Ogrzewanie z ziemi dla każdego. Nowy rodzaj pomp ciepła podbije Polskę
Gruntowe pompy ciepła mogą ogrzać setki tysięcy domów. Trwają prace nad Mapą Drogową Rozwoju Geotermii, która ułatwi inwestorom ocenę potencjału działki i skróci procedury. To szansa na tańsze ogrzewanie i większą dostępność technologii.
Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) wyliczyła, że Polska w 2024 r. mogła się pochwalić instalacją ok. 92 tys. gruntowych pomp ciepła. Według raportu rynkowego European Geothermal Energy Council zajmujemy pod tym względem 8. miejsce na 25 analizowanych krajów Europy. Przekłada się to tylko na ok. 0,7 proc. udziału technologii gruntowych pomp ciepła wśród wszystkich rozwiązań grzewczych wykorzystywanych w polskich budynkach.
Daleko nam jeszcze do liderów, jak Szwecja, gdzie gruntowe pompy ciepła stosuje się w około 12 proc. gospodarstw domowych – uważa PORT PC.
Ale jest nadzieja na lepsze czasy. W 2023 r. w Polsce sprzedano 8100 gruntowych pomp ciepła. W 2024 r. był spadek do 6000. Ale prognozy na 2025 r. mówią o wzroście do 7500 sztuk tych urządzeń grzewczych.
Gruntowe pompy ciepła mają przyspieszyć
A w kolejnych latach tych gruntowych pomp ciepła ma w Polsce tylko przybywać. Tak przynajmniej zakłada pierwotna PEP2040 - Polityka Energetyczna polski do 2040 r., gdzie czytamy, że potencjalny wkład tych urządzeń w zainstalowaną moc w naszym kraju powinien wynieść od 1,75 do 4,88 GW do 2030 r. Z kolei zdaniem Wieloletniego Programu Rozwoju Wykorzystania Zasobów Geotermalnych w Polsce z 2023 r. gruntowe pompy ciepła mogą zagwarantować blisko 8 GW zainstalowanej mocy grzewczej do 2050 r.
Tempo przyrostu mocy dla geotermii płytkiej w Polsce wynosi ponad 300 MW rocznie. Dla porównania, dla geotermii głębokiej to zaledwie 20–30 MW rocznie - twierdzi prof. dr hab. Krzysztof Galos, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska oraz Główny Geolog Kraju.
Więcej o pompach ciepła przeczytasz w Bizblog:
Jakie są najważniejsze atuty tej technologi grzewczej? Eksperci wskazują na to, że z zasobów geotermii płytkiej (w przeciwieństwie do geotermii głębokiej) można czerpać prawie w każdym miejscu w Polsce czy Europie. Ciepło dostarczane przez gruntowe pompy ciepła może ogrzewać nieruchomości różnej wielkości, o różnym przeznaczeniu i potrzebach energetycznych.
Zdecydowaną większość urządzeń i komponentów instalacji z gruntowymi pompami ciepła wytwarzają europejscy producenci, co daje solidne podstawy do upowszechniania tej technologii w Europie – podkreśla dodatkowo PORT PC.
Długa lista wyzwań
Znawcy tematu zwracają przy tej okazji też uwagę na bariery, które ograniczają dynamiczny rozwój gruntowych pomp ciepła w sektorze mieszkalnictwa, a zwłaszcza większe przedsięwzięcia, w sektorach przemysłowym, komercyjnym czy publicznym. To m.in. wysokie wydatki inwestycyjne, brak digitalizacji procesów związanych z procedurami dla geotermii płytkiej, braki kadrowe w sektorze wierceń, czy ogólna dezinformacja dotycząca pomp ciepła.
Pilnie potrzebna jest społeczna kampania informacyjna zachęcająca do inwestycji w pompy ciepła jako najbardziej przyszłościowych i opłacalnych. Potrzebna jest też spójna i klarowna polityka informacyjna rządu w tej sprawie – nie ma cienia wątpliwości PORT PC.
Zdaniem prof. Krzysztofa Galosa stawia to przed naszą administracją państwową i stosownymi instytucjami potężne wyzwania. Niestety, w Polsce cały czas brakuje pokrycia całego obszaru kraju mapami potencjału geotermii niskotemperaturowej. Ale ma się to niebawem zmienić. Główny Geolog Kraju poinformował, że już w 2017 r., w ramach pilotażu, Państwowy Instytut Geologiczny zainicjował tworzenie map potencjału geotermii niskotemperaturowej dla Warszawy i Wrocławia. Teraz realizowane są kolejne arkusze, dla mniejszych obszarów
Trwają prace nad korektą, aktualizacją i rozszerzeniem zakresu Mapy Drogowej Rozwoju Geotermii, którą traktujemy jako bazę. Podejmujemy również wyzwania legislacyjne, starając się o uproszczenie postępowania dla mniejszych instalacji – tłumaczy Główny Geolog Kraju.
