Trump wygania naukowców z USA. Europa szykuje nowy Projekt Einstein
Donald Trump znów uderza w naukowców – cięcia grantów, ograniczenia dla zagranicznych badaczy i wrogość wobec nauki mogą doprowadzić do masowego exodusu. Europa szykuje plan przyciągnięcia uciekających umysłów. Czy powtórzy Operację Paperclip?
Pamiętacie jeszcze Operację Paperclip z II wojny światowej, dzięki której naukowcy z Niemiec trafili do Stanów Zjednoczonych? Być może szykuje się jej powtórka. Think tank Bruegel zwraca uwagę, że administracja amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa wywiera coraz większą presję na środowisko naukowe. Chodzi m.in. o cięcia budżetowe, negację nauki o klimacie, wrogość wobec wolności akademickiej, a także o wykluczanie zagranicznych badaczy.
Europa powinna sfinansować modernizację swojej infrastruktury badawczej poprzez napływ zagranicznych talentów. Sugerujemy nazwanie tego wysiłku Projektem Einstein na cześć najsłynniejszego europejskiego naukowca, który znalazł schronienie w USA prawie sto lat temu - przekonują analitycy Bruegel.
Donald Trump wygoni naukowców do Europy?
I nie są to wcale tylko pobożne życzenia. Jak wskazuje sondaż przeprowadzony przez Nature wśród ponad 1200 naukowców: aż trzy czwarte z nich rozważa opuszczenie USA przez politykę Donalda Trumpa. Jako zaś najpopularniejsze miejsca relokacji wskazywano Europę i Kanadę. Powodem są chociażby ostatnie działania Narodowego Instytutu Zdrowia, który anulował dziesiątki grantów badawczych. Dotyczyły szczepionek, rdzennych mieszkańców, LGBTQ+ i ludzi żyjących w ubóstwie.
Główni badacze, z którymi rozmawiałem, uważają, że będą w stanie przetrwać tę burzę. Jako badacze na wczesnym etapie kariery nie mamy takiego luksusu — to krytyczny moment w naszej karierze, który w ciągu kilku tygodni został wywrócony do góry nogami - przekonuje jeden z respondentów ankiety Nature.
Warto zaznaczyć, że ankietę Nature przeprowadzono jeszcze przed tym, jak Departament Zdrowia i Opieki Społecznej zwolnił 10 tys. pracowników, w tym naukowców z takich agencji, jak Agencja ds. Żywności i Leków oraz Narodowy Instytut Raka.
Boimy się, że te ogólne nakazy mogą zniweczyć dziesięciolecia postępu w walce z rakiem. To nie jest kwestia polityki. Chodzi o ochronę postępu, o który tak ciężko walczyliśmy w opiece nad rakiem i badaniach w ciągu ostatnich dwóch dekad - twierdzi w rozmowie z CBS News Anjee Davis, dyrektor generalna Fight Colorectal Cancer, grupy wspierającej pacjentów.
Projekt Einstein - ile to może kosztować?
Czy Europa rzeczywiście zdecyduje się na uruchomienie Projektu Einstein i sprowadzi do siebie naukowców zniechęconych Donaldem Trumpem? Wszystko zależy od pieniędzy. W maju br. Komisja Europejska zaprezentowała inicjatywę pt. „Wybierz Europę” z budżetem na poziomie 500 mln euro, która ma skusić badaczy. W jej ramach naukowcy przeprowadzający się do Europy mogliby liczyć na podwojenie przyznawanych grantów.
Europa oferuje doskonałą jakość życia, w tym niedrogą opiekę zdrowotną i edukację, doskonałe warunki pracy i silne zabezpieczenie społeczne dla ciebie i twojej rodziny. Będziesz również cieszyć się wolnościami i ochroną opartą na naszych wartościach - kusi Komisja Europejska.
Więcej o Donaldzie Trumpie przeczytasz na Spider’s Web:
Takie kraje jak Niemcy, czy Francja zabezpieczają w tym celu odpowiednie fundusze krajowe. Think tank Bruegel podpowiada, że można także wykorzystać do tego Fundusz Innowacji UE, z rocznym budżetem na poziomie ok. 4 mld euro.
Z czego około 10 proc. można by przeznaczyć na przyciągnięcie najlepszych naukowców zajmujących się czystymi technologiami, które pilnie potrzebują większego wsparcia ze względu na głębokie cięcia administracji Donalda Trumpa - twierdzi Bruegel.
Za kuszenie naukowców zniechęconych polityką Donalda Trumpa mógłby też zapłacić Fundusz na rzecz Odbudowy i Odporności po pandemii. Otwarte na badaczy z USA są już Stypendia Marie Curie i granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych.
