Tona węgla najdroższa od roku. Winny niski poziom Renu

Wychodzi na to, że jesteśmy świadkami historycznych zmian nie tylko w polskim miksie energetycznym. Przypomnijmy, że w czerwcu br. OZE wyprodukowały 44,1 proc. prądu, a węgiel (liczony razem kamienny z brunatnym) – 43,7 proc. W sumie udział czarnego złota w produkcji energii w II kwartale 2025 r. wyniósł raptem 45,2 proc., z porównaniu z 53,6 proc. w okresie między kwietniem a czerwcem 2024 r. Teraz zaś wychodzi na to, że ten węglowy odwrót to nie tylko kwestia Polski, ale całej UE. 

Węglową tabelę UE otwiera Polska (w czerwcu udział w miksie na poziomie ok. 43 proc.). Potem są Czechy, które też w czerwcu miały historycznie najmniejszą produkcję energii z węgla (17,9 proc.), Bułgaria (16,7 proc.), Niemcy (12,4 proc.), Dania (3,3 proc.) i Hiszpania (0,6 proc.).

Analitycy z Forum Energii nie mają cienia wątpliwości: to efekt znaczącego przyrostu mocy instalacji fotowoltaicznych w ostatnich latach oraz wyjątkowo dużej, jak na czerwiec, wietrzności.

Na europejskiego wroga węgla nr 1 wyrasta powoli fotowoltaika. W czerwcu br. energia słoneczna po raz pierwszy w historii stała się największym pojedynczym źródłem energii, osiągając 22 proc. udziału w miksie energetycznym. Drugie miejsce z kolei przypadło w udziale energii jądrowej (21,8 proc.), a trzecie - energetyce wiatrowej (15,8 proc.).

W sumie w co najmniej 13 krajach UE w czerwcu 2025 r. odnotowano najwyższy w historii udział energii słonecznej. Wśród nich znalazło się też miejsce dla Polski. Według raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej „Rynek fotowoltaiki w Polsce” moc naszej fotowoltaiki na koniec I kwartału roku osiągnęła poziom 21994 MW.

Więcej o węglu przeczytasz w Bizblog:

Tymczasem wychodzi na to, że im tego węgla mniej jest w unijnym miksie energetycznym, tym staje się on w Europie coraz droższy. Tak przynajmniej sugerują ostatnie wyceny w portach ARA, europejskim benchmarku dla czarnego złota. Obecnie tona węgla kosztuje tam więcej niż 110 dol. za tonę. To więcej niż rok temu o tej porze (104–105 dol.), czy miesiąc temu, w połowie czerwca (ok. 103,50 dol.). Skąd te nagłe zwyżki? Przez zmiany klimatu. 

Niemiecki Elektroniczny Serwis Informacji o Drogach Wodnych nie ma żadnych wątpliwości: na początku tego tygodnia poziom wody w kluczowym punkcie pomiarowym Kaub - jednym z najszerszych i najpłytszych odcinków Renu - wyniesie raptem 110 cm, w porównaniu ze 124 cm w pierwszej dekadzie lipca. A tak płytki Ren jest poważnym kłopotem dla transportu węgla. 

I taki kiepski poziom wody rzecznej ma się utrzymywać przez kilka tygodni. A to oznacza tylko jedno: mniejszą dostępność barek, wyższe stawki za ich wynajem i tym samym też wyższą cenę węgla. Pamiętajmy przy tej okazji, że operatorzy barek mają prawo naliczać dodatkową opłatę do stawek przewozowych, o ile poziom wody w Kaub spadnie poniżej 200 cm.

Dla dra hab. Zygmunta Łukaszczyka, profesora Politechniki Śląskiej, eksperta w dziedzinie zarządzania procesami w górnictwie, koksownictwie, energetyce, coraz mniejszy udział węgla w produkcji energii to bardziej wycinek pewnych danych, a nie stała tendencja. Przekonuje jednocześnie, że przełom czerwca i lipca był bardzo upalny. Dlatego mieliśmy do czynienia z dużą, jak na nasze warunki pogodowe, produkcją energii z fotowoltaiki. Ale jesienią i zimą będzie już inaczej.

Zdaniem naukowca z Politechniki Śląskiej najlepiej jak miks energetyczny jest jak najszerszy, a nie zmonopolizowany ze strony węgla lub odnawialnych źródeł energii.