Renta socjalna. Komu przysługuje? Ile wynosi?
Renta socjalna stanowi wsparcie dla osób niezdolnych do pracy. Świadczenie przyznawane jest na stałe bądź okresowo w zależności od charakteru niezdolności. Obecnie jej wartość plasuje się na niskim poziomie, jednak trwają pracę nad podwyższeniem świadczenia.
Kto może ubiegać się o rentę socjalną?
Renta socjalna to świadczenie wypłacane przez ZUS osobom niezdolnym do podjęcia pracy. Aby je otrzymać, należy spełnić warunki ustawowe. Renta może zostać przyznana osobom, które:
- ukończyły 18. rok życia (wyjątek stanowią kobiety, które wyszły za mąż po ukończeniu 16. roku życia),
- otrzymały orzeczenie o niezdolności do pracy wydane przez lekarza orzecznika ZUS.
Co istotne, niezdolność do pracy powinna powstać przed 18. rokiem życia, w trakcie nauki w szkole (przed 25. rokiem życia) lub w trakcie studiów doktoranckich. Świadczenie przyznawane jest na stałe, o ile występuje trwała niezdolność na pracy. W pozostałych przypadkach otrzymuje się je okresowo.
Procedura ubiegania się o rentę socjalną
Wniosek o przyznanie renty socjalnej składa się w jednostce terenowej ZUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania. Do wniosku należy dołączyć:
- zaświadczenie o stanie zdrowia (OL-9) wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku,
- dokumentację medyczną, która może pomóc w ocenie stanu zdrowia ubiegającego się o rentę,
- dokumenty od pracodawcy – w przypadku osób pracujących,
- oświadczenie o posiadaniu nieruchomości rolnej – dotyczy nieruchomości o powierzchni powyżej 5 hektarów.
Po rozpatrzeniu wniosku, ZUS wydaje decyzję dotyczącą przyznania lub odmowy przyznania świadczenia. W drugim przypadku wnioskodawcy przysługuje możliwość odwołania, które składa do 14 dni od otrzymania orzeczenia komisji lekarskiej. Jeśli wniosek ponownie zostanie odrzucony, istnieje możliwość wniesienia odwołania do sądu okręgowego – wnioskodawca ma na to miesiąc od dnia otrzymania decyzji.
Więcej o świadczeniach przeczytasz na Bizblog.pl:
Renta socjalna a praca zawodowa
Świadczeniobiorcy mają możliwość podjęcia zatrudnienia, przy czym powinni o tym poinformować ZUS. Jeśli osiągają przychód niższy niż 70 proc. minimalnego wynagrodzenia, renta socjalna wypłacana jest w pełnej wysokości. Gdy miesięczny przychód przekracza 70 proc., ale jest niższy niż 130 proc. minimalnego wynagrodzenia, wartość świadczenia zmniejszana jest proporcjonalnie. Tymczasem ci, którzy zarabiają więcej niż 130 proc. minimalnego wynagrodzenia, muszą liczyć się z zawieszeniem renty socjalnej. Będzie ona ponownie wypłacana dopiero wtedy, gdy świadczeniobiorca nie wykaże przychodu lub wykaże go w niższej, ustawowej wysokości.
Ile wynosi renta socjalna w 2023 roku?
Od marca 2023 r. renta socjalna wynosi 1588,44 zł brutto, co daje około 1455 zł netto. Wartość renty jest corocznie waloryzowana, dopasowując ją do realiów gospodarczych. Niemniej jednak nie trudno zauważyć, że obowiązująca obecnie kwota nie pozwala na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Dlatego też w sejmie znalazł się projekt, zgodnie z którym renta socjalna miałaby wynosić tyle, co minimalne wynagrodzenie za pracę.
Wnioskodawcy podkreślają, że wartość świadczenia pielęgnacyjnego dla dzieci z niepełnosprawnościami została zrównana z minimalnym wynagrodzeniem, stąd nie ma przeciwwskazań do uczynienia tego samego z wartością renty socjalnej. Przekonują, że niezdolne do pracy osoby dorosłe również powinny otrzymywać świadczenie w wyższej kwocie, zwłaszcza że najczęściej muszą utrzymywać się samodzielnie. Na chwilę obecną nie ma jednak wyraźnych sygnałów dotyczących ewentualnego podwyższenia kwoty świadczenia w kolejnym roku.
