Wypadek przy pracy - obowiązki pracodawcy
Wypadek przy pracy obliguje pracodawcę do podjęcia konkretnych czynności, w tym ustalenia okoliczności wypadku, zabezpieczenia jego miejsca, a także dokonania niezbędnych zgłoszeń. Poznaj obowiązki pracodawcy i dowiedz się, jakie kary grożą za ich nieprzestrzeganie.

Czym jest wypadek przy pracy i jakie rodzi skutki?
Wypadek przy pracy dotyczy zdarzenia:
- wywołanego przyczyną zewnętrzną,
- następującego w związku z pracą,
- w którym pracownik doznał urazu lub które zakończyło się jego śmiercią.
Wypadek najczęściej wiąże się z niedyspozycją do pracy przez określony czas, zgodnie z zaleceniami lekarza. Pracownik ma również prawo do odszkodowania. Konsekwencje wypadku przy pracy odczuwalne są także dla pracodawcy, który ma obowiązek podjąć niezbędne czynności.
Zabezpieczenie miejsca wypadku
Podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest zabezpieczenie miejsca wypadku w taki sposób, aby umożliwić udzielenie pomocy poszkodowanemu. Do czasu przyjazdu karetki pierwszej pomocy powinien udzielić pracodawca lub inna, wyznaczona osoba, która posiada odpowiednie kompetencje. Przy czym nawet przy ich braku pracodawca ma obowiązek postępować zgodnie z wytycznymi dyspozytora.
Ponadto pracodawca musi zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający:
- uruchamianie maszyn i urządzeń mających związek z wypadkiem,
- dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych,
- dokonywanie zmiany położenia maszyn, urządzeń i przedmiotów, które mają związek z wypadkiem.
Utworzenie zespołu powypadkowego
Kolejnym obowiązkiem pracodawcy jest utworzenie zespołu powypadkowego, którego celem będzie ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku. Tworzą go pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy. W zakładzie, w którym nie ma obowiązku tworzenia służby BHP, w skład zespołu powypadkowego wchodzi pracodawca lub inny pracownik albo specjalista z zewnątrz.
Do zadań zespołu powypadkowego należy:
- dokonanie miejsca oględzin wypadku,
- ocena stanu technicznego maszyn i urządzeń,
- ocena warunków wykonywania pracy,
- dokumentacja fotograficzna miejsca wypadku,
- przesłuchanie świadków,
- wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego,
- zebranie innych dowodów w sprawie,
- określenie środków profilaktycznych i wniosków wynikających m.in. z oceny ryzyka zawodowego,
- prawna kwalifikacja wypadku zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Zatwierdzenie i przechowywanie protokołów powypadkowych
Po przeprowadzeniu niezbędnych prac zespół powypadkowy sporządza protokół powypadkowy, który pracodawca ma obowiązek zatwierdzić w ciągu pięciu dni. Do jego obowiązków należy prowadzenie rejestru wypadków i przechowywanie protokołów przez okres 10 lat.
Zawiadomienie służb
Pracodawca zobowiązany jest niezwłocznie zawiadomić okręgowego inspektora pracy i prokuratora, jeśli doszło do wypadku:
- ze skutkiem śmiertelnym,
- zbiorowego,
- ciężkiego.
Przeciwdziałanie wypadkom
Jednym z ważniejszych obowiązków pracodawcy jest wdrożenie działań prewencyjnych, które mają na celu zapobieganie wypadkom w przyszłości. W tym celu należy na bieżąco analizować warunki i środowisko pracy czy katalog chorób zawodowych.
Więcej o warunkach pracy przeczytasz na Bizblog.pl:
Odpowiedzialność pracodawcy za wypadek przy pracy
Jeśli do wypadku przy pracy doszło z winy pracodawcy, zagrożony jest on karą do trzech lat pozbawienia wolności. Natomiast w sytuacji, gdy pracodawca działał w sposób nieumyślny, grozi mu grzywna, kara ograniczenia wolności lub kara pozbawienia wolności do roku.
Pracodawca ponosi też względem pracownika odpowiedzialność cywilną. Poszkodowany ma prawo wystąpić od odszkodowanie, jeśli:
- wypadek wynikał z ciężkiego niedopełnienia obowiązków (a nie na przykład sytuacji losowej),
- odszkodowanie przyznane przez ZUS nie poryło kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją.
W szczególnych przypadkach pracownik może też domagać się zadośćuczynienia oraz renty. Drugie świadczenie przysługuje, jeśli wskutek wypadku nie jest on w stanie wykonywać pracy, a tym samym utracił źródło dochodu.