Pompy ciepła rozchwytywane w Polsce. Idziemy na rekord
Poznaliśmy statystyki rządowego programu Czyste Powietrza za okres od stycznia 2022 r. do stycznia 2023 r. Dzięki tym danym trochę wyjaśniło się to, skąd Polska jest nagle najdynamiczniej rosnącym rynkiem pomp ciepła w Europie. Takich urządzeń wszak przybywa w naszym kraju lawinowo. Nawet w skali jednego miesiąca jest ich nawet 2–3 razy więcej od tradycyjnych kotłów gazowych kondensacyjnych. I wychodzi na to, że w tym roku też będziemy pod tym względem przewodzić całej Europie.
Program Czyste Powietrze na razie nie ma zbyt dużo powodów do dumy. Po 4,5 latach funkcjonowania wypłacono raptem ok. 4,6 mld zł dotacji, co stanowi tylko 4,4 proc. całego budżetu, rozpisanego na 10 lat na kwotę 103 mld zł. Ale zapowiadano, że po ostatnich zmianach, które m.in. zwiększyły maksymalną dotację do ponad 136 tys. zł, program ma dostać rozpędu. I rzeczywiście coś jest na rzeczy. Jak na to wskazują tygodniowe statystyki, ostatnio znowu udało się przekroczyć liczbę 4000 wniosków.
Czyste Powietrze, czyli pierwsze miejsce dla pomp ciepła
Okazuje się, że na beneficjentów programu Czyste Powietrze spory wpływ ma zarówno kryzys energetyczny, jak i wojna na Ukrainie, która zdeptała całkowicie zaufanie do gazu z Rosji. Bardzo dobrze to ukazują roczne statystyki programu: od stycznia 2022 r. do stycznia 2023 r. Okazuje się, że w tym okresie zdecydowanie najpopularniejszym urządzeniem zamiast węglowego kopciucha są pompy ciepła. Jeszcze na początku ubiegłego roku w tym zestawieniu przodowały kotły gazowe z 40 proc. udziałem. Na drugim miejscu plasowały się pompy ciepła (33 proc.), a na trzecim - kotły na biomasę (28 proc.).
Wszystko zmieniło się rok temu, w marcu 2022 r. Wtedy na fotel lidera wskoczyły pompy ciepła i tak jest do teraz. W styczniu 2023 r. udział tych urządzeń w programie Czyste Powietrze wyniósł już 64 proc. Na drugim miejscu są kotły gazowe (24 proc.) i te na biomasę - 10 proc. W efekcie mocno zmniejsza się dystans między kotłami gazowymi a pompami ciepła, patrząc na cały okres funkcjonowania programu - od września 2018 r. W tym zestawieniu dalej przodują kotły gazowe (38,51 proc.), ale pompy ciepła coraz bardziej depczą im po piętach (23,84 proc.). Kotły na biomasę już są na trzecim miejscu z wynikiem 19,68 proc.
Polska obroni tytułu mistrza Europy?
Ten polski boom na pompy ciepła bardzo wyraźnie widać też w skali całej Europy. Zgodnie z rankingiem Europejskiego Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA) Polska zanotowała największy, procentowy wzrost sprzedaży pomp ciepła - o 102 proc. Wyprzedziliśmy Czechów (99 proc.), Holendrów (80 proc.), Belgów (66 proc.), Szwedów (60 proc.), Austriaków (59 proc.), Niemców (53 proc.) i Finów (52 proc.). W sumie, analizując sytuację w 16 państwach europejskich, w 2022 r. sprzedano ok. 3 mln pod ciepła, czyli o 38 proc. więcej niż miało to miejsce rok wcześniej. Jeszcze w lutym br. Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) wyliczała, że dynamika sprzedaży takich urządzeń typu powietrze-woda w 2023 r. wyniesie 40–50 proc. Teraz tamtejsi eksperci bardziej skłaniają się do poziomu 30–40 proc.
Rynek pomp ciepła oczekuje też przygotowywanej przez Komisję Europejską unijnej strategii dla tych urządzeń - tak, jak miało to miejsce w przypadku fotowoltaiki. Może to nastąpić już za kilka miesięcy.
