Jeden patent na własną pompę ciepła już znacie. Cała Europa nam go zazdrości. Teraz pojawił się drugi. Polska pozamiata w OZE

Program Czyste Powietrze przywitał 2023 r. nowymi zasadami. Tak jak w przypadku Mojego Prądu, tak i tutaj obecnie składanie wniosków możliwe jest wyłącznie online, poprzez serwis gov.pl. Nowa edycja, to też m.in. możliwość składania dwóch wniosków o dofinansowanie. Podwyższono też progi dochodowe (z 1564 do 1894 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym i z 2189 do 2651 zł w gospodarstwie jednoosobowym) oraz kwoty dotacji. Teraz maksymalnie tą drogą, licząc też razem z audytem energetycznym, można uzyskać 136,2 tys. zł. Z kolei w ramach bankowego Kredytu Czyste Powietrze środki można otrzymać nawet pół roku przed rozpoczęciem inwestycji. 

Dzięki tym wszystkim usprawnieniom Czyste Powietrze miało zdecydowanie przyspieszyć. Przecież na początku tej rządowej inicjatywy, w 2018 r., Bank Światowy i Komisja Europejska zwracały uwagę, że program tylko wtedy zrobi różnicę, jak podpisywanych będzie co najmniej 400 tys. wniosków rocznie. Tymczasem teraz, po 4,5 latach trwania programu, tych wniosków jest raptem ok. 591 tys. 

Mirowski, które pełni również funkcję pełnomocnika rządu do spraw programu Czyste Powietrze i efektywności energetycznej budynków, w ubiegłym roku zapewniał, że wszystkie cele programu będą osiągnięte w 2029 r., a budżet rozpisany na w sumie 103 mld zł nie jest zagrożony. Chociaż do tej pory nie wydano nawet 5 proc. tej kwoty (wypłacone dofinansowanie od września 2018 r. to raptem ponad 5,1 mld zł). A jak jest ze składanymi wnioskami? Pod koniec 2022 r. ich liczba spadła do ok. 1400–1600 tygodniowo. W marcu to było już 4 tys. wniosków co tydzień, ale teraz jesteśmy świadkami kolejnego wyhamowania. W okresie od 1 do 14 kwietnia złożono raptem 3356 wniosków.

Od ponad roku, czyli marca 2022 r., nie zmienia się w programie Czyste Powietrze za to jedno. Chodzi o to na jakie urządzenie Polacy najczęściej wnioskują i otrzymują dofinansowanie. I właśnie rok temu z kawałkiem na fotel lidera w tej konkurencji wspięły się pompy ciepła, i jak się okazuje – nie schodzą stamtąd do dzisiaj.

Już w styczniu 2023 r. udział tych urządzeń w programie Czyste Powietrze wyniósł 64 proc. Na drugim miejscu były kotły gazowe (24 proc.) i te na biomasę – 10 proc. W marcu br. wcale nie jest inaczej. Udział pomp ciepła w Czystym Powietrzu dla całego kraju szacowany jest na 60 proc. Kotły gazowe są na drugim miejscu z wynikiem ok. 25 proc., a te na biomasę na trzecim (13 proc.). Pod względem województw pompy ciepła najlepszy wynik osiągnęły w marcu w województwie świętokrzyskim (79 proc.), dolnośląskim (75 proc.) oraz w zachodniopomorskim i kujawsko-pomorskim (po 73 proc.). A gdzie wniosków o pompę ciepła było z kolei najmniej? W województwie małopolskim (37 proc.), podkarpackim (45 proc.), mazowieckim (49 proc.) i śląskim (53 proc.).

I właśnie ta popularność pomp ciepła w programie Czyste Powietrze stoi za tym, że Polska w ubiegłym roku zanotowała największy 102-proc. wzrost sprzedaży w całej Europie. Wyprzedziliśmy Czechów (99 proc.), Holendrów (80 proc.), Belgów (66 proc.), Szwedów (60 proc.), Austriaków (59 proc.), Niemców (53 proc.) i Finów (52 proc.). Ale za chwilę jeszcze bardziej możemy odskoczyć. Bo teraz pieniądze na zakup pompy ciepła można też uzyskać z innego programu - Mój Prąd. 

W piątej edycji, która ma potrwać do 22 grudnia 2023 r., a jej budżet to 985 mln zł z możliwością dołożenia kolejnych 400 mln zł, można uzyskać wsparcie maksymalne w wysokości 58 tys. zł. Najwięcej, bo do 28,5 tys. zł będzie można otrzymać na zakup gruntowej pompy ciepła. Mniej maksymalnie 19,4 tys. zł przysługuje na zakup pompy powietrze-woda o podwyższonej efektywności i bez tego podwyższenia (do 12,6 tys. zł). Z kolei dopłata na zakup pompy ciepła powietrze-powietrze nie może przekroczyć 4,4 tys. zł.