mObywatel z ważną nowością. Notariusze już narzekają
mObywatel stanie się głównym narzędziem do bezpiecznego dostępu do ksiąg wieczystych oraz KRS. Rząd chce w końcu uniemożliwić anonimowe przeglądanie tych rejestrów. Zmiana ma uniemożliwić masowe wykorzystywanie danych przez komercyjne serwisy.
Rząd szykuje kolejne rozszerzenie możliwości apki mObywatel. Jak podaje „Rzeczpospolita”, właściciele nieruchomości pobiorą przez nią elektroniczne dokumenty z ksiąg wieczystych, mające taką samą moc jak odpisy wydawane przez sąd.
Dostęp do księgi wieczystej przez mObywatel
Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości trafił już do Komitetu Rady Ministrów do spraw cyfryzacji, pomijając konsultacje publiczne. Nowe przepisy pozwolą przeglądać księgi wieczyste i KRS po numerze PESEL oraz potwierdzeniu tożsamości w mObywatelu. Według gazety ma to uprościć dostęp do danych i ograniczyć ryzyko ich komercyjnego przechwytywania.
Użytkownicy ustalą numer księgi swojej nieruchomości i bezpłatnie pobiorą odpis, wyciąg lub zaświadczenie o jej zamknięciu. Dokumenty z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych mają być równoważne z dokumentami sądowymi.
Nowe rozwiązanie obejmie także Krajowy Rejestr Sądowy. Osoba powiązana z firmą czy fundacją przez numer PESEL pobierze dane po uwierzytelnieniu w aplikacji. Takie zmiany mają wejść w życie 31 marca 2026 r., ale część zmian dotyczących KRS ma wejść dwa miesiące później.
Notariusze narzekają
Przede wszystkim reforma oznacza koniec anonimowego przeglądania ksiąg wieczystych. To oznacza większe bezpieczeństwo danych obywateli i przedsiębiorców, ale notariusze już narzekają, że to utrudni im pracę. Cytowani przez „Rzeczpospolitą” notariusze przekonują, że wielokrotne logowanie spowolni ich pracę, bo dziennie sprawdzają księgi nawet kilkadziesiąt razy.
Wskazują też, że już teraz logują się do systemu Elektronicznych Ksiąg Wieczystych certyfikatem zawodowym i to wystarcza do zapewnienia bezpieczeństwa. Podobne obawy mają urzędnicy i banki. Zwracają uwagę, że pracownicy nie powinni używać prywatnych profili zaufanych, a masowe pobieranie danych jest niezbędne choćby w procesach kredytowych.
Więcej wiadomości na temat mObywatela można przeczytać poniżej:
Resort sprawiedliwości przekonuje, że uwierzytelnienie jest szybkie i nie zmieni sposobu korzystania z przeglądarki ksiąg. Przekonuje, że nowe zasady utrudnią działanie komercyjnych portali kopiujących dane na masową skalę. Zapewnia przy tym, że notariusze nadal będą mieli dostęp całodobowy, a weryfikacja nie wydłuży czynności.
Były główny geodeta kraju Waldemar Izdebski w serwisie X ocenia, że lata sporów o dostęp do ksiąg zostały źle wykorzystane. Przypomina, że zablokowanie przez UODO dostępu do Geoportalu doprowadziło do rozwoju komercyjnych usług za granicą, które zarabiają na danych z polskich ksiąg. Jego zdaniem to paradoks, bo obywatele mają coraz bardziej ograniczony dostęp, a prywatne firmy korzystają z niego swobodnie. Izdebski podkreśla, że po wyroku NSA uznającym numery ksiąg za dane osobowe potrzebne są rozwiązania, które uporządkują system bez nadmiernych ograniczeń.
