Inflacja

To trwały proces wzrostu cen towarów i usług w gospodarce rynkowej. Ceny ciągle ulegają zmianie, jednak o inflacji mówimy wtedy, kiedy mamy do czynienia z powszechnym ich wzrostem, a nie z podwyżkami dotyczącymi tylko niektórych dóbr. Skutkiem tego procesu jest spadek siły nabywczej pieniądza krajowego, co oznacza, że za tę samą kwotę można kupić coraz mniej.

W jaki sposób mierzy się inflację? Przy obliczaniu inflacji udział poszczególnych towarów i usług określa się na podstawie przeciętnej struktury wydatków wszystkich gospodarstw domowych. Do tego celu bierze się pod uwagę: dobra codziennego użytku (np. żywność, prasa, benzyna) dobra trwałe (np. odzież, komputery, pralki) usługi (np. fryzjerskie, ubezpieczeniowe, wynajem mieszkania).

Miarą inflacji jest stopa inflacji, czyli roczna zmiana procentowa wskaźnika cen. Wszystkie dobra nabyte przez gospodarstwa domowe w danym roku tworzą tzw. koszyk konsumpcyjny. Każda pozycja w tym koszyku ma przypisaną cenę, która z czasem może się zmieniać. Roczną stopę inflacji oblicza się porównując całkowitą wartość koszyka w danym miesiącu i w analogicznym miesiącu poprzedniego roku.

Do mierzenie inflacji używa się również innych wskaźników cen, np. wskaźnika cen produkcyjnych (inflacja producencka). W Polsce statystyki inflacji obliczane są przez GUS i NBP. Inflacja bazowa obliczana jest przez NBP w celu pomiaru długofalowych trendów, więc pomija ceny ulegające częstym zmianom.

Jakie są przyczyny inflacji? M.in. są to: nadmierne zwiększanie podaży pieniądza przez jego emisję przez bank centralny lub reakcję w bankach komercyjnych, niespodziewany i gwałtowny wzrost kosztów produkcyjnych, niezrównoważony budżet państwa (wydatki z budżetu przewyższają wpływy), przeinwestowanie gospodarki.

Jakie są skutki inflacji? W przypadku, kiedy tempo wzrostu inflacji jest wyższe niż tempo wzrostu wynagrodzeń, dochodzi do spadku realnych dochodów obywateli. Ponieważ siła nabywcza pieniądza maleje, konsumenci chcą się go pozbyć, zakupując dobra, których wartość nie maleje. Tym samym napędzają te sektory gospodarki, które produkują dobra trwałe. W efekcie rosną ceny innych towarów. Jeżeli wzrasta cena benzyny, rosną koszty transportu i ceny wszystkich towarów, które są transportowane. Tym samym wzrost ceny benzyny może spowodować wzrost cen, np. chleba.

Zjawiskiem przeciwnym do inflacji jest deflacja. Z kolei o galopującej inflacji mówimy, gdy roczny wzrost cen przekracza od 10 proc. w górę, a o hiperinflacji, gdy miesięczny wzrost cen przekracza 150 proc.

Inflacja - wiadomości
Inflacja wyhamowała mocniej, niż sądzono.
Gospodarka
13.06.2025 11:09

Inflacja wyhamowała mocniej, niż sądzono. Pierwszy spadek cen od miesięcy

Inflacja konsumencka w maju 2025 roku wyniosła 4,0 proc. rok do roku – to mniej niż prognozowano i pierwszy miesięczny spadek cen od początku roku. Taniały transport i rekreacja, a presja na ceny usług zaczęła słabnąć.
W maju ceny w sklepach nieznacznie wzrosły
Zakupy
11.06.2025 13:12

Codzienne zakupy znowu droższe. Nowy raport o cenach

W poprzednim miesiącu codzienne zakupy zdrożały o 5,7 proc. rok do roku, największe podwyżki dotyczą owoców, używek i nabiału – wynika z raportu UCE Research i Uniwersytetu WSB Merito. Za nieznacznym przyspieszenie dynamiki wzrostu cen względem kwietnia stoją wysokie koszty produkcji i dystrybucji, w tym wydatki na energię i wynagrodzenia. Ale nie tylko.
Zaskoczenie z BIEC. Inflacja spadnie szybciej, niż sądziliśmy
Gospodarka
11.06.2025 10:00

