Zaświadczenia są potrzebne, by przeliczyć staż pracy. Problem w tym, że nowe przepisy zaczną obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2026 roku, a wnioski o zaświadczenia będzie można składać dopiero po tej dacie – i to na nowych formularzach w systemie PUE/eZUS.

ZUS uspokaja, że nie ma potrzeby składania wniosków już teraz.
Obecnie wiele osób składa wnioski o wydanie zaświadczeń obejmujących cały przebieg ubezpieczenia, w tym również okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Nie jest to jednak konieczne – w tym zakresie przepisy się nie zmieniają, a potwierdzeniem zatrudnienia nadal pozostaje świadectwo pracy – podkreśla Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
Staż pracy obejmie zlecenia i działalność gospodarczą
Od nowego roku zmieni się sposób ustalania stażu pracy. Zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy, do stażu wliczane będą nie tylko okresy zatrudnienia na umowie o pracę, ale również inne formy aktywności zawodowej.
Uwaga, ważna informacja: wszystkie te „okresy” zostaną wliczone do stażu pracy, pod warunkiem że zatrudniony odprowadzał w tym czasie składki ZUS.
Jak informuje ZUS, nowe przepisy obejmą:
- umowy zlecenia, umowy agencyjne i umowy o dzieło.
- prowadzenie działalności gospodarczej lub współpracę z osobą prowadzącą działalność,
- czas zawieszenia działalności w celu opieki nad dzieckiem,
- pracę zarobkową za granicą,
- członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub w spółdzielni kółek rolniczych.
Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS – wyjaśnia Krystyna Michałek.
Powtórzymy: aby prowadzenie działalności gospodarczej, praca na umowie zleceniu czy o dzieło została wliczona do stażu pracy, zatrudniony zdobyć w ZUS potwierdzenie, że opłacał składki. O ile w przypadku jednoosobowych działalności nie będzie z tym problemu, o tyle na pewno kłopoty będą mieć pracujący na umowach o dzieło i wielu zatrudnionych na zleceniu przed 2015 r.
Czytaj więcej w Bizblogu o stażu pracy
Po co w ogóle liczymy staż pracy?
Staż pracy to łączny okres zatrudnienia (i innych uznanych aktywności zawodowych), od którego zależy wiele uprawnień pracowniczych. Wlicza się on m.in. do:
- wysokości wynagrodzenia za pracę (np. dodatków za staż),
- długości urlopu wypoczynkowego,
- okresu wypowiedzenia,
- uprawnień emerytalnych i rentowych.
Dlatego potwierdzenie wszystkich okresów aktywności zawodowej ma kluczowe znaczenie dla przyszłych świadczeń. Ale – jak podkreśla ZUS – warto poczekać do stycznia 2026 r., gdy ruszy nowy system wnioskowania o zaświadczenia. Wtedy wszystkie dane o przebiegu ubezpieczenia i działalności zawodowej będą gromadzone i potwierdzane w jednym miejscu.