Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Co należy wiedzieć?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczy wyłącznie mieszkań z rynku wtórnego, które zostały wybudowane przed 2007 rokiem. Niemniej jednak wciąż jest to spora grupa nieruchomości, których właściciele mają pewne ograniczone prawa. Przepisy dopuszczają możliwość przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność, z której warto skorzystać.
Czym jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i jakich nieruchomości dotyczy?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu to jedno z ograniczonych praw rzeczowych. Zapewnia ono możliwość swobodnego dysponowania i zajmowania nieruchomości, w tym jej wynajem czy sprzedaż. Niemniej jednak właścicielem lokalu pozostaje spółdzielnia, która dzierży również budynek oraz grunt, na którym ten się znajduje. Spółdzielcze prawo do lokalu nie daje więc pełnej własności, a właściciel mieszkania nie posiada na przykład udziałów w częściach wspólnych budynku. Prawo to dotyczy wyłącznie nieruchomości wybudowanych przed 2007 rokiem, gdyż zgodnie z przepisami, od 31 lipca 2007 roku nie ma możliwości ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Niemniej jednak te, które zostały ustanowione wcześniej, wciąż obowiązują.
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – rozwiązania prawne
Jakie prawa mają osoby posiadające spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu? Mogą one, jak wspomniano, swobodnie dysponować nieruchomością, na przykład poprzez jej sprzedaż. Nie potrzebują do tego zgody spółdzielni. Prawo do lokalu podlega dziedziczeniu, może również stanowić przedmiot egzekucji komorniczej. Posiadacz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu figuruje w księdze wieczystej nieruchomości, lecz nie jako właściciel, a osoba uprawniona do lokalu. Jeśli chce on zmienić sposób użytkowania nieruchomości, na przykład przekształcić ją w lokal użytkowy, będzie potrzebował zgody spółdzielni. Lokale ze spółdzielczym własnościowym prawem nie mogą stanowić przedmiotu umowy dożywocia. Zgodnie z powyższym, posiadacze prawa spółdzielczego własnościowego do nich muszą liczyć się z pewnymi ograniczeniami. Dużym zainteresowaniem z ich strony cieszy się więc przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu we własność odrębną. Ustawodawca umożliwia takie rozwiązanie, ale jest ono w pewien sposób uwarunkowane.
Więcej poradników przeczytasz na Bizblog.pl:
Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność
Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu we własność odrębną może nastąpić, jeśli zostaną spełnione poniższe warunki:
- grunt, na którym postawiony jest budynek, posiada uregulowaną sytuację prawną,
- posiadacz prawa do lokalu nie ma zaległości czynszowych,
- posiadacz prawa spłacił część kredytu, który został zaciągnięty na budowę, w części przypadającej na jego lokal.
Przekształcenie może nastąpić jedynie na wniosek posiadacza prawa, a cała procedura powinna trwać nie dłużej niż sześć miesięcy. Umowa przekształcenia zawierana jest w formie aktu notarialnego pomiędzy posiadaczem prawa do lokalu a spółdzielnią. Koszty pokrywa wnioskodawca, a składają się na nie:
- taksa notarialna w wysokości 3/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- podatek VAT,
- opłaty sądowe od wniosku o założenie księgi wieczystej, wpis własności i wpis udziału we współwłasności.
Co istotne, spółdzielnia z mocy prawa ma obowiązek przychylić się do wniosku o przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu we własność odrębną, o ile zostaną spełnione przesłanki ustawowe.
Dlaczego warto przekształcić prawo spółdzielcze w odrębną własność?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie daje pełnej swobody zarządzania nieruchomością. Takie mieszkanie trudno sprzedać, gdyż niepełna własność odstrasza potencjalnych nabywców. Warto jednak pamiętać, że chętni do kupna takiego mieszkania mogą ubiegać się o kredyt hipoteczny w zwykłym trybie. Ponadto koszty związane z przekształceniem w odrębną własność nie są wysokie i mają charakter jednorazowy.