Zaskoczenie z BIEC. Inflacja spadnie szybciej, niż sądziliśmy

Inflacja może wyhamować jeszcze bardziej – wynika z najnowszego raportu BIEC. Czerwcowy Wskaźnik Przyszłej Inflacji spadł najmocniej od dwóch lat. Maleje presja kosztowa, a Polacy oczekują spadku cen.
lokaty_oprocentowanie

Roczne lokaty w 2025 r. przynoszą straty. Eksperci ostrzegają

Ekonomiści nie przewidywali, że w maju inflacja będzie spadać w tak szybkim tempie. To dobra informacja dla osób, które chcą zaciągnąć na przykład kredyt mieszkaniowy.
Zaskakujące dane o inflacji. Nagle pojawił się minus
Gospodarka
30.05.2025 11:43

Zaskakujące dane o inflacji. Nagle pojawił się minus

Inflacja w maju zaskoczyła – nie tylko zwolniła rok do roku, ale miesiąc do miesiąca pojawił się minus. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w stosunku do kwietnia obniżyły się o 0,2 proc.
polacy-wyluzowani-wielka-brytania-francja-wlochy-tam-dopiero-jest-dramat
Zakupy
25.05.2025 05:22

Polacy wyluzowani. Wielka Brytania, Francja, Włochy – tam dopiero jest dramat

Polacy narzekają na gospodarkę i ceny, ale na tle Europy wcale nie wypadają najgorzej. Nowe dane pokazują: Francuzi, Włosi i Brytyjczycy mają znacznie gorsze nastroje.
Bruksela tnie prognozy dla Polski. Gospodarka hamuje, inflacja słabnie
Gospodarka
19.05.2025 14:30

Bruksela tnie prognozy dla Polski. Gospodarka hamuje, inflacja słabnie

Komisja Europejska obniżyła prognozy wzrostu gospodarczego dla Unii Europejskiej i strefy euro na lata 2025–2026, wskazując na osłabienie handlu międzynarodowego oraz rosnącą niepewność geopolityczną. Jednocześnie zrewidowano w dół ścieżkę inflacji. W tle prognoz pojawia się nowe ryzyko: eskalacja napięć handlowych z USA.
Inflacja bazowa najniżej od 2021 roku. Co dalej z cenami?
Gospodarka
19.05.2025 13:15

Inflacja bazowa najniżej od 2021 roku. Co dalej z cenami?

W kwietniu inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii spadła do 3,4 proc. r/r – wynika z danych Narodowego Banku Polskiego. To pierwszy przypadek od trzech lat, gdy wskaźnik ten zmieścił się w dopuszczalnym przedziale odchyleń od celu inflacyjnego NBP. Mimo to ekonomiści ostrzegają, że presja cenowa, zwłaszcza w sektorze usług, wciąż pozostaje bardzo silna.
niższa inflacja oznacza spadek stóp procentowych, co przełoży się na niższe raty kredytów
Gospodarka
15.05.2025 13:08

Inflacja zwalnia, raty kredytów będą niższe. Sprawdź, ile zyskasz

Inflacja w kwietniu wyniosła 4,3 proc., minimalnie więcej niż wskazywały wstępne dane GUS. Eksperci przewidują jednak, że już od lipca spadnie poniżej 3 proc., co otwiera drogę do kolejnych obniżek stóp procentowych – o nawet o 75 punktów bazowych. Dzięki temu raty kredytów hipotecznych mogą spaść nawet o kilkaset złotych miesięcznie.
Inflacja mocno w dół, obniżka stóp przesądzona
Gospodarka
30.04.2025 11:03

