Klauzule niedozwolone. Kolejny korzystny wyrok TSUE dla frankowiczów
Jeśli jakiś warunek umowy jest wpisany do rejestru klauzul niedozwolonych, to każdy przypadek zastosowania takiego zapisu może być z automatu podważony przez sąd. Do tego sprowadza się kluczowy fragment wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie kredytów frankowych, który najprawdopodobniej sprawi, że sądy będą szybciej rozstrzygać spory frankowiczów z bankami.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w czwartek wydał wyrok w związku z pytaniem zadanym przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia, przed którym toczy się postępowanie o zwrot nienależnie pobranych rat kredytu hipotecznego indeksowanego do franka szwajcarskiego.
Nowy wyrok TSUE w sprawie frankowej
Warszawski sąd nie wiedział, czy unijne prawo pozwala stwierdzić, że treść nieuzgodnionego indywidualnie warunku umownego jest nieuczciwa, jeśli tożsamy zapis był już przedmiotem postępowania i został wpisany do rejestru klauzul niedozwolonych. Innymi słowy, czy taki zapis można z automatu uznać za nielegalny, czyli niewiążący.
TSUE stwierdził, że sąd może uznać warunek umowy za nieuczciwy tylko dlatego, że jest on tożsamy z warunkiem wpisanym do rejestru klauzul niedozwolonych. Co istotne, warunek umowy nie może być uznany za nieuczciwy wobec części konsumentów, którzy zawarli tę umowę, a uczciwy wobec pozostałych. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uważa, że takie rozstrzygnięcie może przyczynić się do przyspieszenia prowadzonych postępowań sądowych w sprawach frankowych.
To nie koniec dobrych wieści dla frankowiczów. TSUE stwierdził też, że bank ma obowiązek informowania o istotnych cechach umowy i ryzykach z nią związanych wszystkich bez wyjątku kredytobiorców. Oznacza to, że musi to robić nawet w sytuacji, gdy dany konsument ma rozległą wiedzę w dziedzinie zawieranej umowy.
Rejestr klauzul niedozwolonych na stronie UOKiK-u
Kolejna kwestia to utrzymania w mocy nieuczciwych zapisów umownych, takie jak klauzule przeliczeniowe w umowach kredytu hipotecznego odnoszących się do walut obcych, jeżeli inne postanowienia tej umowy przewidują możliwość wykonania przez konsumenta umowy bez odwoływania się do kwestionowanych klauzul. TSUE uznał, że nieuczciwy zapis umowy nie może być utrzymywany w mocy tylko dlatego, że konsument może wykonać umowę w inny sposób na podstawie innych, dozwolonych warunków umowy.
Więcej o kredytach frankowych przeczytacie w tych tekstach:
Przypomnijmy, że w czerwcu TSUE stwierdził, że jeśli umowa kredytowa została uznana za nieważną, bo zawierała klauzule niedozwolone, to bank nie może żądać od kredytobiorców wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Trybunał stwierdził, że frankowiczów w takiej sytuacji skutecznie chroni unijna dyrektywa 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, choć nie reguluje ona bezpośrednio skutków nieważności umowy zawartej między firmą a konsumentem po usunięciu nieuczciwych warunków.
UOKiK przypomina, że rejestr klauzul niedozwolonych jest zamieszczony na jego stronie internetowej. Warto zwrócić uwagę, że obecnie urząd ten ma kompetencję w zakresie uznawania klauzul za niedozwolone i zakazywania ich stosowania w umowach z konsumentami. Do 2017 roku mógł to robić tylko Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ale po nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów może to robić też UOKiK.
