Pompy ciepła? 7 razy droższe. Aż dziw bierze, że ktoś je kupuje
Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA) prześwietliło 17 krajów europejskich pod względem stosunku ceny energii do ceny gazu i wpływu tej relacji na rynek pomp ciepła. Polska znalazła się na samym dole tego zestawienia. Ceny energii są siedem razy bardziej obciążane podatkami niż gaz.
Wśród czynników wpływających na rynek pomp ciepła w danym kraju wymienia się m.in. dostępne systemu dopłat, czy też specjalne taryfy energetyczne dla użytkowników tych urządzeń grzewczych. Zdaniem EHPA decydujący jest stosunek ceny energii elektrycznej co ceny gazu. Ta pierwsza powinna być wyższa od tej drugiej maksymalnie dwa razy. W przeciwnym przypadku inwestycje w pompy ciepła stają się po prostu nieopłacalne, stopa zwrotu wtedy puchnie jak na drożdżach.
Chociaż rządy nie mają wpływu na cenę rynkową energii, decydują o tym, jakie podatki i opłaty zostaną doliczone do rachunku - akcentuje EHPA.
Pompy ciepła i import paliw kopalnych
Największą wadą europejskiego bezpieczeństwa energetycznego jest uzależnienie od importu paliw kopalnych. Zdaniem Komisji Europejskiej to właśnie pompy ciepła mogą pomóc zarówno w zmniejszenia importu rosyjskiego gazu, jak też we wzmocnieniu konkurencyjności przemysłu UE. Bruksela przekonuje, że upowszechnienie pomp ciepła i zwiększenie efektywności energetycznej gospodarstw domowych mogłoby zaoszczędzić 60 mld euro dzięki uniknięciu importu paliw kopalnych do 2030 r. Z kolei EHPA twierdzi, że pompy ciepła już w 2024 r. pozwoliły zaoszczędzić 24 mld m sześc. gazu.
Europejscy przywódcy muszą zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne, przechodząc z ogrzewania opartego na paliwach kopalnych na pompy ciepła. Kluczowym narzędziem, jakim dysponują, jest dostosowanie sposobu opodatkowania rachunków za energię elektryczną - przekonuje Paul Kenny, dyrektor generalny EHPA.
Więcej o pompach ciepła przeczytasz w Bizblog:
Tymczasem 8 z 17 przebadanych pod tym kątem krajów europejskich opodatkowuje energię elektryczną co najmniej trzy razy bardziej niż gaz ziemny, a wszystkie z nich należały do najmniejszych rynków sprzedaży pomp ciepła w 2024 r. w stosunku do liczby ludności. Najgorzej pod tym względem ma być w Polsce.
W skrajnym przypadku Polska opodatkowuje energię elektryczną siedmiokrotnie bardziej niż gaz, a Belgia ponad sześciokrotnie bardziej - zauważa EHPA.
Będzie zerowy podatek VAT?
Jak ten stan rzeczy zmienić? EHPA wskazuje na konieczność zmiany dyrektywy unijnej w sprawie podatku VAT. Państwa członkowskie powinny móc obniżyć tę daninę od instalacji pomp ciepła - podobnie, jak ma to miejsce w przypadku instalacji fotowoltaicznych - do zera. Niektóre kraje UE obniżyły ten podatek VAT do maksymalnego możliwego poziomu (do 5 proc.), ale nie są w stanie zejść poniżej tego poziomu bez zmiany dyrektywy.
Państwa członkowskie UE mogłyby obniżyć opodatkowanie energii elektrycznej do minimum, obniżyć podatek VAT od instalacji pomp ciepła, stosować różne stawki VAT od energii elektrycznej w porównaniu z paliwami kopalnymi lub stosować inne środki, aby zwiększyć atrakcyjność wykorzystania czystej energii elektrycznej do ogrzewania domów i przemysłu - zaleca EHPA.
To też recept na spadek zapotrzebowania energetycznego. Obecnie, zdaniem EHPA, Europa zużywa 40 proc. energii na ogrzewanie. W przypadku zaś wymiany kotła gazowego, pompy ciepła zasilane elektrycznie zmniejszają zużycie energii w danym budynku lub przemyśle trzy- lub czterokrotnie. Wtedy też spadnie import paliw kopalnych.
Międzynarodowa Agencja Energii szacuje, że zapotrzebowanie na gaz w budynkach spadnie o 65 mld m sześc. w gospodarkach rozwiniętych w latach 2021-2030 dzięki szybkiemu przyspieszeniu poprawy efektywności i powszechnemu stosowaniu pomp ciepła - przekonuje EHPA.
