Kopciuchy do wymiany! Rządzi jeden region, ale nie ten najbardziej zasyfiony
Polski Alarm Smogowy kolejny raz pochylił się nad roczną statystyką programu Czyste Powietrze. Wyniki mocno różnią się od tych liczących składane wnioski uruchomienia w 2018 r. rządowej inicjatywy koncentrującej się na wymianie kopciuchów. W zestawie 30 najbardziej aktywnych gmin w 2023 r. dominują reprezentanci jednego województwa. Za to przedstawicieli tego uchodzącego za najbardziej zanieczyszczone – nie ma tam wcale.
Polski Alarm Smogowy cały czas skwapliwie monitoruje program Czyste Powietrze. W ten sposób zebrano też dane za 2023 r. i stworzono specjalny ranking tych najbardziej aktywnych gmin i województw, licząc liczbę wniosków do liczby budynków jednorodzinnych. Tym razem zwycięzcą tego rankingu jest Mazowsze (ponad 27 tys. złożonych wniosków), na drugim miejscu uplasowało się województwo śląskie (ok. 25 tys. wniosków), a na trzecim Małopolska (ok. 23 tys. wniosków).
Od stycznia 2028 r. w sześciu powiatach wokół Warszawy wchodzi w życie zakaz spalania węgla w gospodarstwach domowych, dlatego ważne jest utrzymanie wysokiego tempa wymiany kotłów - przypomina Polski Alarm Smogowy.
Czyste Powietrze: które gminy były najbardziej aktywne?
Mazowieckie doskonale też wypada w rankingu samych gmin z największą liczbą wniosków w programie Czyste Powietrze względem budynków jednorocznych. Pierwszej trzydziestce ma aż 12 swoich przedstawicieli. Pierwsze miejsce, ze złożonymi 116 wnioskami, przypadło w udziale gminie Radzanów (mazowieckie); na drugim sklasyfikowano Adamówkę (131 wniosków, podkarpackie), a ostatnie miejsce na podium zajął Lutocin (126 wniosków, mazowieckie).
Zapytaliśmy Urząd Gminy w Radzanowie, jak udało im się osiągnąć tak dobry wynik. Okazuje się, że specyfika małej miejscowości pozwala łatwiej dotrzeć do mieszkańców. Oprócz funkcjonowania punktu gminnego i udzielania pomocy przy wypełnianiu wniosków, pracownicy Urzędu Gminy przypominają o dotacjach przy każdej możliwej okazji, jak zebrania wiejskie, imprezy plenerowe, pikniki, rady sołeckie. Dodatkowo w małej społeczności ważną rolę odgrywa wymiana doświadczeń pomiędzy sąsiadami - komentuje Piotr Siergiej, rzecznik PAS.
Więcej o Czystym Powietrzu przeczytasz na Spider’s Web:
Co ciekawe: w tej pierwszej trzydziestce najbardziej aktywnych gmin w programie Czyste Powietrze za 2023 r. nie ma ani jednego przedstawiciela województwa śląskiego. Znajdziemy tam za to reprezentantów województw: kujawsko-pomorskiego, małopolskiego, podlaskiego, pomorskiego i świętokrzyskiego.
Mazowieckie montuje też najwięcej pomp ciepła
Jak jednak spojrzymy na zestawienie takiej aktywności, ale rachując ją od uruchomienia programu Czyste Powietrze do kwietnia 2024 r., to wygląda ono zupełnie inaczej. Jeżeli chodzi o województwa bezsprzecznym liderem z liczbą złożonych wniosków 94840 jest śląskie, które wyprzedza mazowieckie (75083 wniosków) oraz wielkopolskie (61627 wniosków). Najgorzej za to ta sytuacja wygląda w lubuskim, gdzie przez ponad 5,5 roku złożono raptem 14307 wniosków oraz w zachodnio-pomorskim (14590 wniosków).
W przypadku podziału na poszczególne źródła ogrzewania mazowieckie przewodzi w dwóch aspektach: zamontowano tutaj najwięcej (2601) pomp ciepła wodnych lub gruntowych. To województwo przewodzi także w liczbie wniosków składanych w sprawie kotłów na biomasę (16941). Jeżeli zaś chodzi o pompy ciepła powietrzne, to tutaj prym wiedzie województwo śląskie (23265 wniosków). Na Śląsku także, w ramach programu Czyste Powierzę, zamontowano do kwietnia 2024 r. 40436 kotłów na biomasę - najwięcej w całym kraju.
Tymczasem smog Polsce nie odpuszcza ani na trochę
Na razie dosyć trudno chwalić osiągnięcia programu Czyste Powietrzu po ponad 5,5 latach. Przypomnijmy, ze na samym starcie Bank Światowy i Komisja Europejska wyliczyły, że ta inicjatywa dopiero wtedy zrobi odczuwalną różnicę, jak podpisywanych będzie co najmniej 400 tys. umów rocznie. A na razie ten licznik dobija powoli dopiero do 716 tys. umów. Wypłacone dofinansowanie zaś jest na poziomie 10,7 mld zł - co stanowi raptem 9,7 proc. budżetu programu, rozpisanego na starcie na 103 mld zł.
Tymczasem codzienne doniesienia z całej Polski dobitnie dowodzą, że im szybciej pozbędziemy się węglowych kopciuchów, tym lepiej dla nas wszystkich. Jak donosi SMOG N.E.W.S. na platformie X: 8 czerwca w Konstancinie-Jeziorna (mazowieckie) normy dla pyłów zawieszonych PM2.5 przekroczone były o 11084 proc. (1663 µg/m sześc.), a te dla pyłów PM10 - o 3986 proc. (1794 µg/m sześc.). Z kolei 9 czerwca w Tarnowie (małopolskie) normy dla PM2.5 przekroczone były o 5397 proc. (810 µg/m sześc.), a dla PM10 - o 2048 proc. (922 µg/m sześc.).
