Inflacja mocno w dół. A takie są prognozy na kolejne miesiące
Główny Urząd Statystyczny potwierdził w piątek wstępny odczyt inflacji opublikowany pod koniec ubiegłego miesiąca. Wskaźnik obniżył się we wrześniu do 8,2 proc. z 10,1 proc. w sierpniu, a jego spadek był o kilka punktów głębszy niż oczekiwał rynek. Można dojść do wniosku, że inflacja obniża pułap w coraz szybszym tempie. Niestety, pojawiają prognozy, z których wynika, że lada miesiąc CPI znowu zacznie rosnąć.
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych we wrześniu 2023 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 8,2 proc.(przy wzroście cen usług – o 9,7 proc. i towarów – o 7,6 proc.). W stosunku do poprzedniego miesiąca ceny towarów i usług obniżyły się o 0,4 proc. (przy spadku cen towarów – o 0,5 proc. i usług – o 0,2 proc.) – podał GUS.
Jak czytamy w najnowszym piątkowym komunikacie Głównego Urzędu Statystycznego, miesiąc do miesiąca największy wpływ na CPI miały niższe ceny transportu o 2,9 proc., zdrowia o 2,6 proc., żywności o 0,4 proc. oraz rekreacji i kultury o 1,5 proc., które obniżyły wskaźnik odpowiednio o 0,26, 0,15, 0,11 i 0,09 punktu procentowego. Rok do roku największy wpływ na inflację miały wyższe ceny żywności o 10,1 proc. oraz mieszkania o 9,2 proc., które podniosły ją odpowiednio o 2,49 i 2,32 punktu procentowego.
Przypomnijmy, Główny Urząd Statystyczny w tzw. szybkim szacunku podał 29 października, że wskaźnik cen konsumenckich spadł do 8,2 proc. Konsensus rynkowy zakładał spadek do 8,5 proc. Z opublikowanych wówczas niepełnych danych wynikało, że obniżenie inflacji było efektem taniejących w ujęciu miesięcznym żywności (-0,4 proc.) i energii (-0,8 proc.) oraz tego, co wyprawiają ceny paliw (spadek: -3,1 proc.).
Czy inflacja znowu wzrośnie? Oczekiwania mogą niepokoić
W najbliższym czasie ekonomiści w najlepszym wypadku spodziewają się spowolnienia spadków inflacji.
Tempo zmian będzie dużo mniejsze niż dotychczas. Wzrost cen ropy naftowej oraz zbóż na rynkach żywnościowych będą podwyższać inflację. Na początku roku CPI powiększy odmrożenie cen energii oraz wzrost stawki VAT na żywność – zapowiada Polski Instytut Ekonomiczny.
Więcej na temat prognoz inflacji w Polsce
PIE oczekuje, że w 2024 roku inflacja nadal będzie utrzymać się na względnie wysokich poziomach.
Konsensus prognoz ekonomistów ankietowanych przez Focus Economics wskazuje, że średnia roczna inflacja wyniesie 5,9 proc., podobny wynik prognozuje Komisja Europejska (6,1). Potencjalnym ryzykiem są jednak zmiany na rynkach energetycznych – czytamy w komentarzu do wstępnych danych o CPI.
Z kolei z badań Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych, które co miesiąc publikuje własny Wskaźnik Przyszłej Inflacji (WPI) wynika, że oczekiwania Polaków wydają się wskazywać na kolejne wzrosty. WPI obejmuje osiem subindeksów. W październiku pięć z nich sugerowało wzrost inflacji, a trzy spadek. Jak podkreśla BIEC, po raz pierwszy od roku wzrosły oczekiwania inflacyjne konsumentów i menadżerów przedsiębiorstw produkcyjnych. Biuro tłumaczy, że WPI wyprzedza odczyty CPI od 3 do 13 miesięcy w zależności od tego, co dzieje się na rynku...
W poniedziałek NBP poda dokładne dane o inflacji bazowej
Swoje dołożył też koszyk na podstawie, którego Narodowy Bank Polski co miesiąc wylicza inflację bazową. W tym wypadku chodzi o zachowanie cen towarów i usług z wyłączeniem żywności i energii. O ile dokładnie spadł ten wskaźnik, przekonamy się w poniedziałek, gdy bank centralny opublikuje dane. Z wyliczeń ekonomistów wynika, że mógł obniżyć się z 10 do około 8,8 proc.
NBP wylicza cztery warianty inflacji bazowej:
- po wyłączeniu cen administrowanych,
- po wyłączeniu cen najbardziej zmiennych,
- po wyłączeniu cen żywności i energii,
- 15-proc. średnia obcięta
Jak tłumaczy, by „zrozumieć charakter inflacji w Polsce”, bo CPI (ang. consumer price index) podawany przez GUS pokazuje średnią zmianę dla dużego koszyka dóbr kupowanych przez konsumentów, a inflacji bazowa analizuje zmiany cen w różnych segmentach tego koszyka.
To pozwala lepiej identyfikować źródła inflacji i trafniej prognozować jej przyszłe tendencje. Pozwala też określić, w jakim stopniu inflacja jest trwała, a w jakim jest kształtowana np. przez krótkotrwałe zmiany cen wywołane nieprzewidywalnymi czynnikami – wyjaśnia NBP.
Teoretycznie zachowanie inflacji bazowej wraz z projekcją inflacyjną NBP powinny być podstawą prowadzenia polityki monetarnej przez Radę Polityki Pieniężnej, a więc tego, jaki poziom powinny mieć stopy procentowe w naszym kraju.
