Duka wciskała do koszyków niechciane produkty. Zwróci klientom pieniądze
Półtora miliona zł kary musi zapłacić firma Duka International za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów. UOKiK uznał, że stosowana przez sklep internetowy tej sieci praktyka dodawania do koszyka kupującego dodatkowych, niezamówionych, ale płatnych produktów jest niezgodna z prawem. Szwedzka firma musi nie tylko zapłacić karę, ale także wypłacić klientom rekompensaty.
Zarzuty Duce w tej sprawie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów postawił w czerwcu, po tym, gdy przyłapał tę firmę na wciskaniu dodatkowych produktów do wirtualnego koszyka zakupowego, które nie były gratisami. Postępowanie zakończyło się w grudniu nałożeniem na Dukę kary finansowej i obowiązku wypłacenia rekompensat klientom.
Promocyjne produkty
Jak wskazuje urząd, zakwestionowana praktyka trwała dokładnie od 4 stycznia do 27 grudnia 2022 roku. Osobom robiącym w tym okresie zakupy w sklepie internetowym duka.com/pl do zamówienia, bez uprzedniej wyraźnej zgody, dodawane były „promocyjne” produkty – parasolka lub filiżanka.
Aby uniknąć zakupu niechcianego towaru, trzeba go było ręcznie usunąć. Jeśli klient to przeoczył, dostawał niezamawiany produkt. Oczywiście zawsze można było dokonać zwrotu, ale wiązało się to z pewną niedogodnością, więc niektórzy zostawali z niechcianym gadżetem. UOKiK podkreśla, że dodanie do koszyka promocyjnego produktu powinno zależeć tylko i wyłącznie od woli i decyzji konsumenta, a nie firmy, która uważa, że konsument może sam usunąć z koszyka niechciany produkt.
Strona powinna być tak stworzona, by konsument mógł się po niej poruszać intuicyjnie i bezpiecznie. Projektowanie strony internetowej w sposób, który wymusza na konsumencie aktywne działanie, by w jego koszyku zakupowym nie znalazły się produkty, których on nie wybrał, jest działaniem nielojalnym i utrudniającym konsumentowi dokonywanie zakupów online. Przedsiębiorca oferujący produkt w promocji może sugerować konsumentowi dodanie go do koszyka, nie może jednak sam podejmować za konsumenta tej decyzji – podkreśla prezes UOKiK-u Tomasz Chróstny.
Więcej o prawach konsumenta przeczytacie w tych tekstach:
Warto w tym miejscu wyjaśnić, że gdy szef UOKiK-u mówi o „przedsiębiorcy”, to oczywiście nie ma na myśli osoby prowadzącej działalność gospodarczą, lecz firmę. Tomasz Chróstny posługuje się ustawową definicją przedsiębiorcy, obejmującą zarówno osoby fizyczne prowadzące biznes, czyli właśnie przedsiębiorców w potocznym sensie, jak i osoby prawne i podobne organizacje, czyli na przykład spółki.
UOKiK-u uznał, że konsumenci mogli nie zauważyć dodatkowego artykułu podczas składania zamówienia i dokonać zakupu, którego nie planowali. Za stosowanie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył na Dukę karę w wysokości 1 578 061 zł. To stosunkowo niska kwota, a urząd wyjaśnia, że na jej wysokość miało wpływ zaprzestanie stosowania przez spółkę niedozwolonej praktyki.
Zwrot pieniędzy
Prezes UOKiK-u nakazał też Duce zrekompensowanie strat konsumentom, którym dodała do koszyka niechciane produkty. Spółka ma zwrócić pieniądze za automatycznie dodawane towary wszystkim konsumentom, którzy w okresie od 4 stycznia do 27 grudnia 2022 r. złożyli zamówienia w sklepie internetowym duka.com/pl i zapłacili za niezamawiane dodatki.
Jeśli ktoś nie odesłał niezamówionej parasolki lub filiżanki, nie tylko dostanie 24,99 zł, ale także będzie mógł sobie ją zatrzymać. Z kolei jeśli ktoś dokonał zwrotu, to dostanie 14,50 zł.
Problem z taką polityką sklepu duka.com/pl polega według urzędu na tym, że taka praktyka jest zaliczana do tzw. dark patterns. W ten sposób określa się wykorzystywanie przez firmy w nieuczciwy sposób wiedzy na temat zachowań konsumentów w internecie do wpływania na ich decyzje zakupowe. W tym przypadku najwyraźniej chodzi o to, że firma wie, że część klientów machnie ręką i zaakceptuje taki „płatny gratis”.
