Bilans zamknięcia. Kiedy należy go sporządzić?
Bilans zamknięcia roku to jeden z elementów sprawozdania finansowego. Sprawdź, kiedy, kto i jakich zasadach powinien go sporządzić.
Czym jest bilans zamknięcia roku?
Bilans zamknięcia roku to element sprawozdania finansowego, na które składają się też rachunek zysków i strat, informacji dodatkowej. W niektórych firmach dodatkowo sporządza się rachunek przepływów pieniężnych i zestawienie zmian w kapitale własnym.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości bilans jest zestawieniem majątku przedsiębiorstwa (aktywa) i źródeł jego finansowania (pasywa). Należy dążyć do tego, aby po obu stronach zaprezentować taką samą kwotę, czyli sumę bilansową.
Bilans zamknięcia sporządza się po zakończeniu roku obrotowego. Jeśli dla przedsiębiorstwa jest on tożsamy z rokiem kalendarzowym, to bilans należy przygotować na 31 grudnia. Co ważne, bilans zamknięcia roku poprzedniego jest zarazem bilansem otwarcia następnego roku.
Elementy bilansu zamknięcia
W bilansie zamknięcia po lewej stronie prezentujemy aktywa, po prawej pasywa. Aktywa dzieli się na:
- trwałe – termin zapadalności jest dłuższy niż rok. Są to np. środki trwałe, należności długoterminowe, długoterminowe inwestycje finansowe i niefinansowe,
- obrotowe – termin zapadalności jest krótszy niż rok. Są to m.in. zapasy, należności i inwestycje krótkoterminowe.
Natomiast pasywa dzielimy na:
- kapitały – w tym przede wszystkim kapitał własny oraz kapitał zapasowy, kapitał z aktualizacji wyceny bądź zysk/stratę netto,
- zobowiązania i rezerwy na zobowiązania – są to elementy kapitału obcego (zwrotnego).
Kiedy należy sporządzić bilans zamknięcia?
Bilans zamknięcia sporządza się na ostatni dzień roku obrotowego, a także:
- na dzień zakończenia działalności jednostki,
- na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej,
- w jednostce przejmowanej na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę, to jest na dzień wpisu do rejestru tego połączenia,
- na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek, jeżeli w wyniku podziału lub połączenia powstaje nowa jednostka,
- na dzień poprzedzający postawienie jednostki w stan likwidacji lub upadłości,
- na inny dzień, jeśli wskazują na to odrębne przepisy.
Więcej poradników znajdziesz na Bizblog.pl:
Zasady bilansowe
Sporządzając bilans, księgowi muszą kierować się tzw. złotymi zasadami. Należą do nich:
- zasada równowagi bilansowej – aktywa zawsze muszą równać się pasywom, co oznacza, że każdy składnik majątku musi mieć swoje źródło finansowania,
- zasada ostrożnej wyceny – wartość bilansowa aktywów nie może być zawyżona, a pasywów zaniżona,
- zasada rzetelnej wyceny – wszystkie wartości bilansowe muszą być wykazane w kwocie prawdziwej,
- zasada ciągłości bilansowej – w kolejnych latach należy przyjąć te same zasady wyceny składników majątku.
O ile pierwsze trzy zasady są praktycznie nienaruszalne, o tyle od ostatniej zasady obowiązują pewne wyjątki. Sposób wyceny aktywów i pasywów może ulec zmianie, jeśli jest to uzasadnione prawnie i ekonomicznie. Innymi słowy, jeżeli nowa metoda wyceny lepiej obrazuje wartości, można ją zastosować.
W teorii rachunkowości wyróżnia się dodatkowo dwie reguły bilansowe: złotą i srebrną. Złota reguła bilansowa zakłada, że 100 proc. aktywów trwałych pokrywane jest kapitałem własnym. Wynika to ze specyfiki tych składników majątku, które są trudne do upłynnienia.
Srebrna reguła bilansowa nakazuje, by kapitał stały (kapitał własny i zobowiązania długoterminowe) finansował aktywa stałe przynajmniej w 2/3.
