Wymiana pieców. Rząd zmienił zasady, oto konsekwencje
Wykonawcy inwestycji, zrealizowanych w ramach programu Czyste Powietrze, twierdzą, że cały czas czekają na zaległe pieniądze. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) nie widzi problemu i uważa, że wszystko jest w należytym porządku. Dług względem przedsiębiorców jest ponoć na bieżąco spłacany.

Jędrzej Hartka, prezes spółki Gottersfeld z Torunia, twierdzi, że cały czas czeka na zaległe pieniądze w ramach wykonanych dla programu Czyste Powietrze inwestycji. Czeka na ponad 2 mln zł. Przekonuje, że to bardzo duża kwota dla jego rodzinnej firmy, która może decydować o dalszym być albo nie być. Przy okazji przekonuje nas, że takich jak on w całej Polsce jest zdecydowanie więcej.
Łączna suma zaległości, która dotyczy wykonawców, może wynosić w całym kraju nawet miliardy złotych - uważa przedsiębiorca z Torunia.
Przekonuje, że taka polityka względem wykonawców prędzej czy później odbije się czkawką na samych beneficjentach. Bo, jak twierdzi, jeżeli upadnie firma, która otrzymała wcześniej zaliczkę na daną inwestycję, to wtedy to właśnie beneficjent końcowy musi ją oddać wraz z odsetkami.
Czyste Powietrze, czyli zaległości spłacane na bieżąco
Z pytaniami o zaległe wypłaty dla wykonawców inwestycji w ramach systemu dopłat do wymiany węglowego kopciucha zwróciliśmy się do NFOŚiGW, operatora programu Czystego Powietrze. Okazuje się, że wcale aż tak źle nie jest. Jak słyszymy: program ma zapewnione dwa źródła finansowania na najbliższe lata: Krajowy Plan Odbudowy (KPO) i program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). W tym roku planowane jest też nowe źródło finansowania programu z Funduszu Modernizacyjnego – w lutym będzie złożony wniosek do Europejskiego Banku Inwestycyjnego na 10 mld zł.
Wypłata środków z KPO na konta WFOŚiGW przebiega bez zakłóceń, zgodnie ze zgłaszanym przez poszczególne fundusze zapotrzebowaniem - przekonuje biuro prasowe NFOŚiGW.
Więcej o Czystym Powietrzu przeczytasz w innych naszych wpisach:
W tym roku, w styczniu, pięć WFOŚiGW (Lublin, Wrocław, Opole, Warszawa, Kraków) złożyło takie wnioski i wszystkie te płatności już zrealizowano (na łączną kwotę 250 mln zł). Jak tłumaczy NFOŚiGW: obecnie są procedowane kolejne trzy wnioski, złożone w lutym, z WFOŚiGW w Gdańsku, Toruniu i Katowicach na łączną kwotę ponad 81 mln zł. Z kolei w ramach finansowania z programu FEnIKS dotychczas WFOŚiGW otrzymały w sumie przeszło 1,95 mld zł, z czego ponad 678 mln zł w 2025 r. Słyszmy też, że na wolniejszy od przewidywanego proces obsługi wniosków i rozliczania umów przez WFOŚiGW miał wpływ braku finansowania z KPO pod koniec 2023 r., przed uruchomieniem finansowania z FEnIKS.
Obecna przerwa w przyjmowaniu nowych wniosków do 31 marca 2025 r. ma przyczynić się m.in. do sprawnego przeprowadzenia przez WFOŚiGW zaległych rozliczeń. Jednocześnie trwają wzmożone i szczegółowe kontrole przeprowadzonych inwestycji, co również wpływa na spowolnienie procesu wypłat. Kontrole ujawniają m.in. zawyżanie kosztów jednostkowych, czy narzucanie bardzo wysokich marż za wykonane prace - twierdzi operator programu Czyste Powietrze.
Będzie spotkanie z wykonawcami na szczeblu województw
NFOŚiGW, jak tłumaczy, wdraża ogólnopolski program Czyste Powietrze pod nadzorem Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ). Odpowiada za przygotowanie zasad programu, w tym dokumentacji i wytycznych, jak również za zapewnienie we współpracy z odpowiednimi resortami finansowania programu. Z kolei WFOŚiGW jako odrębne, niezależne od NFOŚiGW jednostki, zajmują się przyjmowaniem, rozpatrywaniem, rozliczaniem wniosków o dofinansowanie i wypłatą środków w programie na terenie swoich województw. I o żadnym bałaganie kompetencyjnym nie może być mowy.
NFOŚiGW jest w stałym kontakcie z firmami wykonawczymi - twierdzi Fundusz.
W związku z sygnałami dotyczącymi braku zaliczek i wypłat za zrealizowane przedsięwzięcia w ramach programu Czyste Powietrze zorganizowano już 31 stycznia spotkanie z wykonawcami. NFOŚiGW miał też poprosi wojewódzkie placówki o zorganizowanie podobnych spotkań na szczeblu poszczególnych województw. Pierwsze z nich już się odbyły lub są zaplanowane w najbliższym czasie.