Rządowe plany dotyczące energii postawiły na baczność ekspertów. Będzie się działo
Nowy Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK) wzbudza coraz więcej emocji. Okazuje się, ze poprawiony dokument zakłada zdecydowanie wcześniejsze odejścia od węgla, względem pierwotnych planów transformacji energetycznej, które wskazywały na fedrowanie do 2049 r. Ale liczne organizacje pozarządowe i think tanki boją się, że wszystko znowu będzie spisane na kolanie. Dlatego apelują o przeprowadzenie konsultacji publicznych.
To ważny moment. Bo może w końcu zaczniemy traktować transformację energetyczną na poważnie. I przy tej okazji spiszemy jakiś realny harmonogram? Przypomnijmy, że do tej pory jedyną tak po paradzie datą graniczną był 2049 r. To wtedy, zgodnie z podpisaną w maju 2021 r. umową społeczną między rządem a górnikami, mieliśmy zamykać ostatnią kopalnię. Za 25 lat, na rok przed osiągnięciem przez całą UE (więc Polskę też) neutralności klimatycznej. Udawanie, że ten plan ma ręce i nogi trwało i tak już za długo.
Spisany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska od nowa KPEiK wywraca jednak te wcześniejsze ustalenia do góry nogami. Jeden ze scenariuszy zakłada, że w 2030 r. polskie elektrownie będą spalać co najwyżej 16–17 mln t węgla, w 2035 r. to ma być jedynie 8 mln t, a w 2040 r. maksymalnie 3 mln t. Umowa społeczna zaś wskazuje na wydobycie na poziomie ponad 30 mln t rocznie w 2030 r. To dwa inne światy. Tyle tylko, że ostateczny kształt znowelizowanego KPEiK nie jest cały czas znany. Resort klimatu i środowiska nie chce uchylić nawet rąbka tajemnicy. Ale być może za chwilę to się zmieni.
Transformacja energetyczna: będzie dialog z rządem?
A wszystko za sprawą apelu ponad 30 think tanków i organizacji pozarządowych, które bardzo chcą uczestniczyć w formowaniu ostatecznej wersji KPEiK, jak też całej transformacji energetycznej made in Poland. Ale na razie nie jest im to dane. Stąd apel przesłany na ręce Pauliny Hennig-Kloski, szefowej MKiŚ.
Więcej o transformacji energetycznej przeczytasz na Spider’s Web:
Polska stoi przed koniecznością pilnego przyspieszenia transformacji energetycznej oraz budowy gospodarki neutralnej klimatycznie w sposób odpowiedzialny społecznie. Odpowiednio zaprojektowane działania wzmocnią nasze bezpieczeństwo i długookresową odporność na szoki klimatyczne, społeczne i gospodarcze. Przygotowanie skutecznej odpowiedzi na te bezprecedensowe wyzwania wymaga uwzględnienia perspektyw wszystkich sektorów oraz grup społecznych - czytamy tam.
Dlatego, zdaniem apelujących, niezbędne jest przeprowadzenie bez zbędnej zwłoki rzetelnych konsultacji publicznych dotyczących aktualizacji KPEiK i całej transformacji energetycznej. Przypomnijmy, że Polska miała czas do 30 czerwca na przedstawienie jego ostatecznej wersji. I znowu nie dochowaliśmy tego terminu.
Rząd nie ma żadnego harmonogramu
Sygnatariusze apelu przypominają, że konsultacje publiczne są jednym z najważniejszych etapów tworzenia nowoczesnych polityk i gwarantem ich wysokiej jakości. Poprawiają tworzone rozwiązania, pozwalają na lepsze rozpoznanie stanowisk wszystkich zainteresowanych stron. Niestety, na razie nie do końca nawet wiadomo, o czym tu rozmawiać.
Rząd nie przedstawił dotąd klarownego harmonogramu, nie tylko w zakresie dokończenia aktualizacji Krajowego Planu, ale także dalszych prac nad innymi dokumentami o kluczowym znaczeniu dla transformacji klimatyczno-energetycznej, w tym zaktualizowanej Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. Polska jest także jedynym państwem Unii, które wciąż nie przygotowało długoterminowej strategii określającej nasz wkład w osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 r. - przypominają apelujący.
Pod tym apelem podpisały się m.in. takie podmioty jak: Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, Fundacja Frank Bold, Fundacja WWF Polska, Koalicja Klimatyczna, Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła, Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej, Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki, Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, a także Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć.
