System kaucyjny. Wytyczne dla właścicieli sklepów
System kaucyjny to nowe obowiązki dla sklepów powyżej 200 mkw. oraz mniejszych punktów. Będą one pobierać kaucję, przyjmować opakowania i zwracać pieniądze. Sprawdź, jak działa system kaucyjny i jaka rola przypadnie sklepom w jego wdrażaniu.

System kaucyjny – najważniejsze informacje
Na początek przypomnijmy, na czym polega system kaucyjny i kto w nim uczestniczy. Od 1 października 2025 roku producenci wprowadzający na rynek produkty w:
- butelkach PET o pojemności do 3 l,
- butelkach szklanych wielorazowych o pojemności do 1,5 l,
- puszkach metalowych o pojemności do 1 l,
mają obowiązek umieszczać na nich informacje dotyczące kaucji. Konsument uiszcza ją przy zakupie, a następnie odbiera, oddając ww. opakowania w punkcie zbiórki.
System kaucyjny na służyć efektywnej zbiórce odpadów, które można poddać recyklingowi.
Sklepy spożywcze w systemie kaucyjnym
W kontekście systemu kaucyjnego sklepy można podzielić na dwa rodzaje: o powierzchni powyżej 200 mkw. i mniejsze. Mowa oczywiście wyłącznie o sklepach spożywczych. Te, których powierzchnia przekracza 200 mkw., mają obowiązek pobierać kaucję, przyjmować puste opakowania zwrotne i wydawać kaucję konsumentowi. Natomiast na właścicieli mniejszych sklepów nałożono obowiązek pobierania kaucji i przyjmowania pustych butelek szklanych.
Wejście w system kaucyjny jest więc obowiązkowe dla wszystkich przedsiębiorców prowadzących sklepy, w których handluje się opakowaniami zwrotnymi. Wiąże się ono z:
- wyznaczeniem powierzchni, na której staną automaty do odbioru butelek,
- zakupem automatów do odbioru opakowań,
- wyznaczeniem miejsca do składowania zebranych opakowań,
- koniecznością dopełnienia formalności administracyjnych.
Maciej Ptaszyński, prezes Polskiej Izby Handlu, szacuje, że system kaucyjny będzie dotyczył 20-30 tys. sklepów w całym kraju. Przygotowania do jego uruchomienia będą kosztowne, a jak łatwo się domyślić, przynajmniej część wydatków sklepy będą próbowały przerzucić na konsumentów.
Więcej o systemie kaucyjnym znajdziesz na Bizblog.pl:
Jak sklepy przygotowują się do systemu kaucyjnego?
Do 1 października pozostało niewiele czasu. Sklepy, w których staną automaty do odbioru butelek, przygotowują się do niego już od kilku miesięcy. Recyklomaty stanęły już w niektórych sklepach sieci Aldi, Lidl, Biedronka czy Auchan. Obecnie jednak urządzenia znajdują się w fazie testów, podobnie jak cały projekt. Przedstawiciele sieci nie ukrywają, że przygotowania do systemu kaucyjnego pochłaniają ogromne sumy, a dodatkowo wymagają wprowadzenia pewnych zmian natury logistycznej.
Właściciele mniejszych sklepów co prawda nie muszą inwestować w recyklomaty, ale mają obowiązek rozliczać się z Operatorem Systemu z pobranej kaucji. Do nowych zadań muszą więc przygotować swoich pracowników. Kolejnym wyzwaniem jest też nawiązanie współpracy z wybranym operatorem.
System kaucyjny a konkurencyjność sklepów
Na chwilę obecną system kaucyjny postrzegany jest przez handlowców głównie przez pryzmat kosztów. Tymczasem Ptaszyński przyznaje, że w dłuższe perspektywie przystąpienie do niego sklepów o większej powierzchni wpłynie na ich konkurencyjność. Konsument, który oddaje opakowania w jednym z punktów, nie będzie udawał się gdzie indziej, aby ponownie zakupić napój. Taka zależność może zwiększać zyski sklepów sieciowych, a jednocześnie osłabiać pozycję lokalnych sklepów spożywczych, których sytuacja i tak jest już trudna.
Wyzwania podatkowe związane z systemem kaucyjnym
Logistyka i finanse to nie wszystko – do problemów wynikających z systemu kaucyjnego dochodzą jeszcze podatki, a konkretnie podatek VAT. Kaucja wypłacona co prawda nie będzie nim objęta, ale już zatrzymana powinna zostać opodatkowana. Na tym tle pojawiają się wątpliwości chociażby w zakresie dostosowania systemów rozliczeniowych. Sklepy będą więc musiały poradzić sobie z nowymi wyzwaniami, które wciąż się ujawniają.