Renta z tytułu niezdolności do pracy. Kiedy i komu przysługuje?
Renta z tytułu niezdolności do pracy to świadczenie przysługujące osobom, które z powodów zdrowotnych nie mogą podjąć zatrudnienia. Aby ją otrzymać, należy spełnić ustawowe warunki, dotyczące między innymi stażu ubezpieczenia oraz złożyć niezbędne dokumenty w ZUS.
Czym jest niezdolność do pracy?
Przez niezdolność do pracy należy rozumieć niemożność podjęcia zatrudnienia wynikającą z uwarunkowań zdrowotnych. Wyróżnia się dwa rodzaje niezdolności do pracy – całkowitą oraz częściową. W pierwszym przypadku mowa o utracie zdolności do podjęcia jakiejkolwiek pracy, w drugim natomiast pracownik nie może podjąć zatrudnienia zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.
Osobie, wobec której zostanie orzeczona niezdolność do pracy, przysługuje renta:
- stała – w przypadku braku pozytywnych rokowań w kwestii powrotu do zdrowia,
- okresowa – jeśli istnieje przypuszczenie, że pracownik odzyska zdolność do podjęcia zatrudnienia,
- szkoleniowa – dla tych, którzy nie mogą podjąć zatrudnienia w wyuczonym zawodzie, lecz w przypadku których istnieje możliwość przekwalifikowania.
Najniższe gwarantowane świadczenie w postaci renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi obecnie 1588,44 zł. Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy jest niższa i wynosi 1191,33 zł.
Jakie warunki musisz spełnić, żeby ZUS przyznał ci rentę?
Renta z tytułu niezdolności do pracy przyznawana jest osobom, które spełniają ustawowe wymagania. Jedno z nich dotyczy stażu ubezpieczenia, jaki musi być adekwatny do wieku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami wynosi on:
- 1 rok – jeśli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20. roku życia,
- 2 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała pomiędzy 20 a 22 rokiem życia,
- 3 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała pomiędzy 22 a 25 rokiem życia,
- 4 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała pomiędzy 25 a 30 rokiem życia,
- 5 lat – jeśli niezdolność do pracy powstała po 30. roku życia.
Ponadto wymaga się, aby niezdolność do pracy powstała w czasie okresów składkowych lub nieskładkowych albo w ciągu 18 miesięcy od ich ustania. Wymóg ten nie obowiązuje osób całkowicie niezdolnych do pracy oraz posiadających co najmniej 20-letni (kobiety) lub 25-letni (mężczyźni) staż ubezpieczeniowy.
Jakie dokumenty należy złożyć, aby otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy?
Wnioskując o rentę z tytułu niezdolności do pracy, należy przedłożyć organowi rentowemu (Zakład Ub bezpieczeń Społecznych) następujące dokumenty:
- druk ERN – wniosek,
- druk ERP-6 – informacja o okresach składkowych i nieskładkowych,
- potwierdzające staż ubezpieczeniowy – świadectwa pracy, zaświadczenia ze szkoły wyższej, książeczka wojskowa i tym podobne,
- druk OL-9 – wydany przez lekarza prowadzącego,
- druk ERP-7 – zaświadczenie o zatrudnieniu oraz wynagrodzeniu,
- potwierdzające aktualny stan zdrowia (dokumentacja medyczna),
- kartę wypadku przy pracy lub w drodze do pracy, jeśli niezdolność powstała z tytułu rzeczonego wypadku.
Wniosek wraz z załącznikami można złożyć osobiście w oddziale lub przez platformę PUE ZUS.
Niezdolność do pracy a prawo do emerytury
Renta z tytułu niezdolności do pracy może być przyznana jedynie osobom, które nie pobierają emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych bądź nie są uprawnione do jej otrzymania. Co do zasady, renty nie otrzymają kobiety po 60. roku życia oraz mężczyźni, którzy ukończyli 65 lat.
Należy jednak pamiętać, że na mocy odrębnych przepisów prawo do emerytury może zostać przyznane wcześniej – dotyczy to na przykład górników bądź nauczycieli, którzy otrzymują świadczenie na podstawie Karty Nauczyciela.
Czytaj też:
