Rachunek powierniczy - sprawdź, zanim kupisz mieszkanie

Rachunek powierniczy to specjalne konto bankowe prowadzone przez każdego dewelopera. Warto jednak dodać, że właścicielem rachunku nie musi być deweloper – zgodnie z przepisami może być to również osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej i jednostka samorządu terytorialnego. Celem rachunku jest zabezpieczenie środków pieniężnych przekazanych przez inwestora. Bank oddaje je do dyspozycji dewelopera dopiero w momencie, gdy zostaną spełnione warunki wskazane w umowie deweloperskiej.

Ideą wprowadzenia rachunku powierniczego była ochrona kupujących, którzy niejednokrotnie zostawali bez mieszkania ani jakiejkolwiek pomocy po przekazaniu deweloperowi pieniędzy. Przed wejściem w życie ustawy deweloperskiej znane były przypadki kupowania „dziury w ziemi”, w miejscu której nigdy nie powstawała nieruchomość. Dziś taka sytuacja nie powinna się wydarzyć, ponieważ deweloper nie otrzyma środków, dopóki nie wywiąże się z umowy.

Zgodnie z ustawą możemy wyróżnić dwa rodzaje rachunków powierniczych: otwarty i zamknięty. Rachunek otwarty to taki, który umożliwia przekazywanie pieniędzy deweloperowi w transzach. Najczęściej przelew realizowany jest dopiero po zakończeniu danego etapu budowy, zatem nie ma możliwości, aby cała suma trafiła do dewelopera już na samym początku. Przepisy przewidują obowiązek wyznaczenia przynajmniej czterech transz, przy czym każda może opiewać na maksymalnie 25 proc. całkowitych kosztów inwestycji.

Rachunek otwarty można też podzielić na trzy podkategorie: z gwarancją ubezpieczeniową, z gwarancją bankową i bez ubezpieczenia. W pierwszym przypadku ubezpieczyciel wypłaca pieniądze inwestorowi, jeśli deweloper nie wywiąże się z umowy (np. ogłosi upadłość). Na takiej samej zasadzie działa rachunek z gwarancją bankową, jednak tutaj gwarantem wypłaty środków jest bank, a nie ubezpieczyciel. Natomiast rachunek otwarty bez ubezpieczenia nie daje żadnej gwarancji odzyskania środków pieniężnych.

Zamknięty rachunek powierniczy umożliwia z kolei przekazanie deweloperowi pieniędzy dopiero po zrealizowaniu inwestycji. Bank realizuje przelew w momencie, gdy deweloper wraz z inwestorem podpiszą akt notarialny.

Więcej przeczytasz na Bizblog.pl:

Z punktu widzenia nabywcy korzystniejszym rozwiązaniem jest rachunek powierniczy zamknięty. W praktyce jednak występuje on rzadko, ponieważ dla dewelopera zdecydowanie lepszą opcją jest rachunek otwarty. Dzięki niemu może on na bieżąco otrzymywać środki pieniężne, które są potrzebne do realizacji kolejnych etapów budowy. Kupujący powinien natomiast zadbać o to, aby rachunek otwarty posiadał gwarancję ubezpieczyciela lub banku. W przeciwnym razie przejmuje on na siebie całe ryzyko związane z niewypłacalnością dewelopera, a jednocześnie niezrealizowaniem inwestycji.

Warto pamiętać, że klient nie ma możliwości wyboru rachunku powierniczego. Zgodnie z ustawą to deweloper podpisuje z bankiem umowę o prowadzenie rachunku, zatem to on decyduje o jego rodzaju.

Inwestorzy powinni traktować rachunek powierniczy jako narzędzie służące ochronie ich interesów. W umowie podpisywanej z deweloperem znajduje się tyle szczegółów, że rzadko zwracają oni uwagę na rodzaj rachunku mieszkaniowego, co jest dużym błędem. Koszty związane z jego prowadzeniem deweloperzy zwykle przerzucają na kupujących, dlatego konto z gwarancją niesie za sobą większe wydatki. Ale w gąszczu tych, które i tak trzeba ponieść w związku z zakupem nieruchomości, stanowią one jedynie ułamek. Choć dziś nieuczciwi deweloperzy nie działają na taką skalę, jak kiedyś, lepiej zachować ostrożność, chroniąc swoje pieniądze.