OFE. Korzyści z drugiego filaru emerytalnego

W Polsce system emerytalny opiera się na trzech filarach. Pierwszy to ZUS, drugi – Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE) i ubezpieczenia prywatne. Przy czym, o ile pierwszy filar jest obowiązkowy dla wszystkich ubezpieczonych, o tyle przynależność do OFE i oszczędzanie w ramach ubezpieczeń prywatnych są dobrowolne.

Otwarte Fundusze Emerytalne są prowadzone przez powszechne towarzystwa emerytalne, posiadają osobowość prawną i odrębny majątek. Ich zadaniem jest gromadzenie oraz inwestowanie środków, które w przyszłości będą wypłacone w ramach emerytury.

Do roku 2014 przynależność do OFE była obowiązkowa, dziś natomiast każdy ubezpieczony wybiera sobie sposób oszczędzania na emeryturę. Członkiem OFE może zostać osoba, która:

Jeśli zdecydujesz się odkładać część składki na ubezpieczenie emerytalne w OFE, masz cztery miesiące na zawarcie umowy z wybranym funduszem. Możesz też go zmienić, gdy znajdziesz korzystniejszą ofertę.

Do tej pory twoje pieniądze trafiały wyłącznie do ZUS, jednak obecnie chcesz zacząć oszczędzać w OFE? Możesz do niego przystąpić wyłącznie w czasie tzw. okna transferowego, które uruchamiane jest raz na cztery lata. Wystarczy złożyć stosowne oświadczenie, a następnie zawrzeć umowę z wybranym przez siebie funduszem.

Więcej o emeryturach przeczytasz na Bizblog.pl:

Bez względu na to, czy oszczędzasz w ramach pierwszego, czy pierwszego i drugiego filaru, z twojego wynagrodzenia odprowadzana jest jedna składka na ubezpieczenie emerytalne. Wynosi ona 19,52 proc. podstawy wymiaru. 12,22 proc. z niej zawsze trafia na subkonto ZUS. Jeśli nie jesteś uczestnikiem OFE, pozostałe 7,3 proc. również trafi do ZUS. Jeśli nim jesteś, 4,38 proc. trafia na subkonto ZUS, a 2,92 proc. do OFE. Zatem drugi filar finansowany jest z pewnej niewielkiej części składki na ubezpieczenie emerytalne, ponieważ większość i tak zostaje w ZUS.

W 2014 roku w Polsce przeprowadzono wielką reformę OFE, która widoczna jest m.in. w portfelach funduszy. Dawniej wypełniały je obligacje skarbowe, które uchodzą za bezpieczne (gwarantowane przez państwo) papiery wartościowe. Dziś niemal 80 proc. portfela wypełniają akcje polskich firm, co generuje nieco większe ryzyko. W efekcie wyniki funduszy są w dużym stopniu uzależnione od sytuacji panującej na giełdzie.

Warto przypomnieć, że środki gromadzone w ZUS nie są w ogóle inwestowane. Służą one wyłącznie zaspokajaniu bieżących potrzeb emerytów na podstawie tzw. umowy społecznej, o którą oparty jest polski system emerytalny. Składki podlegają waloryzacji, która nie ma nic wspólnego z obecną sytuacją na rynku papierów wartościowych.

Każdy, kto odprowadza składki ZUS, stoi przed wyborem sposobu oszczędzania na emeryturę. Warto jednak mieć świadomość, że koniec końców i tak pieniądze trafią do ZUS, a proces ten rozpocznie się już na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Świadczenie będzie więc wypłacał jeden podmiot, czyli ZUS. Natomiast kwota, jaka trafi tam z OFE, zależy w dużej mierze od sytuacji rynkowej. Być może w ten sposób uda ci się zaoszczędzić więcej (przypomnijmy, że składki, które trafiają do ZUS, podlegają jedynie waloryzacji), ale nikt nie daje ci pewności.

Marcin Iwuć, ekonomista i autor bloga Finanse Bardzo Osobiste, zauważa, że wybór między ZUS a OFE to balansowanie między ryzykiem politycznym a rynkowym. Dodaje, że bez względu na to, jaką drogę wybierzemy, nasza przyszła emerytura i tak będzie za niska. Dlatego najlepiej nie poprzestawać na dwóch głównych filarach i skorzystać z oferty prywatnych ubezpieczeń emerytalnych, dzięki którym w jesieni życia być może otrzymamy nieco więcej pieniędzy.