Dziecko wybiło piłką szybę sąsiadowi? Zobacz, jak działa polisa OC
Każdy czyn niesie za sobą pewne konsekwencje, a jeśli godzą one w dobro osób trzecich, wiążą się z odpowiedzialnością cywilną. Ponosimy ją przede wszystkim za siebie, ale również za dzieci i zwierzęta. Sprawdź, czym jest odpowiedzialność cywilna w życiu prywatnym i jak się przed nią zabezpieczyć.
Co to jest odpowiedzialność cywilna?
Odpowiedzialność cywilna odnosi się do ponoszenia konsekwencji działań własnych, a czasami również osób trzecich i zwierząt. Jeśli jadąc rowerem, potrącisz pieszego lub wyjeżdżając z parkingu, uszkodzisz samochód sąsiada, będziesz zobowiązany naprawić szkodę, najczęściej poprzez zapłatę odszkodowania.
Odpowiedzialność cywilna tym różni się od karnej, że czyny, których dotyczy, nie są ścigane z urzędu. Osoba, która doznała krzywdy, z własnej inicjatywy musi wystąpić o odszkodowanie.
Rodzaje odpowiedzialności cywilnej
Odpowiedzialność cywilną dzielimy na:
- deliktową – odnosi się do wszystkich sytuacji, w których nieumyślnie wyrządziliśmy szkodę,
- kontraktową – dotyczy sytuacji, w których działania określone w umowie zostały wykonane nienależycie lub nie zostały wykonane w ogóle.
Warto dodać, że w przypadku odpowiedzialności cywilnej kontraktowej nie ponosimy winy za okoliczności uniemożliwiające wykonanie zadania, na które nie mamy wpływu. Jeśli zobowiązałeś się pomalować ściany w mieszkaniu, ale zleceniodawca, która miał dostarczyć ci farby, nie zrobił tego, nie zostaniesz pociągnięty do odpowiedzialności.
Odpowiedzialność deliktową można dodatkowo podzielić na trzy rodzaje:
- odpowiedzialność na zasadzie winy – aby uzyskać odszkodowanie, musisz udowodnić sprawcy, że to on spowodował szkodę,
- odpowiedzialność na zasadzie ryzyka – w tym przypadku nie trzeba udowadniać winy. Odpowiedzialność ponosi osoba, która odpowiada za innych bądź posługuje się danymi rzeczami/materiałami,
- odpowiedzialność na zasadzie słuszności – dotyczy szkód spowodowanych przez dzieci i zwierzęta.
Z czym wiąże się odpowiedzialność cywilna w życiu prywatnym?
Odpowiedzialność cywilna sprowadza się do obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody. Przy czym zgodnie z art. 363 Kodeksu cywilnego to poszkodowany może wybrać rodzaj rekompensaty – albo poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, albo poprzez wypłatę należnego odszkodowania. Czasami jednak przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe, np. gdy poszkodowany dozna uszczerbku na zdrowiu. Wtedy pozostaje jedynie wypłata należnej kwoty, którą ustala się w oparciu o obowiązujące ceny. W przytoczonym przykładzie bierzemy pod uwagę koszty wizyt lekarskich, zakupu leków czy zabiegów rehabilitacyjnych.
Więcej poradników znajdziesz na Bizblog.pl:
Jak ograniczyć odpowiedzialność cywilną w życiu codziennym?
Za swoje czyny, także te nieumyślne, odpowiada każdy. Jednak istnieją sposoby, aby odpowiedzialność ograniczyć. Przede wszystkim trzeba stosować się do obowiązujących przepisów. Jazda z prędkością większą niż wskazuje Kodeks drogowy lub jazda rowerem po chodniku to tylko przykłady stwarzających zagrożenie sytuacji. Właściciel zwierząt i rodzice małych dzieci muszą też pamiętać o obowiązku pilnowania ich.
Dobrym zabezpieczeniem przed ryzykiem finansowym wynikającym z odpowiedzialności cywilnej są ubezpieczenia. Polisa OC kojarzy się przede wszystkim z samochodami, ale od odpowiedzialności cywilnej można też ubezpieczyć się w życiu prywatnym. Ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie m.in. w następujących sytuacjach:
- doniczka, która spadła z balkonu, uszkodziła stojący na parkingu samochód,
- dziecko podczas zabawy piłką wybiło szybę w oknie,
- pies dostał się na posesję sąsiada i zniszczył suszące się ubrania,
- jechałeś na rowerze i nieumyślnie wjechałeś w innego rowerzystę, co skończyło się dla niego złamaniem ręki,
- nie odśnieżyłeś przylegającego do twojej posesji chodnika, wskutek czego ktoś złamał nogę.
Przy wyborze polisy OC warto zwrócić uwagę na zakres ochrony i ewentualne wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Ubezpieczenie możesz rozszerzyć, wykupując tzw. klauzule dodatkowe. Dotyczą one np. zagranicznego wyjazdu czy posiadania pojazdów, których nie obejmuje obowiązkowe OC.
