Rok 2023 upłynął pod znakiem wojen cenowych. Sieci nie tylko wprowadzały promocje, ale także obniżały ceny regularne, stając do walki o miano najtańszego sklepu. Jak wynika z Rankingu Popularności Sieci Handlowych 2024 przygotowanego przez Listonic, największa rywalizacja o klienta toczyła się wśród dyskontów i tam doszło do znaczących zmian. Według danych CMR w 2023 nadal kupowaliśmy mniej za więcej, choć pod koniec roku liczba produktów w koszyku była zbliżona do poziomu z końcówki 2022 r.
W 2023 r. polski rynek handlowy przeszedł istotne przemiany. Sieć sklepów Spar zdecydowała się na wycofanie z naszego kraju. Średnioroczna inflacja wyniosła 11,4 proc., wobec 14,4 proc. inflacji odnotowanej rok wcześniej. Choć obecna wartość jest nieco niższa niż dla roku 2022, inflacja wciąż stanowi istotne wyzwanie dla branży. Z rankingu można dowiedzieć się, jak te zmiany wpłynęły na preferencje użytkowników aplikacji Listonic w kategoriach spożywczych.
Wspólnym mianownikiem zakupów w 2023 r. we wszystkich formatach sklepów były rosnące kwoty paragonów przy jednoczesnym spadku liczby kupowanych produktów. W wielu kategoriach produktowych wciąż były odczuwalne podwyżki cen, dlatego klienci powszechnie stosowali wypracowane rok wcześniej strategie związane z oszczędzaniem oraz ograniczaniem zakupów do niezbędnych rzeczy – mówi Elżbieta Szarejko z Centrum Monitorowania Rynku.
Eksperci uważają, że w efekcie klienci sklepów małoformatowych wydawali na zakupy średnio 23 zł, czyli aż o 11 proc. więcej niż w rok wcześniej, mimo iż średnia liczba zakupionych produktów obniżyła się nieznacznie (o 3 proc.), do średnio 3,7 opakowania. W supermarketach, czyli sklepach o powierzchni 300-2500 mkw., klienci wkładali do koszyka średnio 7,3 opakowania produktu (o 4 proc. mniej niż w 2022 r.), ale średnia kwota, jaką płacili za jednorazowe zakupy wzrosła w tym czasie o 7 proc., do 43 zł. Klienci dyskontów płacili za zakupy średnio 62 zł, czyli o 6 proc. więcej niż przed rokiem, choć do ich koszyków trafiało średnio o 7 opakowań produktów mniej niż w 2022 r.
Dyskonty ostro walczą o klienta
Listonic podaje, że w 2023 r. konkurencja między największymi graczami w handlu zaostrzyła się. Sieci sklepów nie tylko odwoływały się do zewnętrznych danych, tj. Koszyk zakupowy Faktu oraz ASM, lecz także prezentowały własne zestawienia. Wciąż obowiązujący zakaz handlu w niedziele nadal wpływał na strategie handlowe. Sieci handlowe, a szczególnie najpopularniejsze dyskonty spożywcze, dynamicznie zmieniały swoje strategie cenowe.
Biedronka jako pierwsza na stałe obniżyła ceny regularne swoich produktów. Niedługo po Biedronce, także Lidl, Netto i Kaufland podjęły podobne kroki. Regularnie były wydawane specjalne gazetki promocyjne, gdzie sieci rywalizowały ze sobą, starając się prześcignąć konkurencję w ilości oferowanych promocji – komentuje ekspert.
I dodaje, że Biedronka prezentowała 60 produktów w obniżonych cenach, Netto oferowało ich 85, Lidl i Kaufland zachęcały klientów specjalną ofertą na 100 produktów w obniżonych cenach. Dodatkowo popularne stały się jednodniowe promocje i dodatkowe rabaty dla użytkowników aplikacji mobilnych, co przyczyniło się do intensyfikacji konkurencji cenowej między sieciami dyskontowymi. Spośród wszystkich list zakupów dedykowanych sieciom handlowym aż 80,45 proc. stanowiły listy z nazwami sieci spożywczych i dyskontów. To o 3,26 proc. więcej niż w roku 2022.
Dwa dyskonty idą łeb w łeb
Analizy aplikacji Listonic wskazują, że po raz pierwszy od 2019 r. nastąpiły znaczące zmiany na podium. Tym razem z zaciętej rywalizacji pomiędzy dotychczasowymi liderami, zwycięsko wyszła Biedronka, wyprzedzając Lidla i zajmując pierwsze miejsce w rankingu sieci spożywczych. Obydwa sklepy zgarniają ponad 72 proc. udziału. Wartość koszyka w 2023 r. rosła, chociaż mieliśmy w nim mniej produktów. Co ciekawe jednak pod koniec roku liczby zbliżyły się do wyniku z końcówki 2022 r. To dane z paragonów, które przygotowało Centrum Monitorowania Rynku.
