Pracodawca nie udzielił mi urlopu wypoczynkowego. Czy miał do tego prawo?
Osobom pozostającym w stosunku pracy przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego. Aby się na niego udać, należy wystąpić z wnioskiem do swojego pracodawcy. Ten, mając na uwadze utrzymanie normalnego trybu pracy, może wniosek zaakceptować lub odrzucić.
Prawo do urlopu wypoczynkowego a odmowa jego udzielenia
Kodeks pracy mówi, że każdemu pracownikowi przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego. Chcąc z niego skorzystać, zatrudniony musi wystąpić do pracodawcy ze stosownym wnioskiem. Niemniej jednak samo złożenie odpowiedniego dokumentu nie jest wystarczające, aby skorzystać z dni wolnych. Zgodnie z Wyrokiem Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 22 listopada 2018 roku, II PK 199/17 podmiotem kreującym zaistnienie urlopu wypoczynkowego jest pracodawca.
Oznacza to, że choć pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego, to pracodawca nie ma obowiązku udzielenia go w konkretnym terminie. Mając na uwadze plan urlopów oraz konieczność zapewnienia normalnego trybu pracy, pracodawca może odrzucić wniosek pracownika o urlop. Tym samym nie narusza on swoich obowiązków wobec niego; odrzucenie wniosku nie nosi również znamion mobbingu.
Czytaj też:
Plan urlopów w zakładzie pracy
Pracodawca powinien udzielać pracownikom dni wolnych zgodnie z planem urlopów. Przepisy nie przewidują konkretnego terminu, w jakim powinien on powstać, ale w większości zakładów sporządza się go jest już na początku roku kalendarzowego. Pracodawca, akceptując harmonogram w ostatecznym kształcie, bierze pod uwagę wnioski pracowników oraz konieczność zapewnienia normalnego trybu pracy. Podanie do wiadomości planu urlopów można traktować jako decyzję o udzieleniu dni wolnych w poszczególnych terminach.
Niemniej jednak w uzasadnionych przypadkach pracodawca ma prawo odmówić udzielenia również zaplanowanego urlopu. Ma to miejsce, gdy nieobecność pracownika spowoduje poważne zakłócenia w toku pracy. Co istotne, w planie urlopów nie umieszcza się dni wynikających z art. 167 Kodeksu Pracy, czyli tak zwanego urlopu na żądanie. Warto jednak pamiętać, że chcąc z niego skorzystać, należy poinformować o tym fakcie pracodawcę oraz oczekiwać na zaakceptowanie wniosku. Jednocześnie, zgodnie z orzecznictwem, milczenie pracodawcy traktowane jest jako zgoda na urlop.
Odmowa udzielenia niezaplanowanego urlopu
Sporządzanie planów urlopowych pozwala efektywniej zarządzać przedsiębiorstwem, zwłaszcza w kontekście planowania pracy. Niemniej jednak pracodawca może zrezygnować z tworzenia planu urlopowego na podstawie decyzji własnej bądź za zgodą zakładowej organizacji związkowej.
W takim przypadku urlop udzielany jest w terminach uzgodnionych z pracodawcą, po uprzednim przedstawieniu wniosku. Warto pamiętać, że pracodawca nie ma możliwości odmowy udzielenia urlopu wypoczynkowego, jeśli następuje on bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub dodatkowym urlopie macierzyńskim.
Brak zgody na urlop. Co to oznacza dla pracownika?
Pracownik, którego wniosek zostanie odrzucony, ma obowiązek stawić się w miejscu pracy. Samowolne udanie się na urlop można bowiem traktować jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, będące podstawą nawet do zwolnienia dyscyplinarnego.
Trzeba jednak pamiętać, że pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi dni wolnych przysługujących mu w danym roku kalendarzowym. Jedynie w uzasadnionych przypadkach niewykorzystany urlop przechodzi na następny rok. Pracownik, którego wnioski urlopowe odrzucane są bez konkretnej przyczyny, ma możliwość dochodzenia swoich praw przed sądem pracy.
Jak zminimalizować ryzyko odrzucenia wniosku urlopowego?
Dobrą praktyką przyjętą w wielu firmach jest ustalanie planu urlopowego, natomiast jeśli takowy nie jest sporządzany, warto ustalić ze współpracownikami termin urlopu. Pracodawcy najczęściej bowiem wymagają, aby w danym dziale obecna była konkretna liczba pracowników, co zapewnia utrzymanie normalnego trybu pracy. Niemniej jednak w dalszym ciągu podmiotem decydującym o udzieleniu dni wolnych jest pracodawca.
