Polska nie tylko od lat jest pogrążona w kryzysie demograficznym, ale współczynnik dzietności coraz szybciej spada. Już dziś do pierwszych klas idzie dużo mniej dzieci niż 10 czy 20 lat temu, a z każdym rokiem będzie pod tym względem coraz gorzej, a to oznacza, że zapotrzebowanie na nauczycieli będzie się zmniejszać. Od 1 września wchodzi emerytura nauczycielska, czyli rządowy program zachęcający nauczycieli do odchodzenia z zawodu.
W połowie 2023 roku weszła w życie nowelizacja Karty Nauczyciela, która wprowadziła wiele zmian w sposobie organizacji pracy szkół, ale najważniejszą nowością jest umożliwienie nauczycielom spełniającym określone warunki przejście na emeryturę w wieku niższym niż określony w ustawie emerytalnej. Przepisy regulujące to świadczenie wchodzą w życie 1 września 2024 r., ale z emerytury nauczycielskiej będą mogli skorzystać tylko nauczyciele spełniający określone warunki.
Dla kogo emerytura nauczycielska?
Po pierwsze z prawa do nowego świadczenia będą mogli skorzystać nauczyciele, którzy rozwiążą na swój wniosek stosunek pracy, albo dojdzie do rozwiązania stosunku pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy z powodu całkowitej likwidacji szkoły, ograniczenia planu nauczania w szkole czy po pół roku pozostawania nauczyciela w stanie nieczynnym.
Nowe świadczenie jest przeznaczone tylko dla tych osób, które rozpoczęli przed 1 stycznia 1999 r. faktyczne wykonywanie pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego. Co więcej, muszą mieć okres składkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego.
Więcej o działaniach ZUS-u przeczytacie w tych tekstach:
Potencjalnym beneficjentom emerytury nauczycielskiej nie może też przysługiwać prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek, a wysokość tej emerytury nie jest niższa niż kwota najniższej emerytury określonej w ustawie emerytalnej.
Na nową emeryturę nauczycielską mogą przejść, począwszy od:
- 1 września 2024 r. - nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 r.
- 1 września 2025 r. - nauczyciele urodzeni po 31 sierpnia 1966 r., a przed 1 września 1969 r.
- 1 września 2026 r. - nauczyciele urodzeni po 31 sierpnia 1969 r.
Wnioski od sierpnia
Warto zwrócić uwagę, że warunki wymagane do nabycia uprawnień do nowej emerytury nauczycielskiej są takie same dla kobiet i mężczyzn. Wniosek o nową emeryturę nauczycielską trzeba jednak złożyć przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Co istotne, prawo do nowej emerytury nauczycielskiej nie ustaje w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że osoby, które będą uprawnione do nabycia prawa do świadczenia od 1 września 2024 r., czyli nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 r., będą mogli złożyć wniosek najwcześniej w sierpniu 2024 r., czyli miesiąc przed wejściem w życie przepisów. Wszystkie wcześniej złożone wnioski zostaną odrzucone.