż tanie wino z Biedronki.
Kiedy ktoś próbował zaprotestować, słyszał, że państwo „nie może przepłacać publicznych pieniędzy”. I że przecież mogą wziąć udział w Programie Dobrowolnych Nabyć. Dobrowolnych, czyli „albo podpisz, albo przyjdziemy z decyzją o wywłaszczeniu”.
Polska miała latać, a zaczęła kipieć
Potem przyszły pociągi. Kolej Dużych Prędkości, dumnie zwana „szprychami”, które miały dowozić pasażerów z całego kraju do Baranowa. Z map wynikało, że Polacy będą mogli szybciej niż kiedykolwiek dostać się do CPK – o ile wcześniej nie przejadą ich buldożery.
Bo szprychy zaczęły biec nie wzdłuż torów, tylko przez środek wsi i miasteczek.
Mieszkańcy Lubelszczyzny, Podkarpacia, Dolnego i Górnego Śląska wychodzili na ulice.
Zafundują ludziom totalną rozpierduchę – mówił jeden z protestujących.
W Izbicy rolnicy blokowali drogę krajową nr 17 i grozili, że „jesienią urządzimy wam piekło”.
CPK odpowiadało spokojnie, że przecież „prowadzi konsultacje w skali, jakiej dotąd w Polsce nie było”. Faktycznie – nie było. Bo konsultacje polegały na tym, że mieszkańcom pokazywano kilka wariantów tras, po czym dowiadywali się, że i tak powstanie ta najgorsza.
Czytaj więcej w Bizblogu o CPK
Działka jak złoto, czyli finał z Telusem
Aż wreszcie na deser – afera o działkę. 160 hektarów ziemi, kluczowych dla budowy torów i zaplecza logistycznego, sprzedano prywatnej spółce za 22,8 mln zł. Dziś ta sama działka może być warta 400 mln. Państwo będzie więc musiało odkupić od prywatnych rąk to, co samo wcześniej sprzedało – i to „zgodnie z procedurami”.
Zresztą, jak wszystko w tej historii: od wycen po audyty, od konferencji po śledztwa.
Minister Telus, który nadzorował KOWR, pewnie nawet nie zauważył, jak grunt pod jego resortem dosłownie zniknął.
Największy lot w historii — bez startu
Na papierze Polska latała już od 2017 roku. W rzeczywistości w Baranowie nie wylądował jeszcze nawet geodeta. Zanim powstało lotnisko, wystartował marketing. Eksperci-influencerzy zachwycali się „Polską w ruchu”. Zasięgi rosły jak siatka Ryanaira, hasztagi fruwały po sieci jak samoloty.
A kiedy ktoś pytał o ludzi, którzy za te pięć złotych sprzedają życie, odpowiadano mu, że „hejtuje postęp”.
CPK nigdy nie miało powstać. Miało być zbudowane w głowach i na kontach. Ludzie z Baranowa, Izbicy, Zamościa i setek innych miejscowości mieli być tylko statystami w spocie promocyjnym o nowoczesnej Polsce. Nie ma ani lotniska, nie ma kolei dużych prędkości. Jest tylko Polska w wersji premium – dla tych, którzy w porę kupili działki.
