Renta rodzinna - kiedy i komu przysługuje? Ile wynosi?
Renta rodzinna stanowi finansową rekompensatę dla osób uprawnionych, których członek rodziny w chwili śmierci miał prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Mogą się o nią starać dzieci oraz małżonek, a w szczególnych przypadkach również wnukowie, rodzeństwo oraz rodzice zmarłego. Na jakich zasadach organ rentowy wypłaca świadczenie?
Renta rodzinna – kiedy i komu przysługuje?
O przyznanie renty rodzinnej mogą ubiegać się:
- dzieci zmarłego, które nie ukończyły 16. roku życia bądź 25. roku życia, jeśli nadal się uczą. Świadczenie przysługuje natomiast bez względu na wiek dzieciom, które są trwale niezdolne do pracy,
- wnukowie i rodzeństwo, którzy na co najmniej rok przed śmiercią zostali przyjęci na wychowanie,
- innym dzieciom przyjętym na co najmniej rok przed śmiercią na wychowanie,
- małżonkom, którzy do dnia śmierci pozostawali we wspólności małżeńskiej, jeśli mają ukończone 50 lat lub są niezdolni do pracy albo wychowują co najmniej jedno dziecko uprawnione do renty rodzinnej, które nie ukończyło 16. roku życia lub 18. roku życia, jeśli wciąż się uczy.
Jeśli wdowa lub wdowiec nie spełnia wyżej wymienionych warunków i nie posiada źródła utrzymania, może ubiegać się o rentę rodzinną, jednak jest ona wypłacana wyłącznie przez rok od śmierci małżonka. Prawo przewiduje co prawda możliwość otrzymywania renty przez 2 kolejne lata, ale uprawniony do niej musi brać udział w szkoleniu przygotowującym do podjęcia pracy zarobkowej.
W wyjątkowych sytuacjach rentę rodzinną mogą również otrzymać rodzice zmarłego – dotyczy to osób spełniających warunki jak dla osób owdowiałych bądź takich, które były utrzymywane przez dziecko przed jego śmiercią.
Ile wynosi renta rodzinna?
Wysokość renty rodzinnej zależy od tego, ile osób uprawnionych jest do jej pobierania. Co do zasady, może być ona przyznana więcej niż jednemu członkowi rodziny. Wartość świadczenia wynosi:
- 85 proc. świadczenia przysługującego zmarłemu – jeśli do pobierania renty uprawniona jest jedna osoba,
- 90 proc. świadczenia przysługującego zmarłemu – jeśli do pobierania renty uprawnione są dwie osoby,
- 95 proc. świadczenia przysługującego zmarłemu – jeśli do pobierania renty uprawnionych jest więcej osób.
Wszystkim uprawnionym przysługuje jedna renta, którą w razie potrzeby ZUS dzieli między nich. Obecnie renta rodzinna nie może być niższa niż 1588,44 zł.
Co istotne, osoba uprawniona do otrzymania świadczenia może się go zrzec, występując ze stosownym wnioskiem. Wtedy też organ rentowy ponownie przelicza wysokość renty przypadającą na jednego członka rodziny. Taka sytuacja często ma miejsce, gdy rodzic zrzeka się swojej części wsparcia na rzecz dziecka bądź na odwrót. Osoba, która zrezygnowała z pobierania świadczenia, ma prawo w każdym momencie ponownie się o nie ubiegać.
Czytaj też: Renta z tytułu niezdolności do pracy
Kto i w jaki sposób wypłaca rentę rodzinną?
Organem, który wypłaca rentę rodzinną, jest ZUS. Przysługuje ona nie wcześniej niż od miesiąca, w którym złożono stosowny wniosek. Uprawniony do świadczenia otrzymuje pieniądze na rachunek bankowy lub za pośrednictwem Poczty Polskiej.
Renta rodzinna a pozostałe przychody
Renta rodzinna to świadczenie, którego celem jest zapewnienie bytu członkom rodziny po śmierci ubezpieczonego. Pobierając ją, należy zwrócić uwagę na inne osiągane przychody (także te osiągane z tytułu umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej), gdyż przekroczenie pewnego pułapu może wiązać się ze zmniejszeniem, a nawet zawieszeniem świadczenia. Jeśli przychód jest wyższy niż 7o proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale niższy niż 130 proc. tej kwoty, renta zostaje zmniejszona o sumę przekroczenia.
Niemniej jednak w przypadku, gdy uprawniony osiągnie przychód w kwocie wyższej niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ZUS zawiesza wypłatę renty. W praktyce oznacza to, że osoba pobierająca świadczenie może pracować, ubiegać się o stypendium czy innego rodzaju dodatek finansowy, lecz należy pilnować, by nie przekroczyć ustawowych limitów.
