Renta socjalna. Kto może ją otrzymać?
Renta socjalna to świadczenie przysługujące osobom całkowicie niezdolnym do pracy, które ukończyły 18. rok życia. Obecnie wynosi niecałe 1500 zł, ale władza zapowiada jej wzrost do poziomu minimalnego wynagrodzenia za pracę. Komu przysługuje renta socjalna i jakie warunki trzeba spełnić, aby ją otrzymać?
Renta socjalna – świadczenie dla osób całkowicie niezdolnych do pracy
Renta socjalna to świadczenie, które mogą otrzymać osoby całkowicie niezdolne do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu. Naruszenie musi powstać:
- przed ukończeniem 18. roku życia,
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia,
- w trakcie nauki w szkole doktoranckiej.
Całkowita niezdolność do pracy oraz przewidywany okres jej trwania ustalane są przez lekarza orzecznika ZUS. W uzasadnionych przypadkach renta socjalna może zostać przyznana na stałe, jeśli całkowita niezdolność do pracy jest trwała.
Komu nie przysługuje renta socjalna?
Renta socjalna nie przysługuje osobom, które mają ustalone prawo do:
- emerytury,
- renty,
- świadczenia przedemerytalnego,
- zasiłku przedemerytalnego,
- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- świadczenia o charakterze renty pobieranym z instytucji zagranicznej.
Renty nie otrzyma też osoba, która jest posiadaczem gospodarstwa rolnego o powierzchni użytków rolnych przekraczających 5 ha przeliczeniowych. Świadczenie mogą natomiast pobierać osoby otrzymujące rentę rodzinną, jeśli nie przekracza ona 200 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Jak wnioskować o rentę socjalną?
Chcąc uzyskać rentę socjalną, należy złożyć w ZUS następujące dokumenty:
- wniosek o przyznanie świadczenia,
- zaświadczenie OL-9 o stanie zdrowia,
- inne zaświadczenia medyczne potwierdzające stan zdrowia wnioskującego,
- wywiad zawodowy – formularz OL-10,
- oświadczenie, czy wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości rolnej o powierzchni przekraczającej 5 ha,
- zaświadczenia przygotowane przez pracodawcę (jeśli wnioskodawca pozostaje w stosunku pracy),
- zaświadczenie o kwocie osiąganego przychodu.
Wniosek wraz z niezbędnymi załącznikami składa osoba, której renta ma zostać przyznana. Może to za nią zrobić przedstawiciel ustawowy, opiekun albo osoba trzecia, posiadająca stosowne pełnomocnictwo.
Ile wynosi renta socjalna w 2024 roku?
Kwota renty socjalnej wynosi obecnie 1 588,44 zł brutto, co po odjęciu składki na ubezpieczenie zdrowotne daje 1 445,00 zł netto. Świadczenia podlega corocznej waloryzacji, a najbliższa będzie miała miejsce 1 marca. Warto jednak pamiętać, że jeśli niepełnosprawny osiąga przychód wyższy niż 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, kwota renty zostanie odpowiednio zmniejszona. Po przekroczeniu 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ZUS zawiesi wypłatę świadczenia.
Więcej o zasiłkach przeczytasz na Bizblog.pl:
Wyższa renta socjalna w 2024 r.? Trwają prace w Sejmie
25 stycznia 2024 r. w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu obywatelskiego dotyczącego zmiany ustawy o rencie socjalnej. Zgodnie z nim kwota świadczenia miałaby być równa kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę. Aktualnie wynosiłaby więc 4242 zł brutto, a od 1 lipca 2024 roku – 4300 zł brutto. Zdaniem wnioskodawców taka kwota pozwoliłaby pokryć większość kosztów związanych z utrzymaniem osoby niepełnosprawnej.
Warto zauważyć, że renta socjalna na nowych zasadach byłaby wyższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w ujęciu netto. W przypadku pracowników dokonuje się bowiem odliczenia składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy. Tymczasem od renty socjalnej odprowadzana jest jedynie składka zdrowotna.
Zmiany planowo mają wejść w życie w marcu 2024 r., jednak na dzień dzisiejszy nie podjęto jeszcze żadnych konkretnych decyzji. Projekt dotyczący zmiany wysokości renty socjalnej nie jest niczym nowym - wpłynął on do sejmu blisko rok temu, 7 marca 2023 r. Dopiero teraz pojawiły się zapewnienia dotyczące podniesienia świadczenia, jednak wraz z nim nie zmieniłyby się warunki przyznawania ani zawieszania renty socjalnej.
