„O nie! Rząd zaorał PPK!” I po co te krokodyle łzy? Rzeź na akcjach trwa nie od dziś, a i tak jesteście do przodu

PPK dostają po nosie nie od dziś, bo nie od dziś polska giełda radzi sobie słabo. W ciągu ostatniego roku WIG20 stracił już ponad 37 proc., a w ciągu ostatnich trzech miesięcy 17 proc. 

Cofnijmy się o owe trzy miesiące. Już wówczas, czyli na koniec II kwartału 2022 r. na kontach uczestników PPK było mniej pieniędzy, niż suma wynosiła ich wpłat na PPK – zwracał uwagę Instytut Emerytalny. 

Znaczy, że uczestnicy PPK stracili? Nie! Bo do tych wpłat pracowników należy doliczyć jeszcze wpłaty państwa oraz od pracodawcy. A jak uwzględnić wszystko, co na konto uczestnika wpływa, to okaże się stopa zwrotu w PPK sięga 65 proc. w przypadku kogoś, kto uczestniczy od początku, czyli od grudnia 2019 r. A więc klakierzy od miesięcy krzyczą, że fatalne wyniki polskiej giełdy niszczą nasze emerytalne oszczędności, ale przyszli emeryci ciągle zarabiają na tym sprytnie skonstruowanym systemie.

To teraz wracamy do tu i teraz. Bo oto przyszło kolejne uderzenie w PPK – czytam paniczne wpisy na Twitterze. Wicepremier Jacek Sasin ogłosił bowiem w weekend, że Polska wprowadzi podatek od nadmiarowych zysków (zarówno od spółek Skarbu Państwa jak i tych dużych prywatnych), co przyniesie budżetowi ponad 13 mld zł.

To spowodowało, że i tak beznadziejna od dłuższego czasu polska giełda w poniedziałek znów zalała się czerwienią. WIG20 tracił w ciągu dnia ponad 2 proc., ale to nic w porównaniu do spółek energetycznych, które najprawdopodobniej zostaną owym podatkiem dotknięte najmocniej. WIG-Energia stracił na koniec dnia -7,15 proc.

I co? I właśnie niewiele, choć w internecie możecie przeczytać, że należy się szykować na ostre cięcie przyszłych emerytur. Pokrzykiwania w stylu „Coście zrobili z naszymi oszczędnościami na starość?” odczytuje jednak jako żądzę wzbudzenia sensacji albo emanację nienawiści do obecnej władzy.

Dlaczego? Bo mimo tych spadków oszczędzanie w PPK nadal jest najlepszym, co możecie zrobić dla swojej emerytury i najzyskowniejszym sposobem oszczędzania – to po pierwsze.

W tej chwili trudno jeszcze dokładnie policzyć, jak poniedziałkowe spadki na giełdzie dokładnie obniżyły wyniki zarządzających PPK, ale wróćmy do tych 65 proc. zysku na koniec czerwca 2022 r., o których pisał Instytut Emerytalny.

Grzegorz Chłopek, autor raportu pisał wówczas, że musielibyśmy mieć do czynienia jeszcze z długimi i spektakularnymi przecenami aktywów, żeby zyski członków PPK zamieniły się w straty.

Wracam więc dziś do niego z pytaniem, czy to już? Czy zbliżyliśmy się to tego momentu, że PPK rzeczywiście mogą zaraz przestać być zyskowne, jak GPW w końcu nie zacznie rosnąć?

A więc ciągle zarabiacie, nie ma co panikować.

Ta okazja dotyczy zresztą również akcji, nie tylko wspomnianych już obligacji – uważa jeden z najbardziej doświadczonych w Polsce doradców inwestycyjnych, za jakiego uchodzi Grzegorz Chłopek.

Jest jeszcze po trzecie i po czwarte. Wróćmy do histerii, że ten rząd pomysłami takich podatków burzy zaufanie do polskiej giełdy, której przez lata nie będą chcieli tknąć zagraniczni inwestorzy, więc akcje, a więc i aktywa przyszłych emerytów nigdy się nie odbiją.

Pozwolę sobie polemizować, bo czyż podatek od nadmiarowych zysków to jakaś fanaberia PiS i to w dodatku spadająca jak grom z jasnego nieba? Bzdury. Taki podatek wprowadzają w obecnej sytuacji liczne kraje w Europie, nie jest to ani pomysł tego strasznego PiS-u, którym połowa Polski straszy dzieci ani nie jest specjalnie zaskakujący.

Idźmy dalej. To sam wicepremier Sasin winny będzie temu, jeśli PPK poniosą klęskę? Ha! Doskonała teza! Z Sasina zawsze dobrze się pośmiać. Ale tym razem chybiona, bo jeśli już, to należy zwrócić uwagę, że to ustawodawca tak postawił bariery zarządzającym funduszami PPK, że zmuszani są co najmniej 70 proc. aktywów lokować w Polsce, a na dodatek 40 proc. środków lokowanych na giełdzie musi wylądować w WIG20.

Tylko że poziom partycypacji w PPK jest tak mały, że nie ma to znaczenia dla samego indeksu – dodaje ekspert.

Za to wymusza dziś większą ekspozycję funduszy PPK na spółki, które podatkiem od nadmiarowych zysków dostaną potencjale najmocniej. W WIG20 jest bowiem i Orlen i PGNiG i PGE.

A więc tak - decyzja o podatku od nadmiarowych zysków krótkoterminowo odbije się na wynikach PPK - przyznaje Sobolewski. Zresztą nie tylko na PPK, ale też na OFE, PPE, IKE czy IKZE. Czy to z winy „odwróconego Midasa” Sasina – jak ochrzcił go Twitter? Nie bardzo.

Problem natomiast może być gdzie indziej. Ci, którzy tak namiętnie krzyczą, że Sasin właśnie niszczy nasze emerytalne oszczędności robią rynkowi emerytalnemu i naszej przyszłości na starość większą krzywdę niż wicepremier Sasin. Nie policzyli, że Polacy oszczędzający w PPK nadal na tym zyskują i straszą ich stratami. A ci, którzy uwierzą i na PPK się nie skuszą, naprawdę stracą. Zorientuję się jednak dopiero, jak już dostana tę gołą emeryturę z ZUS.

Przed PPK za to jeszcze długa droga. Według danych PFR na koniec sierpnia liczba uczestników PPK to zaledwie 2,44 mln osób na 17 mln wszystkich pracujących Polaków. Ciągle bardzo mało. Jak będziemy ich straszyć, długo nie będzie więcej. Oby ten strach nie doprowadził wręcz do wypisywania się z programu tych, którzy już tam są.

Oskar Sobolewski na szczęście w to nie wierzy. 

Jego zdaniem jednak masowych wypisów nie będzie, chyba, że mówimy o kolejnej fali złowionych do PPK w ramach automatycznego zapisu. Takowy zaszyty jest w systemie co cztery lata – do programu zapisywani są wszyscy pracownicy, a kto nie chce, może zrezygnować. 

I to nie dlatego, że ich nie ma – długoterminowo to nadal korzystny system. Tylko że ludzie nie lubią myśleć długoterminowo.