Inflacja mocno w dół, obniżka stóp procentowych przesądzona

Inflacja w kwietniu spadła do 4,2 proc. rok do roku – wynika ze wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Dla porównania w marcu wzrost cen wyniósł 4,9 proc. Odczyt jest minimalnie lepszy niż przewidywał konsensus prognoz (4,3 proc.) i najniższy od lipca ubiegłego roku. Ekonomiści uważają, że 7 maja RPP obniży stopy procentowe o 50 pb. Stopa referencyjna NBP spadnie wówczas do 5,25 proc.
NBP podał dane o inflacji bazowej. Co RPP zrobi ze stopami procentowymi?
Pieniądze
17.04.2025 14:23

NBP podał dane o inflacji bazowej. Co RPP zrobi ze stopami procentowymi?

Narodowy Bank Polski opublikował 16 kwietnia 2025 roku najnowsze dane dotyczące inflacji bazowej za marzec. Choć główny wskaźnik inflacji konsumenckiej (CPI) przyciąga najwięcej uwagi, to właśnie inflacja bazowa – oczyszczona z najbardziej zmiennych składników, takich jak żywność i energia – jest jednym z dwóch – obok projekcji inflacyjnej NBP – najważniejszych czynników, od których Rada Polityki Pieniężnej uzależnia, co zrobić ze stopami procentowymi.
Prezes Glapiński wiedział, co robi. Inflacja może osiągnąć wyznaczony cel już latem
Pieniądze
15.04.2025 12:17

Prezes Glapiński wiedział, co robi. Inflacja może osiągnąć wyznaczony cel już latem

Inflacja coraz bliżej celu, a pierwsze realne efekty dezinflacji zobaczymy już latem. Najnowsze dane pokazują, że tempo wzrostu cen wyhamowuje w sposób coraz bardziej trwały, a inflacja bazowa kontynuuje spadki. Według niektórych ekonomistów już w najbliższych miesiącach wskaźnik CPI może powrócić w okolice celu NBP (ok. 2,5 proc. + 1 proc.). W tym kontekście niespodziewany gołębi zwrot Adama Glapińskiego i zapowiedź obniżek stóp procentowych nawet w maju zyskują nowe uzasadnienie.
Inflacja w Polsce może dalej spadać. Jest tylko jeden warunek
Gospodarka
14.04.2025 11:19

Inflacja w Polsce może dalej spadać. Jest tylko jeden warunek

Wskaźnik Przyszłej Inflacji (WPI) obniżył się w kwietniu z 84,7 do 84,5 pkt. – poinformowało Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych (BIEC). „To na razie niewielka zmiana, ale wskazująca na możliwość niższych odczytów inflacji w najbliższej przyszłości” – zapowiada BIEC w komunikacie.
Przez cła Trumpa nie będzie obniżek stóp w Polsce? Ekonomiści zabrali głos
Pieniądze
10.04.2025 17:09

Przez cła Trumpa nie będzie obniżek stóp w Polsce? Ekonomiści zabrali głos

Czy zamieszanie na rynkach wywołane przez zagrywki celne Donalda Trumpa może odwieść Radę Polityki Pieniężnej od obniżki stóp procentowych? Ekonomiści potwierdzają, że zamieszanie na rynkach na pewno będzie miało wpływ na inflację. A w końcu między innymi od jej zachowania zależy reakcja RPP. Pierwsze efekty decyzji USA już widać.
Duże zmiany w oprocentowaniu lokat. Nie poznacie ofert banków
Pieniądze
04.04.2025 16:45

Duże zmiany w oprocentowaniu lokat. Nie poznacie ofert banków

Inflacja okazała się niższa, niż oczekiwali ekonomiści, a wolniejszy wzrost kosztów życia daje szanse na obniżki stóp procentowych. Otwarcie o tym mówi już prezes NBP Adam Glapiński, nie wykluczając, że do pierwszej obniżki może dojść w maju. Z jednej strony to dobra informacja, ponieważ kredyty będą tańsze i łatwiej dostępne, ale z drugiej strony ci, co będą chcieli inwestować pieniądze w lokaty muszą liczyć się z o wiele gorszym oprocentowaniem.
Previous page