Bogate rodziny wielodzietne zyskały, biedne straciły. Wystarczyły cztery lata
PiS-owi polityka prorodzinna wyszła dokładnie w połowie: pomógł rodzinom wielodzietnym, owszem, ale tylko tym bogatym, bo biedne na polityce rządu straciły. Może to ma nawet sens: niech rozmnażają się tylko bogaci, to będziemy szczęśliwszym krajem.
Dlaczego analiza obejmuje okres styczeń 2020 – lipiec 2023? Bo to z grubsza od stycznia 2020 r. inflacja zaczęła wymykać się spod kontroli, a w ciągu trzech i pół roku ceny wzrosły łącznie o 35,6 proc.
Na te 31 mld zł składa się brak waloryzacji świadczenia 500 plus, w połączeniu z inflacją oraz zmiany wprowadzone Polskim Ładem.
Ale w gruncie rzeczy nie to jest najciekawsze. PiS ten błąd już naprawił, waloryzując 500+ do 800+ od 2024 r. Prawdziwy problem polega na tym, że wszystkie inne świadczenia rodzinne, które są ważne nie dla wszystkich, ale szczególnie na tych najuboższych, są nadal zamrożone.
Więcej na temat 500+ przeczytasz tu:
Rząd oszczędza na najuboższych
Przykład? Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka w 2019 r. wynosił 1 tys. zł, teraz wynosi tyle samo, a gdyby był waloryzowany, powinien wynosić 1356 zł.
Albo z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej: w 2019 r. wynosił 95 zł, teraz też, a powinien zostać zwaloryzowany do 129 zł.
Wymieniać można długo, dokładną tabelę pokazuje w swoim raporcie CenEA:
A jeszcze gorzej, że progi dochodowe uprawniające do świadczeń też nie są waloryzowane. Efekt? W 2015 r. zasiłek rodzinny pobierało ponad 1 mln rodzin, w 2023 r. już tylko 679 tys.
Dlaczego PiS tego nie waloryzuje świadczeń ważnych dla najbardziej potrzebujących, choć oficjalnie tak o nich dba?
Polityka mrożenia dwóch najważniejszych elementów systemu finansowego wsparcia rodzin, która wyróżnia drugą kadencję rządów Zjednoczonej Prawicy, istotnie ograniczyła dochody rodzin z dziećmi i tym samym przyniosła bardzo wyraźne oszczędności dla sektora finansów publicznych
Gdyby te świadczenia waloryzowano, kosztowałoby to budżet od stycznia 2020 do lipca 2023 właśnie 31,4 mld zł. Dla porównania, waloryzacja 500+ do 800+ będzie kosztowała 24 mld zł rocznie.
Rozdaje za to bogatym
A więc rodziny de facto zostały przez rząd porzucone, szczególnie te najuboższe. A jak nałożyć na to zmiany, jakie wprowadził Polski Ład i nowe świadczenia wprowadzone przez PiS jak Rodzinny Kapitał Opiekuńczy, wnioski robią się jeszcze smutniejsze.
CenEA sprawdziła, jak przez ostatnie cztery lata rządu PiS zmieniła się sytuacja kilku modeli rodzin:
- samodzielny rodzic z 1 dzieckiem w wieku 4 lata,
- małżeństwo z 1 dzieckiem w wieku 4 lata,
- małżeństwo z 2 dzieci w wieku 4 i 8 lat,
- małżeństwo z 3 dzieci w wieku 1, 4 i 8 lat,
- małżeństwo z 4 dzieci w wieku 1, 4, 8 i 10 lat.
Rodziny te mogą zarabiać różnie, przyjęto więc kilka wariantów zarobków:
Jakie wnioski płyną z tych wyliczeń? Największe korzyści w ciągu ostatnich czterech lat osiągnęły rodziny z 1-3 dzieci i przeciętnymi zarobkami, wcale nie te najuboższe. Ale to wcale nie największy absurd. Bo naprawdę dziwnie robi się z przypadku rodzin wielodzietnych, czyli z czwórką lub większą liczba dzieci.
Czytaj także: Pomoc społeczna – dla kogo i kiedy, w jakiej wysokości
W sześcioosobowej rodzinie, w której jeden rodzic ma dochód w wysokości 1800 zł, a drugi wcale, dochód do dyspozycji za rządów PiS spadł o 459 zł. W przypadku, gdy jeden rodzic ma dochód 1800 zł, a drugi 3600 zł, dochód do dyspozycji spadł aż o 977 zł.
A z drugiej strony w najbogatszej grupie modelowej, w której jest czworo dzieci, ale jeden rodzic zarabia 20 tys. zł, a drugi 7 tys. zł, dochód do dyspozycji wzrósł najbardziej, bo o 1109 zł.
Politycy najwyraźniej chcą, by dzietność rosła, ale tylko w bogatych rodzinach, w biednych lepiej się więcej nie rozmnażać.
