Praca w IT. Zadali chętnym kluczowe pytanie, takiej reakcji nikt się nie spodziewał

O rosnącej roli kompetencji miękkich w zawodach z różnych branż mówi się od lat, wskazując je jako ważny element dopełniający obraz kandydata. To kompetencje miękkie, czyli umiejętności osobiste i społeczne pozwalają nam efektywnie komunikować się, współpracować i radzić z wyzwaniami. Stoją one w kontraście do tzw. umiejętności twardych związanych z konkretną, mierzalną wiedzą specjalistyczną.

Raport „Kompetencje miękkie w pracy i rekrutacji IT” stanowi zestawienie danych dotyczący kompetencji miękkich. Jednym z ważniejszych wniosków jest fakt, że przebadani przez Pracuj.pl i theprotocol.it rekruterzy zauważyli znaczącą lukę dotyczącą wiedzy branży na temat kompetencji miękkich.

Okazuje się, że aż 64 proc. rekruterów twierdzi, że kompetencje miękkie w IT mają większe znaczenie, niż się obecnie uważa. Co więcej, 71 proc. ankietowanych rekruterów podkreśla przy tym, że aby zmniejszyć lukę wiedzową, kompetencje miękkie powinny być w ofertach pracy opisywane możliwie konkretnie. Może to wskazywać, że ich zdaniem kandydaci nie zawsze rozumieją, czym w ogóle są kompetencje miękkie i następnie niewłaściwie je opisują, na przykład na poziomie wysyłanych aplikacji z CV.

I dodaje, że analiza CV nie jest więc z pewnością doskonałym narzędziem do oceny kompetencji miękkich, ale odgrywa ważną rolę w procesie rekrutacyjnym. To filtr wstępny, który pomaga zidentyfikować potencjalnych kandydatów do dalszej oceny.

Badanie Pracuj.pl i theprotocol.it pokazało też, że według 7 na 10 rekruterów kandydaci IT często mają problemy z trafną samooceną posiadanych kompetencji miękkich. To kluczowe spostrzeżenie, które rzuca światło na istotny aspekt procesu rekrutacyjnego w branży technologicznej – rozbieżność między postrzeganiem własnych umiejętności a ich rzeczywistą wartością.

Z czego mogą wynikać problemy z trafną samooceną? Kompetencje miękkie są trudniejsze do zdefiniowania i zmierzenia niż twarde umiejętności techniczne, takie jak znajomość języka programowania czy obsługa określonych narzędzi.

Ich zdaniem brak trafnej samooceny ma znaczenie nie tylko na etapie rekrutacji, ale również w kontekście rozwoju kariery. Kandydaci, którzy nie potrafią trafnie ocenić swoich kompetencji miękkich, mogą mieć trudności w identyfikacji obszarów wymagających rozwoju, co utrudnia im planowanie ścieżki zawodowej i podnoszenie kwalifikacji.

W badaniu Pracuj.pl i theprotocol.it zapytano zarówno rekruterów, jak i pracowników IT, które kompetencje miękkie są według nich najważniejsze na rynku pracy.

Eksperci podają, że odpowiedzi obu grup były zaskakująco zgodne, co pokazuje, że specjaliści IT dość dobrze rozumieją, czego oczekują pracodawcy. To ważna obserwacja, bo przeczy stereotypowi, że pracownicy IT koncentrują się wyłącznie na umiejętnościach technicznych, zaniedbując rozwój umiejętności miękkich.

Wręcz przeciwnie – wyniki badania sugerują, że mają oni świadomość, jak kluczowe dla efektywnej pracy zespołowej są takie cechy jak komunikatywność, zarządzanie stresem czy krytyczne myślenie. Może to świadczyć o rosnącej dojrzałości branży IT, w której kompetencje miękkie przestają być traktowane jako dodatek do wiedzy technicznej, a zaczynają być postrzegane jako jej naturalne uzupełnienie.

Na czele listy umiejętności wskazywanych jako najczęściej poszukiwane na rynku przez rekruterów znalazły się zdolność pracy pod presją i zarządzania stresem (wskazało je 48 proc. rekruterów i dla porównania: 53 proc. pracowników IT). Tuż za nimi krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów, czyli kompetencje niezbędne w codziennej pracy z wyzwaniami – 49 proc. wskazań rekruterów. Wysoko oceniono też komunikatywność, definiowaną jako zdolność do efektywnej współpracy w zespole – 40 proc. odpowiedzi.

I choć odpowiedzi rekruterów i specjalistów pokrywały się w wielu aspektach, nie obyło się jednak bez różnic. Specjaliści rzadziej niż rekruterzy zwracali uwagę na znaczenie empatii (20 proc. kontra 32 proc.) i umiejętności rozwiązywania konfliktów (21 proc. kontra 30 proc.). Oznacza to, że w IT wciąż jest przestrzeń, by budować świadomość, jak ważne są relacje w zespole. Bo choć technologia pozostaje w centrum, to sukces projektów często zależy od tego, jak współpracują ze sobą ludzie.

Według niego niemal połowa specjalistów IT uważa, że kompetencje miękkie sprzyjają większej efektywności zespołów. Ich rozwój wciąż jednak nie zawsze jest priorytetem dla pracodawców, a pracownicy często muszą doskonalić je na własną rękę. Tymczasem korzyści odnoszą przecież obie strony.

Więcej wiadomości na temat rynku pracy można przeczytać poniżej:

Rekruterzy są zgodni, że kompetencje miękkie są istotne na każdym stanowisku IT – od menedżerów, przez helpdesk, aż po programistów. W żadnym przypadku odsetek rekruterów, którzy uznali je za istotne lub bardzo istotne, nie spadł poniżej 2/3, co wyraźnie pokazuje, że umiejętności takie jak komunikacja, współpraca czy zarządzanie sobą to nie dodatek, a istotny element pracy niezależnie od roli i pozycji w firmie.

Co ciekawe, wysoko w zestawieniu znaleźli się analitycy biznesowi (74 proc.), specjaliści ds. bezpieczeństwa IT (72 proc.) i testerzy oprogramowania (71 proc.). Dowodzi to, że nawet w technicznych rolach liczy się umiejętność pracy zespołowej i skuteczna komunikacja. Na końcu listy znajdują się programiści zarówno backend, jak i frontend. Być może wynika to z przekonania, że ich praca jest bardziej samodzielna i techniczna.

Zauważa też, że kultura oparta na otwartości, zaufaniu i efektywnej komunikacji nie powstaje w oderwaniu od rzeczywistości – wymaga systematycznego wsparcia i rozwoju kompetencji, które ją wzmacniają. Inwestowanie w rozwój kompetencji miękkich wyłącznie wśród kadry menedżerskiej to strategia, która na dłuższą metę ogranicza potencjał organizacji.