Trzy lata temu ponad 65 proc. aktywnych zawodowo Polaków zauważało u siebie przynajmniej jeden z czternastu symptomów wypalenia zawodowego. Obecnie ich odsetek wzrósł niemal do 80 proc. Najwięcej osób wskazuje na długotrwałe oraz silne poczucie zmęczenia lub wyczerpania i braku energii.
Najnowszy raport UCE Research i platformy ePsycholodzy.pl „Polacy na granicy wypalenia zawodowego” wskazuje, że aż 78,3 proc. osób pracujących zawodowo zauważa u siebie co najmniej jeden z czternastu możliwych do wyboru symptomów wypalenia zawodowego. Jedynie 15,6 proc. ankietowanych nie dostrzega żadnego z nich, a 6,1 proc. nie potrafi się określić w tej kwestii.
Michała Pajdaka, jednego ze współautorów raportu z platformy ePsycholodzy.pl, wcale to nie dziwi.
Przyczyn należy szukać w kulturze stresu, ciągłych deadline’ach i nieustanej presji, by się wykazać – uważa ekspert.
Z kolei psycholog Michał Murgrabia, również współautor raportu, zwraca uwagę, że niemal 80 proc. wskazań to bardzo niepokojący wynik.
Silne i długotrwałe objawy mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i problemów w pracy. Kluczowe jest, aby rozpoznać je odpowiednio wcześnie i podjąć działania, zanim doprowadzą do wypalenia. Dla części osób nie obejdzie się bez konsultacji ze specjalistą – wyjaśnia.
Coraz więcej Polaków zmaga się z wypaleniem zawodowym
Gdy trzy lata temu przeprowadzono takie samo badanie, wyniki były lepsze. Symptomy wypalenia zawodowego zauważyło u siebie wówczas 65,3 proc. respondentów, 27 proc. wskazało, że nie czuje żadnego z objawów, a 7,7 proc. nie potrafiło tego określić. Jak mówi Michał Murgrabia, znaczny wzrost odsetka osób z symptomami wypalenia zawodowego wskazuje na to, że wzrosło poczucie niepewności i stresu wśród aktywnych zawodowo Polaków.
Świadczy to też o tym, że ludzie coraz bardziej martwią się o swoją stabilność finansową i przyszłość – zauważa ekspert.
Z kolei Michał Pajdak przestrzega, że problem będzie narastał.
Współczesny tryb życia, szczególnie w dobie pracy zdalnej, sprawia, że granice między życiem prywatnym i zawodowym mocno zacierają się. Stała dostępność online i konieczność reagowania na wiadomości po godzinach pracy przyczyniają się do przemęczenia. Niedobory snu, brak ruchu, niewystarczająca ilość przerw czy relaksu mogą wyczerpywać zasoby psychiczne. Wiele osób odczuwa chroniczne zmęczenie wynikające z próby nadążenia za wszystkim – mówi.
I dodaje, że utrzymanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym pracowników leży również w gestii pracodawców.
Mogą to robić poprzez wprowadzenie elastycznych godzin pracy i ograniczenie nadgodzin, aby pracownicy mieli czas na regenerację. Ponadto rolą pracodawcy jest zachęcanie do korzystania z urlopów i regularnych przerw w pracy, aby zapobiegać długotrwałemu przeciążeniu. Właściciele firm powinni racjonalnie planować zadania i cele, delegować obowiązki, wprowadzać rotację zadań – przekonuje Michał Pajdak.
Więcej o wypaleniu zawodowym przeczytasz na Bizblog.pl:
Wypalenie zawodowe. Lista symptomów
Wśród 14 symptomów wypalenia zawodowego Polacy wskazali, jakie najczęściej zauważyli u siebie:
- długotrwałe i silne poczucie zmęczenia lub wyczerpania i braku energii, które trwa mimo odpoczynku i nie jest związane z żadną chorobą - 43,4 proc.,
- brak satysfakcji z pracy i motywacji do działania – 25,2 proc.,
- zwiększenie dystansu do pracy – 20,8 proc.,
- rozdrażnienie i niechęć do obowiązków zawodowych – 20,6 proc.,
- zmniejszenie wydajności w wykonywanym zawodzie – 20,1 proc.,
- trudności w relacjach pracowniczych – 8,2 proc.
Komentując wyniki i to, że najczęściej Polacy wskazywali na przemęczenie, Michał Murgrabia wskazuje, że blisko połowa aktywnych zawodowo Polaków za dużo pracuje.
Pracodawcy powinni to brać pod uwagę i stworzyć warunki, w których pracownicy mogą odpoczywać i dbać o swoje zdrowie. Kluczowe jest, by praca była dobrze zorganizowana, a pracownicy mieli przestrzeń na regenerację, nie tylko np. krótsze godziny pracy – podpowiada psycholog.
Z kolei brak satysfakcji, motywacji i zwiększenie dystansu do pracy, ekspert wiąże z niskim wynagrodzeniem, brakiem rozwoju zawodowego czy uznania ze strony pracodawcy.
Gdy pracownicy czują, że są niedoceniani, zaczynają tracić zaangażowanie, co właściwie negatywnie wpływa na całą firmę. W dłuższym okresie może to prowadzić do masowego odchodzenia z pracy, co dla pracodawców oznacza dodatkowe koszty związane z rekrutacją i szkoleniem nowych osób – alarmuje Michał Murgrabia.
Natomiast Michał Pajdak zwraca uwagę, że symptomy takie, jak rozdrażnienie i niechęć do obowiązków zawodowych, a także zmniejszenie wydajności w wykonywanym zawodzie, mogą prowadzić do obniżenia standardów, innowacyjności i dynamiki w pracy oraz wyższego wskaźnika rotacji w firmach.
Wypaleni zawodowo pracownicy często szukają możliwości zmiany zajęcia, aby uciec od stresujących warunków – wyjaśnia ekspert.
Wśród wskazań znalazły się również: postrzeganie swojej pracy jako bezsensownej i bycie sfrustrowanym obowiązkami zawodowymi (8,3 proc.) oraz to, że niektórzy pracownicy nie lubią swojej pracy i nie chcą jej wykonywać (9,9 proc.). Michał Murgrabia zwraca uwagę, że choć te kwestie dotyczą mniejszych grup, to nadal są istotne.
Mogą prowadzić do konfliktów i pogorszenia atmosfery w pracy. Dlatego nie mogą być lekceważone przez pracodawców. Warto zwrócić na nie uwagę i podejmować działania, które poprawią zarówno relacje między pracownikami, jak i ich poczucie sensu wykonywanych obowiązków – podsumowuje psycholog.