Dorabianie na emeryturze i rencie. Limity i konsekwencje ich przekroczenia

Każdy emeryt lub rencista ma prawo dorabiać do świadczenia podstawowego. Ci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, nie są objęci żadnym limitem. Natomiast osoby będące na rencie lub wcześniejszej emeryturze, mają pewne ograniczenia w kwocie przychodów. Przekroczenie ustawowego limitu powoduje zmniejszenie kwoty świadczenia lub czasowe zawieszenie prawa do niego.

Emeryci i renciści bez obaw mogą dorabiać, jeśli ich wynagrodzenie nie przekracza kwoty 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Jak podaje GUS, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w IV kwartale 2024 roku wynosiło 8 477,21 zł brutto. Zatem od 1 marca 2025 roku do 31 maja 2025 roku emeryci i renciści mogą dorobić maksymalnie 5 934, 10 zł brutto, jeśli nie chcą otrzymać pomniejszonego świadczenia.

Dorabiając na wcześniejszej emeryturze lub rencie, trzeba mieć na uwadze ograniczenia ustawowe. Ci, których przychód przekroczył 5 934,10 zł brutto, a jednocześnie był niższy niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (11 020,40 zł - od 1 marca do 31 maja 2025 r.) muszą liczyć się z redukcją świadczenia. Odpowiada ona kwocie przekroczenia. Natomiast osiągnięcie przychodu w kwocie przekraczającej 11 020,40 zł powoduje zawieszenie prawa do emerytury lub renty.

Więcej o emeryturach przeczytasz na Bizblog.pl:

Emeryci i renciści, którzy podjęli pracę lub prowadzą działalność gospodarczą, mają obowiązek powiadomić o tym fakcie ZUS. Przy czym mogą wybrać sposób rozliczenia przychodu – miesięczny lub roczny – w zależności od tego, który jest dla nich korzystniejszy. Zdarza się, że w danym miesiącu świadczeniobiorca przekroczy limit, ale w rozliczeniu rocznym będzie mieścił się w ustawowej kwocie. ZUS nie może narzucić sposobu rozliczenia – to świadczeniobiorca decyduje o jego rodzaju.

ZUS może obniżyć świadczenie przede wszystkim w przypadku przekroczenia limitu przychodu, od którego odprowadza się składki na ubezpieczenie społeczne. Ich źródłem są głównie:

Jak już wiadomo, ustawowy limit przychodu nie dotyczy osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Wyjątek stanowią świadczeniobiorcy, którzy na mocy właściwych przepisów mają podwyższoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego. Jeśli osiągnięty przychód przekroczy kwotę podwyższenia, emerytura za dany okres będzie wypłacona bez dodatku do minimum, a więc w niższej kwocie.

Ustawowy limit nie obowiązuje też rencistów pobierających:

Dorabiający emeryci i renciści muszą co 3 miesiące sprawdzać limit przychodów. Jest on ustalany w stosunku kwartalnym, a nie rocznym. Podane wyżej kwoty obowiązują w okresie od 1 marca do 31 maja 2025 roku. Natomiast w kolejnych miesiącach mogą być inne, w zależności od poziomu, na jakim będzie się kształtowało przeciętne miesięczne wynagrodzenie w stosunku kwartalnym.

Warto mieć też na uwadze limit roczny, który stanowi sumę kwot ze wszystkich 12 miesięcy. Dopiero na tej podstawie można wybrać sposób rozliczenia z ZUS – roczny lub miesięczny.