Ranking popularności sieci handlowych w Polsce:
- Biedronka zdobyła 37,22 proc. udziału wśród list zakupów w kategorii sieci spożywcze i dyskonty. Oznacza to wzrost popularności o 3,22 p.p. względem roku 2022 i zwycięstwo w tegorocznym rankingu. Obecna na polskim rynku od 29 lat, sieć, posiada w naszym kraju już blisko 3,5 tys. placówek. Klienci mogli korzystać z tj. promocyjnych jak Tarcza Biedronki Antyinflacyjna, Gang Mocniaków, jednodniowe promocje czy Shakeomat. W roku 2023 Biedronka oferowała użytkownikom swojej aplikacji mobilnej dodatkowe rabaty na już przecenione produkty. Ta strategia miała na celu nie tylko zachęcenie klientów do korzystania z aplikacji, ale także zwiększenie ruchu w niej, co sprzyjało budowaniu więzi z klientami poprzez personalizowane oferty i dodatkowe korzyści.
- Lidl, choć spadł z pierwszego miejsca, utrzymuje stabilną pozycję wśród użytkowników Listonic. Udział sieci wśród wszystkich list w tej kategorii wyniósł 35,53 pro. To wzrost o 0,55 p.p. względem roku 2022. Lidl obecny jest w Polsce od 22 lat i posiada już 900 placówek. W 2023 r. użytkownicy aplikacji Lidl Plus mogli korzystać z happy hours, specjalnych rabatów dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny oraz akcji tj. Szkoły pełne talentów, Tania Sobota w Lidlu i Gratisowe środy zapewniły sieci większy rozgłos. Lidl jako pierwszy wprowadził również ekologiczne, elektroniczne cenówki.
- Auchan zajęło trzecie miejsce w Rankingu Sieci Handlowych, stabilnie utrzymując tę pozycję już od 2017 r. Jednak udział sieci wśród wszystkich list zakupów w tej kategorii wyniósł 5,86 proc., co oznacza spadek o 1,11 p.p. w porównaniu do roku 2022. Auchan jest w Polsce już od 28 lat i posiada ponad 200 placówek w różnych formatach. W 2023 r. najgłośniejsze akcje promocyjne Auchan to zwroty 50 proc. i 100 proc. kwoty za wybrane produkty w formie e-bonów dla użytkowników aplikacji mobilnej. Jest też program lojalnościowy Skarbonka.
- Kaufland. Bez zmian na czwartym miejscu. W 2023 r. udział sieci wśród list zakupów w tej kategorii wyniósł 5,34 proc., czyli o 0,32 p.p. mniej niż w roku 2022. Kaufland działa w Polsce już od 23 lat, a w naszym kraju jest już ponad 240. W 2023 r. Sieć sklepów realizowała liczne akcje promocyjne, tj. Sobota SuperŁup, promocje jednodniowe, czy Kup wielokrotność, zapłać mniej. Ponadto w grudniu uruchomił również akcję, Tanio jak w dyskoncie stając otwarcie do walki z największymi konkurentami, podkreślając, że ceny ponad 4500 są równie niskie co w popularnych dyskontach. W ub.r. powstała również aplikacja mobilna sieci, w ramach której również prowadzone są liczne akcje promocyjne.
- Dino, znajduje się na piątym miejscu. W 2023 r. sieć uzyskała 3,35 proc. udziału wśród list zakupów w swojej kategorii i umocniła swoją pozycję o dodatkowe 0,18 p.p. względem roku 2022, utrzymując dotychczasową pozycję. Sieć sklepów jest obecna na naszym rynku już od 25 lat i liczy ponad 2400 placówek. W przeciwieństwie do swoich rywali nie prowadzi dużych akcji lojalnościowych ani nie posiada własnej aplikacji mobilnej. Oferty specjalne znajdują się w gazetkach promocyjnych.
Więcej wiadomości o zakupach można przeczytać poniżej:
Co najczęściej lądowało w koszyku w 2023 r. i ile wydajemy na zakupy
W 2023 r. wśród top 10 produktów na listach zakupów w dyskontach znalazł się papier toaletowy. Jak wynika z analizy Centrum Monitorowania Rynku w 2023 r., podobnie jak w 2022, nadal płaciliśmy za zakupy więcej, chociaż w koszykach znajdowało się mniej produktów.
Klienci dyskontów płacili za zakupy średnio 62 zł, czyli o 6 proc. więcej niż przed rokiem, choć do ich koszyków trafiało średnio o 7 opakowań produktów mniej niż w 2022 r. Nawet w kanale kojarzącym się z dużymi zakupami, czyli w hipermarketach, średnia lista produktów na paragonie skróciła się w 2023 r. o 5 proc., do niespełna 14, ale przeciętna wartość takiego paragonu wyniosła 94 zł, co oznacza wzrost o około 5 proc. - wskazuje Elżbieta Szarejko, analityk CMR.
Szarejko podkreśla też, że tendencja do kupowania mniej za więcej była najbardziej widoczna w pierwszej połowie 2023 r., kiedy też wzrosty cen były najwyższe. Pod koniec roku liczba opakowań koszyku zaczęła się stabilizować i w grudniu 2023 r. była już zbliżona do poziomu z końcówki roku 2022 r.
Ranking Popularności Sieci Handlowych powstał w celu wyróżnienia najczęściej wybieranych sieci handlowych przez użytkowników aplikacji Listonic. Zweryfikowaliśmy wszystkie listy zakupów stworzone w polskiej wersji aplikacji w roku 2023 i poddaliśmy analizie listy, które w tytule zawierały nazwy konkretnych sieci handlowych. Na podstawie danych z niemal 498 tys. list stworzyliśmy rankingi sieci w kategoriach: sieci spożywcze, dyskonty niespożywcze, drogerie, dom i ogród.