Zatrudnienie cudzoziemców. Legalna praca wymaga formalności
Wiele branż boryka się z niedoborami kadrowymi, na które rozwiązaniem ma być zatrudnianie cudzoziemców. Aby mogli oni legalnie podjąć pracę w Polsce, muszą dopełnić licznych formalność. Część z nich leży również po stronie pracodawcy. Jak zatrudniać pracowników z krajów trzecich?
Dokumenty legalizujące pobyt w Polsce i pracę
Pracodawca, który chce zatrudnić cudzoziemca, ma prawo zażądać od niego okazania dokumentu legalizującego pobyt. Ma także obowiązek przechowywać jego kopię przez cały okres zatrudnienia. Co istotne, dokument ten nie może wykluczać możliwości podjęcia zatrudnienia. Warto pamiętać, że zezwolenia na pobyt mają charakter terminowy, wymagając tym samym przedłużenia. W następnym kroku pracodawca powinien załatwić swojemu przyszłemu pracownikowi zezwolenie na pracę. Jest ono wydawane przez właściwego wojewodę. Wyjątkiem jest sytuacja, w której cudzoziemiec posiada jednolity dokument zezwalający na pobyt i pracę.
Rodzaje dokumentów pobytowych
Nie każdy dokument pobytowy okazany przez cudzoziemca uprawnia pracodawcę do ubiegania się o zezwolenie na pracę. Cudzoziemiec nie może legalnie pracować w Polsce, jeśli posiada zezwolenie na pobyt:
- wydane w celach turystycznych,
- pozwalające korzystać z ochrony czasowej,
- wydane ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu na terenie RP.
Kto nie musi posiadać zezwolenia na pracę?
Zezwolenie na pracę nie jest konieczne w przypadku cudzoziemców, którzy uzyskają na podstawie odrębnych przepisów zwolnienie. Dotyczy ono na przykład osób, które są absolwentami polskiej szkoły ponadpodstawowej lub uczelni. Bez względu na to, z jakiego kraju pochodzi pracownik, można zatrudnić go na takich warunkach, jak Polaka, bez konieczności pozyskiwania dodatkowych zgód.
Uproszczone procedury zatrudniania obywateli Ukrainy
Ukraina nie jest państwem należącym do Unii Europejskiej, zatem jej obywatele, chcąc pracować w Polsce, muszą dopełnić pewnych formalności. Ze względu na panującą w Ukrainie wojnę, ustawodawca przewidział szczególne procedury dotyczące zatrudniania Ukraińców. W dalszym ciągu pracodawca zobowiązany jest jednak sprawdzić, czy potencjalny pracownik przebywa w Polsce legalnie. Nie musi jednak starać się o zezwolenie na pracę, jeśli:
- złoży w urzędzie pracy pisemne oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi,
- praca będzie wykonywana na warunkach określonych w oświadczeniu,
- urząd pracy przed podjęciem przez cudzoziemca zatrudnienia wpisze oświadczenie do stosownej ewidencji,
- okres wykonywania pracy jest nie dłuższy niż 24 miesiące,
- zgodnie z przepisami praca nie spełnia charakteru pracy sezonowej.
Uproszczone procedury dotyczą zatrudniania nie tylko Ukraińców, ale również obywateli Białorusi, Mołdawii, Gruzji i Armenii. Pracę można powierzyć im na dłużej niż 24 miesiące, ale każdy okres musi być udokumentowany odrębnym oświadczeniem. Obecnie pracodawca, który chce zatrudnić Ukraińca, może też złożyć stosowne oświadczenie przez portal praca.gov.pl. Ma na to 7 dni licząc od dnia zatrudnienia.
Więcej o cudzoziemcach w Polsce przeczytasz na Bizblog.pl:
Na jakiej podstawie można zatrudnić cudzoziemca?
Pracodawca może zatrudnić cudzoziemca na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Obowiązują tutaj takie same zasady, jak w przypadku obywateli naszego kraju. Dodatkowo wynagrodzenie cudzoziemca nie może być niższe niż to, które zostało określone w zezwoleniu na pracę. Dodatkowo pracodawca zobowiązany jest przedstawić umowę w sposób dla pracownika zrozumiały, a więc konieczne może okazać się jej przetłumaczenie. Pracodawca musi też pamiętać o obowiązku zgłoszenia cudzoziemca do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Ma na to 7 dni od dnia zawarcia umowy. Do ZUS trzeba też zgłosić umowę o dzieło, pomimo iż nie podlega ona obowiązkowym ubezpieczeniom. Warto też pamiętać, że cudzoziemiec może być zatrudniony wyłącznie w okresie, w którym legalnie przebywa na terytorium kraju. Wygaśnięcie pozwolenia na pobyt powinno wiązać się z zakończeniem współpracy, chyba że zostanie ono przedłużone.
