Pączki z VAT. Dodatek obowiązkowy do Tłustego Czwartku
Co roku większość z nas ustawia się w przypominających czasy PRL kolejkach, które tworzą się przy piekarniach i cukierniach. Cel wszystkich kupujących jest jeden: zdobyć jak najwięcej pączków. Bo Tłusty Czwartek to słodka tradycja, którą lubimy i szanujemy. Niestety w tym roku wydamy przy tej okazji nieco więcej, bo zamrożenie podatku VAT już nie działa.
Tłusty Czwartek już za pasem, więc pewnie większość z nas organizuje rodzinne zamówienia, żeby kupić raz a dobrze. Zawsze przecież lepiej stać w jednej kolejce niż w kilku. Pytanie tylko, jak głęboko sięgniemy przy tej okazji do kieszeni. Bo z jednej strony część składników niezbędna do zrobienia pączków wyraźnie zdrożała względem cen sprzed roku, a z drugiej niektóre artykuły potaniały i być może wszystko się zbilansuje. Jest jednak jeden szkopuł. Chodzi o zerowy podatek VAT na ceny żywności wprowadzony w lutym 2022 r., który 31 marca 2024 r. przestał obowiązywać. W efekcie pączki mogą okazać się rzeczywiście droższe. Tym samym lepiej zapomnieć o stawkach 30–40 gr, które obowiązywały jeszcze parę lat temu za najtańszego pączka, i przyzwyczaić się do wydatku nawet 1 zł.
Przywrócenie 5 procent VAT na podstawowe artykuły spożywcze to odczuwalny cios w portfele konsumentów. Tłusty Czwartek, symbol obfitości i radości, w tym roku będzie droższy. Płacimy więcej za te same produkty, a budżety domowe zostaną wystawione na próbę - przekonuje Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy inFaktu.
Ekspert przy okazji przypomina, że w 2020 roku pączki potrafiły mieć aż trzy różne stawki podatku VAT: 5, 8 i 23 proc. Wszystko zależało m.in. od daty spożycia, czy użytego przysmaku do nadziania.
Nowa matryca VAT uprościła przepisy, wprowadzając jednolitą 5-proc. stawkę na wszystkie pączki – od tych lukrowanych po nadziewane różą. Teraz cukiernicy mogą spać spokojnie, bo nie muszą już prowadzić śledztwa w sprawie „żywotności” pączka - twierdzi Piotr Juszczyk.
Tłusty Czwartek będzie droższy w tym roku
Sporo elementów wpływa na cenę pączka w tegorocznym Tłustym Czwartku. Na przykład jaja podrożały średnio od 2 do 5 proc. Za mąkę pszenną też trzeba dać więcej niż rok temu. Ministerstwo Rolnictwa wylicza, że zdrożała o 4 proc. rok do roku.
Jednak liderem wzrostów było masło, za które przetwórcy w styczniu płacili o prawie 40 proc. więcej niż przed rokiem - zwraca uwagę Weronika Szymańska-Wrzos, starsza analityczka sektora Food&Agri w Banku BNP Paribas.
Więcej o podatku VAT przeczytasz na Spider’s Web:
Ale zupełnie inna sytuacja jest z cukrem, którego cena spadła o 37 proc. Tańszy niż przed rokiem jest także olej rzepakowy, wybierany jako alternatywa dla smalcu przy smażeniu pączków.
Koszt surowca do produkcji najprostszego pączka może być o ok. 5–7 proc. wyższy niż przed rokiem w zależności od przepisu i jakości stosowanych materiałów. Również przygotowanie pączków w domu może okazać się droższe niż rok temu - nie ma cienia wątpliwości Weronika Szymańska-Wrzos.
Najpierw słonina, potem migdały, teraz marmolada
Historia pączków i Tłustego Czwartku sięga starożytnych Rzymian, którzy tzw. tłustym dniem świętowali nadejście wiosny, co polegało na biesiadowaniu i jedzeniu tłustych posiłków. W Polsce pączki - jako smażone twarde ciasto, nadziewane słoniną - znane jest od XII wieku. Pączek stał się słodkim przysmakiem, najczęściej polewanym miodem, dopiero w czasach średniowiecza, na co wpływ najprawdopodobniej miała kuchnia arabska. Na początku renesansu niektóre pączki nadziewano orzechami lub migdałami.
Jak trafiła się taka niespodzianka - oznaczało to dobrobyt i szczęście na cały rok. Obecnie, przynajmniej w Europie, pączki przygotowywane są w okresie ostatków. Statystycznie w Tłusty Czwartek każdy Polak zjada 2,5 pączka. To oznacza w skali całego kraju 100 mln tego typu nadziewanych ciastek i łącznie aż 34 mld pochłoniętych kalorii. Żeby taką liczbę pączków przygotować, potrzeba 2,5 tys. ton mąki pszennej, 1,3 mln litrów mleka, 25 mln sztuk jaj i po ok. 500 ton cukru i masła.
