Płaca zasadnicza do zmiany. Pracodawcy nie chcą o tym słyszeć
Polskie prawo pracy będzie musiało zostać dostosowane do unijnej dyrektywy o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych, ale prace nad projektem ustawy w tej sprawie idą jak po grudzie. Unijne prawo wymusi podniesienie wynagrodzenia zasadniczego co najmniej do poziomu ustawowej płacy minimalnej, co bardzo nie podoba się wielu firmom. Z drugiej strony taka zmiana będzie korzystna dla pracowników państwowych spółek.
15 listopada 2024 r. minął termin na wdrożenie przepisów unijnej dyrektywy o adekwatnym wynagrodzeniu minimalnym do polskiego porządku prawnego, ale – podobnie jak w wielu innych przypadkach – rząd zaliczył tu poślizg. Prace nad odpowiednim projektem ustawy wciąż trwają i na razie nie wiadomo, kiedy przepisy te realnie wejdą w życie.
Płaca zasadnicza jak minimalna
„Dziennik Gazeta Prawna” zwraca uwagę, że zgodnie z unijną dyrektywą wynagrodzenie minimalne nie będzie już mogło być niższe niż zasadnicze. Obecnie wiele firm stosuje system, w którym wynagrodzenie zasadnicze jest bardzo niskie, ale jest uzupełniane różnego rodzaju dodatkami, co sprawia, że wymóg wypłaty wynagrodzenia minimalnego jest spełniany. Zmiany tego systemu wielu pracodawców nie chce zaakceptować.
Wiele branż ma ugruntowane przez lata systemy wynagrodzeń, w których dodatki odgrywają ważną rolę. Pracodawcy z tych branż przekonują, że podniesienie płacy zasadniczej do poziomu płacy minimalnej może zwiększyć koszty działalności wielu firm. Z drugiej strony zmian oczekują pracownicy wielu spółek Skarbu Państwa, które stosują obecny system, który umożliwia tym spółkom ograniczenie wysokości wypłat pod pretekstem niezrealizowania celów, itp.
Więcej wiadomości na temat wynagrodzeń Polaków
Unijna dyrektywa ma zastosowanie do wszystkich pracowników w Unii Europejskiej, którzy są związani umową o pracę lub pozostają w stosunku pracy określonym przez ustawę, umowy zbiorowe lub praktykę obowiązujące w poszczególnych państwach członkowskich. Celem tej dyrektywy jest poprawa warunków pracy i życia w UE, w szczególności poprzez ustanowienie ram w zakresie adekwatności ustawowych wynagrodzeń minimalnych, promowania rokowań zbiorowych mających na celu ustalanie wynagrodzeń i zwiększenia skutecznego dostępu pracowników do praw do ochrony w postaci wynagrodzenia minimalnego.
Warunki gospodarcze i społeczne
Wynagrodzenie minimalne według dyrektywy to najniższa płaca określona w ustawie lub umowach zbiorowych, którą pracodawca, także w sektorze publicznym, musi wypłacać za pracę w danym okresie. Umowa zbiorowa to pisemne porozumienie dotyczące warunków pracy i zatrudnienia, zawarte przez przedstawicieli pracowników i pracodawców zgodnie z krajowym prawem i praktykami. Może obejmować także umowy uznane za powszechnie obowiązujące.
Co oznacza adekwatne wynagrodzenie minimalne? Dyrektywa stanowi, że minimalne wynagrodzenie uznaje się za odpowiednie, jeśli jest sprawiedliwe w stosunku do wynagrodzeń w danym kraju i zapewnia pracownikom pełnoetatowym godny poziom życia. Każde państwo członkowskie ocenia jego adekwatność, uwzględniając warunki gospodarcze i społeczne, takie jak zatrudnienie, konkurencyjność oraz sytuację w regionach i sektorach. Przy ocenie kosztów utrzymania i zapewnieniu godnego poziomu życia pomocny może być krajowy koszyk towarów i usług. Obejmuje on nie tylko podstawowe potrzeby, jak jedzenie, ubrania i mieszkanie, ale też udział w wydarzeniach kulturalnych, edukacji i życiu społecznym.
