Agencje nieruchomości biorą już podwójne opłaty. Uważajcie na taki zapis w umowie

W dużych miastach prowizja za pośrednictwo w sprzedaży mieszkania wynosi dziś 2 proc. i jest to standard, ale spotkacie też stawki w wysokości 3 proc. I to netto. Nie mówię tu wcale o marginalnych przypadkach, bo 2,9 proc. netto pobiera na przykład jedna z największych sieciowych agencji nieruchomości w Polsce.

Uważam, że skandalem jest, że agencja pobiera prowizję od obu stron transakcji, no bo w takiej sytuacji, w czym interesie właściwie agencja działa? W czyim negocjuje cenę czy inne warunki zakupu nieruchomości?

Problem z agencjami, które zresztą opanowały rynek totalnie i są tak namolne, że trzeba szczuć je psami, zauważyło Ministerstwo rozwoju, o czym pisałam w Bizblog zaledwie w lipcu. Z tymi psami to jest tak, że właściciel wystawia w internecie ogłoszenie o sprzedaży mieszkania, pisze drukowanymi litrami, że sprzedaje bezpośrednio i nie życzy sobie kontaktu ze strony agencji, a one i tak masowo dzwonią.

Ale wróćmy do resortu rozwoju. Przygotował on bowiem listę propozycji, jak ucywilizować rynek pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, i skierował ją do roboczych konsultacji. A branża oczywiście od razu się zapieniła. 

Dlaczego? Po pierwsze agencja miałaby pobierać prowizje tylko od jednej strony transakcji - kto zleca usługę, ten płaci.

Czytaj także: Opłata adiacencka a zmiana właściciela nieruchomości

Po drugie, powstał pomysł, żeby wprowadzić zakaz uzależnienia prezentacji nieruchomości od podpisania umowy pośrednictwa - najpierw oglądasz mieszkanie, potem decydujesz, czy chcesz nawiązać współpracę z agencją, która ci je pokazała.

Po trzecie, agencja nieruchomości musi jasno informować w ogłoszeniach, że jest agencją, a w dodatku nie może kraść ogłoszeń prywatnych właścicieli i bez zgody ich przedrukowywać, by przyjść do właściciela z klientem, jak jakiegoś złapie.

I wreszcie po czwarte, umowy pośrednictwa miałyby zawierać listę zadań, jakich podejmuje się agencja w zamian za określone wynagrodzenie.

Jeśli ten ostatni punkt wydaje wam się bezsensu, to biegnę wyprowadzić was z błędu. Myślicie, że agencja co do zasady jest od tego, żeby doprowadzić do kupna/sprzedaży? Błąd! Jak traficie na cwaniaka, może okazać się, że w umowie pośrednictwa zawrze zapis, że prowizja jest płatna w momencie podpisania miedzy sprzedającym a kupującym umowy przedwstępnej. A to jeszcze nie gwarantuje zawarcia transakcji.

Większość mieszkań kupowana jest na kredyt, nie za gotówkę. W takiej sytuacji najpierw należy podpisać umowę przedwstępną i dopiero z nią klient idzie do banku wnioskować o przyznanie kredytu na zakup. Jak go dostanie, wówczas dopiero zawiera się u notariusza finalną umowę przyrzeczoną. Ale jeśli nie dostanie kredytu, do sprzedaży nie dochodzi.

Jak często się to zdarza? Wcale nie tak rzadko. Niedawno jeden z bankowców mówił, że w przypadku Bezpiecznego kredytu 2 proc. odrzucany jest nawet co piąty wniosek.

Jeśli jesteś kupującym mieszkanie i starasz się o kredyt na jego zakup, przy okazji mam dobrą radę. Naciskaj na sprzedającego oraz na agenta nieruchomości (który powinien działać w twoim interesie), aby w umowie przedwstępnej został zawarty zapis, że zadatek, który wpłacisz przy podpisaniu umowy, a który standardowo przepada, jeśli wycofasz się jednak z transakcji, nie przepada, o ile za tym, że do transakcji nie dojdzie, będzie stała odmowna decyzja kredytowa banku.

Nie każdy agent o to zadba, nie każdy sprzedający będzie chciał się na to zgodzić w sytuacji, w której to sprzedający dziś są górą. Ale tu znowu podpowiedź: możesz użyć argumentu, że nawet, jeśli ten zapis nie zostanie uwzględniony wprost, mamy w Polsce już wyroki sądów w podobnych sprawach, które mówią, że bank to tzw. trzecia strona transakcji, jeśli więc odmówi finansowania zakupu, to nie dojdzie do niego, ale nie z winy kupującego. A wówczas należy ci się zwrot zadatku.

Więcej o obecnym szaleństwie na rynku mieszkaniowym przeczytacie tu: 

Ale wróćmy do agencji. To, co mnie sprowokowało, to że na własne oczy ostatnio zobaczyłam umowę pośrednictwa podsuniętą sprzedającemu mieszkanie, w której agencja żąda zapłaty prowizji w całości już na etapie podpisania umowy przedwstępnej.

Standardem na rynku natomiast jest podział 50/50 - płowa prowizji płatna jest przy umowie przedwstępnej, a druga połowa dopiero, kiedy faktycznie dojdzie do transakcji, czyli po podpisaniu finalnie umowy przyrzeczonej. Nigdy nie gódźcie się na taki zapis.

Bo co w sytuacji, gdy do transakcji nie dojdzie? „Nic, nie jesteśmy od tego, żeby doprowadzić do transakcji, ale od tego, żeby skojarzyć sprzedających z potencjalnymi kupującymi” - odpowiada beztrosko agent.

Aha. A myślałam, że od tego jest internet.

Mówię wam, takich pseudobiznesmenów to tylko poszczuć psami. A za resort rozwoju mocno trzymam kciuki. Szczególnie, że łatwo wyobrazić sobie sytuację, w której taka agencja to klasyczny wyłudzacz: podstawia słupa do podpisania umowy przedwstępnej, ustala zadatek w wysokości 5 tys. zł, po czy zgarnia prowizję 18 tys. zł, a słup wycofuje się z transakcji. 13 tys. zł zysku na czysto, jak nic.