Koszty zastępstwa procesowego. Czym są? Jakie stawki obowiązują?
Strona przegrywająca proces cywilny zobowiązana jest zwrócić stronie wygrywającej kwotę, która stanowi wynagrodzenie pełnomocnika – radcy prawnego bądź adwokata. Wyrażają ją koszty zastępstwa procesowego, wynikające bezpośrednio z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości. Ile wynoszą w 2023 roku?
Koszty zastępstwa procesowego wskazują, jaką minimalną kwotę strona przegrywająca proces cywilny musi zwrócić stronie wygrywającej tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika. Stawki wskazane w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości teoretycznie mogą być również pewną wytyczną w kontekście ustalania honorarium adwokata lub radcy prawnego, jednak na rynku są one praktycznie niespotykane.
Radcy prawni i adwokaci proponują klientom współpracę na indywidualnych warunkach – w żaden sposób nie wiążą ich kwoty podane w rozporządzeniu. Co istotne, osobny akt prawny regulujący kwestię KZP ustalono dla radców prawnych (Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), osobny dla adwokatów (Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie).
Koszty zastępstwa procesowego w 2023 r. Ile wynoszą?
Podstawowe koszty zastępstwa procesowego ustala się, mając na uwadze wartość przedmiotu sporu. Wynoszą one:
- przy wartości przedmiotu sporu do 500 zł – 90 zł,
- od 500 zł do 1500 zł – 270 zł,
- od 1500 zł do 5000 zł – 900 zł,
- od 5000 zł do 10 000 zł – 1800 zł,
- od 10 000 zł do 50 000 zł – 3600 zł,
- od 50 000 zł do 200 000 zł – 5400 zł,
- od 200 000 zł do 2 000 000 zł – 10 800 zł,
- od 2 000 000 zł do 5 000 000 zł – 15 000 zł,
- od 5 000 000 zł – 25 000 zł.
Stawki kształtują się inaczej, jeśli powód dochodzi swoich praw w postępowaniu upominawczym, nakazowym, elektronicznym postępowaniu upominawczym czy europejskim postępowaniu nakazowym. Zgodnie z rozporządzeniem, KZP wynoszą:
- przy wartości przedmiotu sporu do 500 zł – 60 zł,
- od 500 zł do 1500 zł – 180 zł,
- od 1500 zł do 5000 zł – 600 zł,
- od 5000 zł do 10 000 zł – 1200 zł,
- od 10 000 zł do 50 000 zł – 2400 zł,
- od 50 000 zł do 200 000 zł – 3600 zł,
- od 200 000 zł – 7200 zł.
Koszty zastępstwa procesowego – prawo spadkowe, pracy, rodzinne oraz rzeczowe
Koszty zastępstwa procesowego kształtują się inaczej w przypadku spraw z zakresu prawa spadkowego, rzeczowego, rodzinnego oraz prawa pracy.
Minimalna stawka w sprawach dotyczących prawa spadkowego ustalona została na poziomie 120 zł, chyba że przedmiotem postępowania jest ważność testamentu – wtedy wynosi ona 720 zł. Tymczasem stawki w sprawach z zakresu prawa pracy są niższe i wynoszą od 120 do 240 zł. Wyjątkiem są spory o wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż za wypadek przy pracy – wtedy plasują się na poziomie 75 proc. wartości wynagrodzenia lub odszkodowania.
Kwoty ustalone przez Ministra w sprawach z zakresu prawa rzeczowego wynoszą od 240 zł (wpis w księdze wieczystej) do 720 zł (spór o rozgraniczenie). Szeroki jest natomiast katalog spraw z zakresu prawa rodzinnego, dla których również ustalono odrębne KZP. Przykładowo, za rozwód lub unieważnienie małżeństwa trzeba zapłacić 720 zł, za przysposobienie – 360 zł, a za ustalenie ojcostwa 480 zł.
Więcej poradników z zakresu prawa przeczytasz na Spider's Web:
Koszty zastępstwa procesowego w innych sprawach cywilnych i postępowaniu odwoławczym
Zróżnicowanie stawek obejmuje inne sprawy cywilne, które zostały wymienione w rozporządzeniu. Mowa między innymi o sprawach o ujawnienie majątku (KZP – 120 zł), rejestrację spółdzielni (KZP – 2400 zł), wyłączenie wspólnika (KZP – 1080 zł).
O ile w przypadku postępowania przed sądem okręgowym minimalna stawka wynosi 120 zł, o tyle przed sądem administracyjnym i Sądem Najwyższym należy liczyć się z minimalnym kosztem 240 zł.
Koszty zastępstwa procesowego 2023 – podsumowanie
Stawki minimalnego wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika zostały przedstawione w rozporządzeniu, dlatego chcąc znaleźć taką, która odpowiada naszej sprawie, należy posiłkować się jego treścią. Jednocześnie trzeba pamiętać, że sąd może zdecydować o wyznaczeniu wyższych kwot KZP, które i tak nie muszą w pełni pokrywać się z wysokością wynagrodzenia, jakie pobierze radca prawny lub adwokat.
Czytaj także: Dyskryminacja w miejscu pracy. Jak ją rozpoznać?
