Masz tyle lat? To czas, gdy zarabiasz najwięcej w życiu

GUS dopiero od niedawna pokazuje najbliższe prawdzie dane o zarobkach Polaków z dużą częstotliwością. Dotąd pokazywał je nam raz na dwa lata, teraz ujawnia je co miesiąc, ale nie na bieżąco, a z dużym opóźnieniem. Te najnowsze dotyczą wynagrodzeń w sierpniu 2024 r. A są najbliższe prawdzie z dwóch powodów.

Po pierwsze to dane o medianie wynagrodzeń, co oznacza, że dokładnie połowa z nas zarabia więcej, a połowa mniej niż podana przez GUS wartość środkowa. A ta wartość środkowa w sierpniu 2024 r. wyniosła 6 697,52 zł brutto.

Po drugie, to dane na temat wynagrodzeń w gospodarce narodowej - to najszersza miara obejmująca największą grupę pracujących, bo są w tej grupie również mikrofilmy oraz cały sektor budżetowy. Tymczasem średnia krajowa, o której najczęściej słyszycie, to średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, które nie uwzględnia zarobków ani budżetówki, ani firm zatrudniających poniżej 9 pracowników.

Więcej wiadomości z rynku pracy

A zatem z tych najlepiej oddających rzeczywistość danych wynika, że Polacy tak naprawdę zarabiają o 18 proc. mniej, niż pokazuje zwykła statystyczna średnia.

Po kolei: w sierpniu 2024 r. średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło prawie 8,19 tys. zł brutto, a w całej gospodarce narodowej o ok. 20 zł mniej - 8,17 zł brutto. Różnica jest niewielka, kiedyś była znaczniejsza, bo budżetówka zaniżała średnią, ale ostatni czas to spore podwyżki dla sektora budżetowego oraz silny wzrost płacy minimalnej, który dotyczy głównie tych najmniejszych firm, różnica więc się trochę wypłaszcza.

Przy okazji warto wejrzeć, jak bardzo różnią się płace w Polsce w zależności od wielkości firmy właśnie. O ile w mikrofirmach zatrudniających do pięciu pracowników średnia płaca to 5,3 tys. zł brutto, to w firmach zatrudniających powyżej tysiąca pracowników to ponad 9,68 tys. zł brutto - różnica jest niemal dwukrotna. Przy czym w tych pierwszych pracuje 4 mln osób, w tych drugich tylko 2,8 mln.

Ale przejdźmy do sedna, czyli do mediany zarobków. Ta bowiem wynosi 6 697,52 zł brutto i jest o 18 proc. niższa niż średnie wynagrodzenie. I znów rzut oka na rozkład:

Oczywiście nie zdziwi was, że kobiety zarabiają mniej niż mężczyźni. Mediana wynagrodzeń dla mężczyzn wyniosła 6,98 tys. zł i była o 540 zł wyższa niż dla kobiet. Niepokojące, że ta różnica między płciami ostatnio wzrosła. O ile w styczniu 2024 r. wynosiła 6,5 proc., o tyle w sierpniu wzrosła do 8 proc.

Pozornie dziwne rzeczy dzieją się w grupie wiekowej 35-44 lata. Jest to grupa, w której generalnie mediana jest najwyższa i wyniosła w sierpniu 2024 r. 6 952,6 zł, czyli że to szczyt zarobkowy w cyklu życia Polaków.

Ale jak podzielimy ten obraz ze względu na płeć, okaże się, że to również grupa wiekowa, w której jest największa dysproporcja w medianie kobiet i mężczyzn i wynosi aż 13 proc. Mówiąc prościej, w tej grupie wiekowej mediana wynagrodzeń kobiet jest aż o 975 zł niższa niż mężczyzn.

Przyczyna jest jasna - to czas kary za macierzyństwo na rynku pracy. I najwyraźniej jednocześnie czas nagrody za ojcostwo, bo skoro kobiety w tej grupie zaniżają średnią, ktoś musi ją zawyżać. I zawyża ostro, skoro to najlepiej wynagradzana grupa wiekowa.