Spółdzielnie mieszkaniowe czeka rewolucja? Szykują się ważne zmiany
Ułatwienie uzyskania przed sądem prawa własności lokalu, zapewnienie członkom spółdzielni możliwości aktywnego udziału podczas walnych zgromadzeń, a jednocześnie umożliwienie wspólnotom kupowania sąsiednich działek bez zgody wszystkich właścicieli lokali. Między innymi takie zmiany w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych szykuje resort rozwoju.
![Spółdzielnie mieszkaniowe czeka rewolucja? Szykują się ważne zmiany](https://ocs-pl.oktawave.com/v1/AUTH_2887234e-384a-4873-8bc5-405211db13a2/bizblog/2023/10/bloki-mieszkalne.jpg)
W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Przepisy przygotowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a proponowane zmiany w funkcjonowaniu spółdzielni idą dość daleko. Najważniejszą nowością jest ułatwienie egzekwowania ustanowienia odrębnej własności lokalu w przypadku, gdy spółdzielnia nie robi tego, co do niej należy.
Uzyskanie prawa własności lokalu
Projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zakłada uproszczenie procedury przekształcenia mieszkań w odrębną własność. Celem tych zmian jest umożliwienie osobom uprawnionym łatwiejszego dochodzenia swoich praw do lokalu. Jak wskazuje wiceminister Tomasz Lewandowski, obecne przepisy są w tej kwestii bardzo niekorzystne dla członków spółdzielni.
Obowiązujące od ćwierć wieku przepisy wymagają prowadzenia postępowania sądowego w trybie procesowym, co często utrudnia egzekwowanie odrębnej własności lokalu. Ten skomplikowany tryb postępowania powoduje, że mieszkańcy napotykają na bariery, gdy spółdzielnia nie podejmuje niezbędnych prac adaptacyjnych. W praktyce próby przekształcenia swojego mieszkania często spełzają na niczym.
Projekt nowelizacji ustawy obiecuje uproszczenie procedur sądowych, co ma pozwolić na szybsze dochodzenie roszczeń przez mieszkańców. Nowe przepisy mają zminimalizować przeszkody wynikające z braku podjęcia tak zwanych czynności materialno-technicznych przez spółdzielnię. Dzięki temu proces przekształcenia mieszkań ma stać się bardziej przejrzysty i bardziej dostępny dla uprawnionych osób.
Ułatwienia w przekształcaniu lokali to jednak tylko jedna ze zmian, które proponuje MRiT. Resort wyjaśnia, że nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych ma na celu dostosowanie przepisów do współczesnych oczekiwań społecznych, a ustawa ma też usprawnić zarządzanie spółdzielniami mieszkaniowymi.
Jedną z propozycji jest zmiana przepisów dotyczących pełnomocnictwa podczas walnych zgromadzeń spółdzielni mieszkaniowych. Skończyć się ma sytuacja, gdy każdy członek może wyznaczyć dowolnego pełnomocnika. Teraz ustawa ma precyzować, że pełnomocnikiem może być wyłącznie „osoba bliska”. Dzięki temu rozwiązaniu ma zostać ograniczone ryzyko nadużyć i poprawiona reprezentacja na zgromadzeniach.
Więcej poradników przeczytasz na Bizblog.pl:
Kolejna zmiana dotyczy ułatwienia wspólnotom mieszkaniowym nabywania sąsiednich działek. Propozycja przewiduje taką zmianę przepisów, aby nabycie przyległej nieruchomości odbywało się „bezpośrednio do majątku właścicieli lokali. Takie rozwiązanie ma umożliwić wspólnotom lepsze wykorzystanie swojego terenu i spełnienie wymogów działek budowlanych.
Projekt wprowadza też nową regulację dotyczącą zarządzania garażami wielostanowiskowymi. Nowy przepis ustala, że wspólnota mieszkaniowa będzie ustawowym zarządcą wyodrębnionego lokalu garażowego, niezależnie od formy jej organizacji. Ma to ułatwić prowadzenie ewidencji kosztów, dokumentację techniczną i rozliczenia finansowe związane z garażem.
Koniec patologii w spółdzielniach
Kolejną istotną propozycją jest zmiana przepisów specustawy dotyczącej przeciwdziałania Covid-19. Projekt zakłada, że przepisy tej specustawy nie będą mogły być już stosowane wobec spółdzielni mieszkaniowych. Dzięki temu członkowie spółdzielni będą mogli uczestniczyć w tradycyjnych, stacjonarnych walnych zgromadzeniach, co pozwoli na pełniejszy udział i dyskusję. Niektóre spółdzielnie mieszkaniowe wciąż powołują się na specustawę covidową, na przykład blokując wybór nowych władz.
MRiT stoi na stanowisku, że tradycyjne spotkania to ważny element demokratycznego zarządzania spółdzielniami. Proponowane zmiany mają zapewnić, że wszyscy członkowie będą mogli osobiście uczestniczyć w podejmowaniu decyzji. To podejście ma na celu poprawę kontroli i transparentności działań spółdzielni.
Projekt ustawy ma być przedstawiony Radzie Ministrów w najbliższych miesiącach. Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to pierwszy lub drugi kwartał 2025 roku. Dopiero po przyjęciu przez Radę Ministrów projekt może trafić do Sejmu, gdzie będą trwać dalsze prace legislacyjne.