Rozszerzona odpowiedzialność producenta. Wymogi dla przedsiębiorców
Producent ponosi odpowiedzialność za cały cykl życia produktu, a nie tylko do momentu jego sprzedaży. O tym właśnie mówi rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP). Termin ten odnosi się głównie do gospodarowania odpadami, które powstają wskutek użytkowania towarów. Sprawdź, na czym polega rozszerzona odpowiedzialność producenta i w jaki sposób przedsiębiorcy mogą spełnić jej wymogi.
Czym jest rozszerzona odpowiedzialność producenta?
Rozszerzona odpowiedzialność producenta zakłada, że odpowiada on za cały cykl życia produktu, w tym zbiórkę, recykling i unieszkodliwienie związane z jego użytkowaniem. Odpowiedzialność ta ma charakter zarówno finansowy, jak i organizacyjny. Integralną częścią ROP jest system kaucyjny, który w Polsce zacznie obowiązywać od 1 października 2025 roku. Jego ideą jest przeniesie obciążeń związanych z gospodarką odpadami z mieszkańców na producentów. Obecnie to właśnie mieszkańcy płacą za wywóz, recykling i utylizację. Jednak w praktyce wyższymi kosztami ponownie zostaną obciążeni konsumenci.
System kaucyjny od strony producenta
Jak powszechnie wiadomo, system kaucyjny opiera się na kaucji, którą konsument uiszcza przy zakupie butelek szklanych lub jednorazowych oraz puszek. Pieniądze może odzyskać, zwracając puste opakowanie do sklepu. A jak system kaucyjny wygląda od strony producenta? Najważniejsze jest prawidłowe oznakowanie następujących opakowań:
- butelek jednorazowych wykonanych z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 litrów,
- szklanych butelek wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra,
- metalowych puszek o pojemności do 1 litra.
To natomiast wymaga dostosowania systemów produkcyjnych i logistycznych. Ponadto producenci żywności mają obowiązek wprowadzenia opakowań ekologicznych, spełniających standardy recyklingu.
Pomysłodawcy wskazują na realne korzyści dla producentów, takie jak poprawa wizerunku marki czy efektywniejsze gospodarowanie odpadami. Przedsiębiorcy natomiast skupiają się głównie na kosztach, które będą musieli ponieść. Te, jak już wiadomo, w dużej mierze zostaną przerzucone na konsumentów.
Więcej o rozszerzonej odpowiedzialności producenta czytaj na Bizblog.pl:
Rozszerzona odpowiedzialność producenta a konsumenci i pośrednicy
Termin rozszerzona odpowiedzialność producenta odnosi się nie tylko do producentów, ale również konsumentów i pośredników. Cała procedura rozpoczyna się oczywiście od odpowiedniego oznaczenia produktów i wprowadzenia ich na rynek. Ale to konsument decyduje, czy zwróci opakowanie (a tym samym odzyska pieniądze), które następnie zostanie przetworzone. Sklepy wielkopowierzchniowe zostały natomiast zobowiązane do prowadzenia punktów zbiórki, co również pochłania pewne zasoby. Zebrane opakowania trzeba nie tylko ewidencjonować, ale też odpowiednio przechowywać.
System kaucyjny dotknie też firmy zajmujące się gospodarowaniem odpadów oraz gminy, które utrzymują instalacje sortownicze.
Rozszerzona odpowiedzialność producenta – oczekiwania a rzeczywistość
Polska ma duże opóźnienie we wdrażaniu ROP, która została zatwierdzona na szczeblu unijnym. Wynika ono z braku umiejętności wypracowania porozumienia dotyczącego tego, jak w praktyce miałby funkcjonować system kaucyjny. Konsumenci oczekują, że skoro nałożono na nich dodatkowe obowiązki, będą płacić mniej za wywóz odpadów. Gminy utrzymują, że aby obniżyć opłaty, muszą otrzymywać część środków pochodzących z systemu kaucyjnego. Producenci natomiast są gotowi przerzucić koszty związane z jego funkcjonowaniem na klienta. Nikt nie chce do tego dokładać, zwłaszcza wobec rosnących kosztów działalności. Pewnym jest jednak, że system kaucyjny, który jest elementem ROP, zacznie w Polsce obowiązywać już za kilka miesięcy. Jakie będą tego efekty? Przekonamy się wkrótce.
