Pellet czy pompy ciepła? Rząd podjął decyzję, będą zmiany
W OZE buzuje. Odkąd zaczęła obowiązywać lista urządzeń i materiałów ZUM, piętrzą się wzajemne oskarżenia między lobbującymi za pompami ciepła a reprezentującymi kotły na biomasę. Takie zachowanie rujnuje to rynek, nadweręża zaufanie konsumentów i szkodzi programowi Czyste Powietrze. Strona rządowa na razie tego sporu nie komentowała, ale nam się udało dowiedzieć, jakie zamierza wprowadzić zmiany, dzięki którym takich kłótni ma więcej nie być.
Wszystko zaczęło się od kryzysu na polskim rynku pomp ciepła. Na te urządzenia jeszcze w styczniu 2023 r. wnioskowało 2 z 3 (64 proc.) beneficjentów programu Czyste Powietrze. Ale potem byliśmy świadkami wielomiesięcznego, regularnego spadku, który na razie (dane za październik 2024 r.) zatrzymał się na poziomie 23 proc. Lista winnych takiego a nie innego stanu rzeczy jest długa. To z pewnością bierność Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ), ale też Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, co z nawiązką wykorzystali oszuści.
Zaczęli proponować Polakom złej jakości urządzenia, zupełnie nie dopasowane do ich domów i mieszkań. W efekcie rachunki za ogrzewanie zamiast maleć poszły jeszcze bardziej w górę. W końcu postanowiono nałożyć plaster na tę ranę i powołano do życia listę zielonych urządzeń i materiałów ZUM, dzięki której beneficjenci programu Czyste Powietrze mogli zakładać, że otrzymają odpowiednie urządzenie grzewcze.
Lista ZUM to pomoc dla wnioskodawców „Czystego Powietrza” w wyborze urządzeń i materiałów kwalifikujących się do dofinansowania. Jest współtworzona przez producentów - czytamy na stronie listy ZUM.
Czyste Powietrze, czyli lista ZUM polem bitewnym
Szybko się okazało, że lista ZUM jeszcze lepiej nadaje się na pole bitewne. Zaczęły padać wzajemne oskarżenia, doszło nawet do przesłania skargi do Komisji Europejskiej, bo na liście ZUM były urządzenia, których nie ma w europejskiej bazie EPREL (European Registry for Energy Labelling), a ta jest obowiązkowa od 2019 r. A do tego - jak przekonuje jednak ze stron - dochodzi do dyskryminacji pomp ciepła.
Pompy ciepła certyfikowane w całej Europie (HP Keymark, EHPA Q, Eurovent) są eliminowane w Polsce. To zdaniem prawników narusza zasadę swobodnego przepływu towarów i może skutkować postępowaniem KE wobec Polski - argumentował Paweł Lachman, szef Polskiej Organizacji Rozwoju technologii Pomp Ciepła.
Druga strona, reprezentowana m.in. przez Izbę Gospodarczą Urządzeń OZE (IGU OZE), twierdzi, że na straconej pozycji są kotły na biomasę, dlatego domaga się równego traktowania wszystkich urządzeń grzewczych i dostępności do raportów technicznych. Rzecz jasna taka wzajemna wymiana ciosów wpływała wyłącznie na jeszcze większą dezorientację konsumentów. Dziwiło przy tym milczenie po stronie MKiŚ, jak również NFOŚiGW. Nam udało się dotrzeć do najnowszych planów, które mogą listę ZUM zmienić nie do poznania.
Lista ZUM z nowym regulaminem
31 marca br., po ponad czerech miesiącach, odwieszono program Czyste Powietrze. Ale jak się okazuje, to jeszcze nie koniec zmian. Jak informuje nas biuro prasowe NFOŚiGW: prowadzone są również analizy i uzgodnienia zmian, które zostaną wprowadzone w kolejnych miesiącach w regulaminie listy zielonych urządzeń i materiałów ZUM.
Zmiany te mają na celu zabezpieczenie interesów beneficjentów programu i zapewnienie, że dofinansowanie z publicznych środków będzie dotyczyło wyłącznie urządzeń sprawdzonej jakości - przekonuje operator programu Czyste Powietrze.
Więcej o programie Czyste Powietrze przeczytasz na Bizblogu:
Przypomnijmy, że po zmianach w Czystym Powietrzu, wymuszonych m.in. unijną dyrektywą budynkową EPBD, beneficjenci na liście ZUM znajdą już tylko pomp ciepła i kotły na pellet. Urządzenia na gaz wypadły z gry. Trwają prace nad nowym regulaminem listy ZUM, a także nad aktualizacją wymogów dla urządzeń grzewczych kwalifikujących się do dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze.
Podczas tego procesu odbywają się konsultacje i spotkania z przedstawicielami branży producentów oraz importerów urządzeń. Warto zaznaczyć, że organizacje branżowe, w tym spierające się stowarzyszenia, biorą aktywny udział w tych rozmowach - zauważa NFOŚiGW.
Wpis na listę ERPEL obowiązkowy
Operator programu Czyste Powietrze przypomina, że obowiązek umieszczenia urządzenia w bazie EPREL spoczywa na producentach i importerach urządzeń, a jego niedopełnienie może skutkować sankcjami nakładanymi przez UOKiK.
W ostatnich analizach listy ZUM zauważono przypadki, w których producenci lub importerzy urządzeń zgłosili urządzenia na listę ZUM, deklarując, że są one dopuszczone do obrotu, mimo iż nie spełniały wymogu umieszczenia danych w bazie EPREL - przyznaje Fundusz.
Jak dodaje, obecnie trwają prace nad rozwiązaniami, które mają zapobiegać występowaniu takich przypadków. Wpisywane urządzenia na listę ZUM są dodatkowo sprawdzane przez ekspertów Instytutu Ochrony Środowiska - PIB
Równolegle uzgadniany jest sposób i termin weryfikacji w tym zakresie wszystkich wcześniej wpisanych urządzeń na listę ZUM. Należy pamiętać, że wymóg ten dotyczy wszystkich urządzeń podlegających przepisom dotyczącym etykietowania energetycznego - przypomina biuro prasowe NFOŚiGW.
