Nowa ustawa medialna. Zakaz wydawania prasy przez samorządy i wiele innych zmian
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało raport z konsultacji społecznych założeń do ustawy medialnej. Zgłoszone uwagi mają zostać uwzględnione w przygotowanym projekcie ustawy wdrażającej propozycje zawarte w koncepcji Europejskiego aktu o wolności mediów. Wśród propozycji jest ograniczenie swobody działalności przewodniczącego KRRiT, a także zakaz wydawania prasy przez samorządy.
Europejski akt o wolności mediów to nowe przepisy unijne, które weszły w życie 7 maja, a od 8 sierpnia 2025 r. będą musiały być w pełni stosowane. Prawo to ma chronić pluralizm i niezależność mediów w UE, a także gwarantować, że publiczne i prywatne media „będą mogły lepiej funkcjonować ponad granicami na unijnym rynku wewnętrznym bez nadmiernej presji i z uwzględnieniem cyfrowej transformacji przestrzeni medialnej”.
Akt o wolności mediów: konsultacje
Europejski akt o wolności mediów ma między innymi ma chronić media przed nieuzasadnionym usuwaniem treści online przez bardzo duże platformy internetowe czy zagwarantować przejrzystość reklam państwowych dla dostawców usług medialnych i platform internetowych. Przepisy te zobowiążą też państwa członkowskie, by oceniały, jaki wpływ na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną mają koncentracje firm na rynku mediów.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przygotowało założenia do ustawy, która wprowadzi w Polsce unijny akt o wolności mediów i przeprowadziło w tej sprawie konsultacje społeczne. Wzięli w niej udział nadawcy publiczni, reprezentanci niezależnych mediów lokalnych, samorządy i media samorządowe, organizacje pozarządowe, ale także Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Uczestnicy konsultacji zaproponowali zmianę w sposobie funkcjonowania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji poprzez zapewnienie jej „apolitycznego, pluralistycznego składu” wraz z ograniczeniem swobody działalności Przewodniczącego KRRiT, którego wszelkie decyzje będą wymagały uprzedniej uchwały KRRiT.
Więcej o mediach przeczytacie w tych tekstach:
Kolejna propozycja zakłada zreformowanie i wzmocnienie kompetencyjne rad programowych mediów publicznych, nowelizacji zasad powoływania i funkcjonowania rad nadzorczych i zarządów spółek publicznej radiofonii i telewizji oraz oddzielenie pionu redakcyjnego od zarządczego.
Wśród innych proponowanych zmian znalazło się wprowadzenie przejrzystości wydatkowania środków publicznych na reklamy w mediach na podstawie nowych regulacji prawnych, których polski system prawny do tej pory nie przewidywał. Ma być też wprowadzony zakaz wydawania prasy przez samorządy.
Ochrona przed szpiegowaniem dziennikarzy
Uwagi z konsultacji publicznych uwzględnimy w przygotowanym projekcie ustawy wdrażającej propozycje zawarte w koncepcji europejskiego aktu o wolności mediów, który w grudniu przekażemy do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wraz z wnioskiem o wpis do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów – deklaruje Ministerstwo Kultury.
Europejskie przepisy zakładają, że podejmowanie decyzji redakcyjnych będzie lepiej chronione przed nadmierną ingerencją, a dziennikarze mediów publicznych będą mieli pewność, że ich pracodawca dysponuje odpowiednim, stabilnym i przewidywalnym finansowaniem na potrzeby przyszłych działań zgodnie z realizowaną misją służby publicznej.
W akcie o wolności mediów przewidziano też silne zabezpieczenia poufności dziennikarskich źródeł i materiałów, w tym w kontekście stosowania inwazyjnego oprogramowania szpiegującego przeciwko mediom, dziennikarzom oraz osobom pozostającym w regularnych lub zawodowych kontaktach z mediami lub dziennikarzami.