Renta rodzinna to nie to samo co wdowia. Nie tylko małżonek może się o nią starać
Emerytura po mężu to potoczne określenie renty rodzinnej. Emerytura jest bowiem świadczeniem indywidualnym, do którego prawo wygasa w chwili śmierci. Wdowy nie zostaną jednak bez pomocy finansowej, ponieważ mogą ubiegać się o rentę rodzinną. Jak ją otrzymać?
Kto może otrzymać rentę rodzinną?
Renta rodzinna to świadczenie, które przysługuje nie tylko wdowom lub wdowcom, jednak to właśnie małżonkowie zmarłych najczęściej składają o nią wniosek. Świadczenie przysługuje uprawnionym, którzy:
- wychowują przynajmniej jedno dziecko, wnuka lub rodzeństwo uprawnione do renty rodzinnej, które nie ukończyło 16 lat (w przypadku osób uczących się – 18 lat),
- w chwili śmierci męża/żony mieli ukończone 50 lat,
- sprawują opiekę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy,
- pozostawali we wspólności małżeńskiej aż do dnia śmierci.
Osoby, które nie spełniają żadnego z powyższych warunków, a jednocześnie nie posiadają środków do życia, mogą otrzymać rentę rodzinną na rok od śmierci męża/żony. Jeśli uczestniczą w szkoleniu, które umożliwia im zdobycie kwalifikacji zawodowych, okres pobierania renty może zostać wydłużony do dwóch lat.
Renta rodzinna – nie tylko dla małżonka
Emerytura po mężu to nazwa błędna, sugerująca, że świadczenie należne jest tylko żonie. Tymczasem o rentę rodzinną mogą ubiegać się też:
- dzieci zmarłego – jeśli nie ukończyły 16. roku życia lub 25. roku życia w przypadku dalszego pobierania nauki,
- rodzice zmarłego – jeśli spełniają wymagania stawiane wdowcom/wdowcom oraz za życia dzieci przyczyniały się do ich utrzymania w znaczący sposób,
- wnuki, rodzeństwo, przyssposobione dzieci zmarłego – jeśli zostały przyjęte na wychowanie co najmniej rok przed śmiercią (okres ten nie dotyczy osób, które zmarły w wyniku wypadku). Świadczenie przysługuje na takich samych zasadach, jak w przypadku dzieci biologicznych.
Jak wnioskować o rentę rodzinną?
Rentę rodzinną mogą otrzymać osoby, które spełniają powyższe warunki, a dodatkowo złożą w ZUS wniosek ZUS-Rp2. Do wniosku należy załączyć następujące dokumenty:
- odpis aktu zgonu małżonka,
- dowód osobisty,
- odpis aktu małżeństwa,
- zaświadczenie o stanie zdrowia, jeśli świadczenie wypłacane będzie z tytułu niezdolności do pracy,
- oświadczenie o nieotrzymywaniu dochodów z pracy zarobkowej/prowadzenia działalności gospodarczej.
Dokumenty można złożyć osobiście w jednostce terenowej ZUS, elektronicznie przez PUE lub listownie.
Więcej o rentach przeczytasz na Bizblog.pl:
Ile wynosi renta rodzinna?
Wysokość renty rodzinnej zależy od wysokości świadczenia emerytalnego, jakie zmarły otrzymywał za życia. W pewien sposób zależy ona również od ilości uprawnionych do pobierania. Świadczenie wynosi:
- 85 proc. świadczenia zmarłego – jeśli do pobierania renty uprawniona jest jedna osoba,
- 90 proc. świadczenia zmarłego – gdy uprawnione do renty są dwie osoby,
- 95 proc. świadczenia zmarłego – gdy rentę pobierają trzy osoby lub więcej.
Minimalna renta rodzinna wynosi od 1 marca 2024 roku 1 780,96 zł. ZUS wypłaca jedno świadczenie, niezależnie od tego, ile osób jest do niego uprawnionych.
Emerytura po mężu – czy zawsze się opłaca?
Emerytura po mężu to określenie z dawnych lat, choć w języku potocznym funkcjonuje do dziś. Wzięło się stąd, że kiedyś kobiety nie pracowały, zatem po śmierci męża pozostałyby bez środków do życia, gdyby nie renta rodzinna. Na przestrzeni lat, ze względu na dłuższą średnią długość życia kobiet, wniosek o świadczenie składało wiele wdów. Obecnie jednak kobiety same pracują na swoją emeryturę, dlatego po śmierci męża powinny rozważyć, czy renta rodzinna rzeczywiście będzie dla nich opłacalna. Należy pamiętać, że nie można pobierać jednocześnie dwóch świadczeń – emerytury własnej i renty po mężu. Wynosi ona 85 proc. świadczenia podstawowego (jeśli wdowa jest jedynym świadczeniobiorcą), co w przeliczeniu nie zawsze okazuje się korzystne. Warto pamiętać, że renta rodzinna to uprawnienie nie tylko kobiet, ale i mężczyzn. Nie należy mylić jej z tak zwaną rentą wdowią, która wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku i będzie wypłacana na zupełnie innych zasadach.
