Zwolnienie lekarskie na członka rodziny. Nie tylko na chore dzieci
Zwolnienie lekarskie można otrzymać zarówno na dziecko, jak i na innego członka rodziny, z którym pozostajemy we wspólnym gospodarstwie domowym. Takie rozwiązania pozwala zapewnić opiekę na przykład chorym rodzicom przy jednoczesnym zabezpieczeniu źródła utrzymania. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać L4 na członka rodziny?
Zwolnienie lekarskie na członka rodziny – informacje podstawowe
Lekarz może wystawić zwolnienie chorobowe w związku z koniecznością sprawowania opieki nad dzieckiem bądź innych, chorym członkiem rodziny. Ustawodawca jako członka rodziny określił:
- rodziców,
- małżonka,
- rodzica dziecka,
- ojczyma,
- macochę,
- teściów,
- dziadków,
- wnuków,
- rodzeństwo.
Przesłanką podjęcia opieki jest pozostawanie z chorą osobą we wspólnym gospodarstwie domowym. Co istotne, wymóg ten odnosi się jedynie do okresu, w których pacjent korzysta ze zwolnienia lekarskiego. Na co dzień on i jego opiekun mogą zamieszkiwać osobno. Warto pamiętać, że rodzicom przysługuje też zwolnienie na chore dziecko – nie tylko własne, ale i przysposobione.
Kto może ubiegać się o zasiłek opiekuńczy?
Opieka nad chorym członkiem rodziny nie oznacza utraty środków pieniężnych. Wynagrodzenie za ten czas nie przysługuje, jednak ubezpieczony może otrzymać zasiłek opiekuńczy, jeśli podlega ubezpieczeniu chorobowemu. Przy umowie o pracę jest ono obowiązkowe, natomiast przy umowie zlecenie i własnej działalności gospodarczej – dobrowolne. Zasiłek chorobowy wypłacany jest bez okresu wyczekiwania, co oznacza, że takie same przysługują zarówno ubezpieczonemu od kilku dni, jak i temu, który opłaca składkę chorobową kilka lat. Wysokość zasiłku wynosi 80 proc. podstawy wymiaru. Świadczenie wypłacane jest przez:
- 60 dni – w przypadku chorego dziecka (które nie ukończyło 14. roku życia),
- 14 dni – w przypadku zwolnienia na innego członka rodziny lub dziecko, które ukończyło 14 lat.
Przepisy dotyczące zasiłku opiekuńczego znajdują zastosowanie bez względu na liczbę członków rodziny oraz osób uprawnionych do zasiłku.
Więcej o zasiłkach przeczytasz na Bizblog.pl:
Jak otrzymać zasiłek opiekuńczy?
Podstawą wypłaty zasiłku jest zwolnienie lekarskie, które obecnie specjalista wystawia elektronicznie. Co ważne, może to zrobić wyłącznie lekarz, pod opieką którego pozostaje członek rodziny, a nie na przykład lekarz pierwszego kontaktu ubezpieczonego.
Aby otrzymać zasiłek, należy złożyć w ZUS-ie druk Z-3 (A lub B, w zależności od tego, czy będziemy opiekować się dzieckiem, czy innych członkiem rodziny). Uzupełniamy go o oświadczenie o braku innych osób zdolnych do podjęcia opieki nad chorym. Jeśli pracodawca zgłosił do ubezpieczenia więcej niż 20 osób, wypłaca on zasiłek opiekuńczy. W pozostałych przypadkach za wypłatę zasiłku odpowiada organ rentowy.
Bardzo istotne są tutaj terminy, inne dla rodziców chorych dzieci i opiekujących się innym członkiem rodziny. Pierwsi muszą złożyć dokumenty w ciągu sześciu miesięcy, choć oczywiście im szybciej to zrobią, tym szybciej otrzymają należne świadczenie. Pozostali mają siedem dni na dopełnienie formalności. Termin liczy się od dnia wystawienia zwolnienia lekarskiego.
Zwolnienie na członka rodziny – sytuacje wątpliwe
Chcąc uzyskać zasiłek opiekuńczy na członka rodziny, należy spełnić wymagania ustawowe. Przepisy nie wskazują, w jakiej chorobie pacjentowi należy się opieka – to lekarz decyduje, czy wystawi L4 członkowi rodziny. Nie można go natomiast uzyskać na partnera (a więc formalnie obcą osobę) chyba, że ten jest rodzicem naszego dziecka. Ponadto trzeba spełnić obowiązek pozostawania we wspólnym gospodarstwie domowym na czas sprawowania opieki. Nie można również wziąć L4 na dziecko partnera, jeśli nie zostało ono przysposobione lub wzięte w opiekę. Wyjątkiem jest sytuacja, w której jest to dziecko małżonka.
Ustawodawca wskazuje również na fakt, iż opieka nad członkiem rodziny może być sprawowana wyłącznie wtedy, gdy w gospodarstwie domowym nie ma innej osoby, która mogłaby się jej podjąć. Każdą sytuację należy więc rozpatrywać indywidualnie, mając na uwadze obowiązujące przepisy.