Przerwa w pracy - komu i ile wolno odpoczywać, a czego nie wolno robić podczas przerwy

Przerwa w pracy przysługuje osobom zatrudnionym na umowę o pracę i wynosi 15 minut. Przy czym mają do niej prawo wyłącznie pracownicy, których wymiar czasu pracy wynosi minimum 6 godzin. Jeśli pracujesz powyżej 9 godzin, masz prawo do kolejnej 15-minutowej przerwy. Po przepracowaniu 16 godzin należy się następna przerwa, która podobnie jak poprzednie, trwa kwadrans.

Jeśli pracujesz poniżej 6 godzin w danym dniu, nie przysługuje ci przerwa. Podobnie jak wtedy, gdy jesteś zatrudniony na umowę zlecenie.

Powyższa zasada „naliczania” przerw jest uniwersalna i znajduje zastosowanie w przypadku każdego pracownika. Ale pewne grupy mają też prawo do przerwy dodatkowej. Są to na przykład pracownicy wykonujący obowiązki przed ekranem komputera, którzy powinni odpoczywać 5 minut po każdej przepracowanej godzinie. Kobietom w ciąży przysługują natomiast przerwy 10-minutowe. Pamiętajmy jednak, że chodzi o odprężenie wzroku, zatem pracodawca może zlecić w tym czasie segregowanie dokumentów papierowych lub porządkowanie stanowiska pracy.

Specjalna przerwa przysługuje też kobietom karmiącym piersią. Jeśli pracują one:

Przerwa kobiety, która karmi więcej niż jedno dziecko, wydłuża się do 45 minut.

Osobom niepełnosprawnym przysługuje natomiast dodatkowe 15 minut przerwy. Pracodawca ma obowiązek udzielić ją bez względu na stopień niepełnosprawności.

Inne warunki udzielania czasu wolnego przewidziano dla pracowników młodocianych. Przysługuje im 30 minut przerwy w przypadku, gdy dobowy wymiar czasu pracy wynosi 4,5 godziny.

Więcej informacji pracy znajdziesz na Bizblog.pl:

Przepisy nie określają, jakie czynności pracownik może, a jakich nie może wykonywać w czasie przerwy. Teoretycznie może więc opuścić zakład pracy, co często ma miejsce celem zrobienia drobnych zakupów, nadania paczki czy po prostu, zaczerpnięcia świeżego powietrza. Pamiętajmy jednak, że jeśli będąc poza zakładem dojdzie do wypadku, nie zostanie on uznany za wypadek przy pracy. Ponadto pracodawca ma prawo przez wzgląd na bezpieczeństwo pracowników zakazać opuszczania zakładu w czasie przerwy. Tego typu rozwiązania najczęściej są wdrażane w zakładach produkcyjnych lub innych miejscach, po terenie których można poruszać się wyłącznie wyznaczonymi trasami.

Przerwy wynikające z Kodeksu pracy są płatne, zatem pracownik, który z nich korzysta, nie może zostać pozbawiony prawa do wynagrodzenia. Pracodawca ma jednak możliwość wprowadzić dodatkową przerwę bezpłatną, która zgodnie z przepisami trwa maksymalnie 60 minut. Czas trwania przerwy wydłuża czas pracy. Zatem, jeśli pracownik rozpoczyna pracę o 7 i obowiązuje go 60 minutowa przerwa dodatkowa, zakład pracy opuści o 16 (przyjmując 8-godzinny) dzień pracy.

Pracownicy najczęściej nie chcą korzystać z dodatkowej, bezpłatnej godziny wolnego. Wtedy też mają prawo złożyć do pracodawcy stosowny wniosek, jednak ten może, ale nie musi go uwzględnić.

Popularną praktyką jest też przyznawanie dodatkowej, lecz płatnej przerwy. Dzięki temu pracownicy mogą zakończyć pracę w standardowych godzinach, a jednocześnie mają więcej czasu na regenerację. Ale dodatkowa przerwa jest wyłącznie wyrazem dobrej woli pracodawcy. Powinni mieć do niej prawo wszyscy zatrudnieni, a nie wyłącznie konkretna grupa. Pracodawcy walczą w ten sposób z przerwą „na papierosa”. Obliczono, że może ona kosztować łącznie aż 30,9 mln zł dziennie. Ponadto, co oczywiste, przynosi ona wiele konsekwencji zdrowotnych.